درگذشت علامه "محمد بن عبدالوهاب قزويني" محقق و مصحح معاصر ايراني (1328 ش)

محمد بن عبدالوهاب قزويني در حدود 1255 ش (1294 ق) در تهران تولد يافت. وي تحصيلات علوم قديمه را در تهران به پايان رساند و پس از مدتي از محضر درس فقه آيت‏اللَّه شيخ فضل اللَّه نوري و كلام و حكمت قديمِ شيخ علي نوري بهره برد. محمد قزويني همچنين از استاداني همچون ميرزا حسن آشتياني، شيخ هادي نجم‏آبادي، سيد احمد اديب پيشاوري، محمد مهدي قزويني و ذكاءالملك فروغي استفاده نمود و زبان فرانسه را نيز فراگرفت. علامه قزويني در سايه استعداد شگفت‏آور خود، مراتب علمي را طي كرد و به كسب علوم و تحقيق در مباني هنر و فلسفه پرداخت. وي در سال 1283 ش به دعوت برادر خود ميرزا احمد خان به انگليس و فرانسه و بعد به آلمان رفت و با مستشرقان اروپايي از جمله "هانري ماسه"، "ادوارد براون" و "ولاديمير مينورسكي" آشنا شد و با آنان در مسائل فرهنگي ايران همكاري نمود. علامه قزويني در سال 1318 ش پس از حدود 35 سال اقامت در اروپا به ايران بازگشت و پيوسته به تعليم و تدريس و مطالعه پرداخت. وي از نوادر نوابغي بود كه وسعت معلومات جديد و قديم را با غريزه كنجكاوي و دقت در هر چيز و داشتن روش انتقادي علمي و انصاف و بي‏طرفي را جمع داشت. بزرگ‏ترين فضل قزويني اين است كه وي پس از آن كه علوم قديم و اسلامي را فراگرفت، چون گذارش به اروپا افتاد، بر اثر عشق سوزاني كه به فراگرفتن هر چيز داشت، تحقيقات انديشمندان آن سرزمين را نيز مورد مطالعه دقيق قرار داد. دامنه آثار علامه قزويني كتب متعددي مي‏باشد كه شامل تصحيح مرزبان نامه، چهار مقاله عروضي، تذكرة لباب‏الالباب، ترجمه لوايح جامي به فرانسه و تأليف رساله‏هاي گوناگون. از شايسته‏ترين خدمات به جاي مانده از علامه قزويني در فرهنگ و ادب ايران، تهيه عكس و نسخه‏برداري از كتب خطي فارسي موجود در موزه‏هاي اروپا است. او ده سال آخر عمر را در ايران سپري كرد و سرانجام در جمعه 6 خرداد 1328 ش برابر با 28 رجب 1368 ق در 86 سالگي در تهران دار فاني را وداع گفت و در جوار حضرت عبدالعظيم در ري به خاك سپرده شد.

تاریخ رویداد : 6 خرداد