مرگ "مهدي قلي هدايت" معروف به "مُخبرالسَّلطنه" نخست وزير دوران پهلوي (1334 ش)

مهدي قلي هدايت معروف به مُخبر السَّلطنه در سال 1243 ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از اتمام دورس خود در دارالفنون، به رياست گمرك و پست آذربايجان رسيد و پس از مدتي به عنوان مترجم آلماني در دربار مظفرالدين شاه مشغول به كار گرديد. مهديقلي پس از صدور فرمان مشروطه به وزارت علوم رسيد و پس از حضور در چند كابينه و سپس به توپ بستن مجلس، به اروپا گريخت. وي وقتي پس از عزل محمد علي شاه به ايران آمد به حكومت آذربايجان فرستاده شد ولي بر اثر مخالفت با ستارخان و باقرخان، بار ديگر به اروپا فراري شد. مهديقلي هنگامي كه به ايران بازگشت پُست‏هاي متعددي را بر عهده گرفت كه ولايت آذربايجان يكي از آن‏ها بود و شهادت شيخ محمد خياباني و چند قيام محلّي ديگر در آن زمان اتفاق افتاد. وي پس از كودتاي سيد ضياءالدين طباطبايي، بارها به وزارت‏هاي مختلف دست يافت و سپس به رياست ديوان عالي كشور رسيد. در خرداد 1306 كه مستوفي الممالك از رياست دولت كناره‏گيري كرد، قرعه فال به نام مخبرالسلطنه هدايت افتاد و او به صدراعظمي دست يازيد. در دوران نزديك به شش سال و نيم نخست وزيري مخبرالسَّلطنه، پايه‏هاي ديكتاتوري رضاخان پهلوي استوار شد و پس از مدتي، وي همچون غلام حلقه به گوشي بود كه فقط دستورات شاه را بدون چون و چرا اجرا مي‏كرد. سرانجام دوران او سپري شد و در شهريور 1312 از كار بر كنار گرديد. به اين ترتيب پرونده سياسي و اداري حاج مهديقلي هدايت كه در دوران پنج پادشاه، مصدر مشاغلي بود بسته شد و از آن پس كاري به وي ارجاع نگرديد. سرانجام وي در 22 شهريور 1334ش در 91 سالگي درگذشت. مهديقلي هدايت نزديك به پنجاه سال در صحنه سياسي ايران بازيگري كرد و علاوه بر كسب صدارت عظمي، به چهارده بار وزارت، چهار بار استانداري، يك بار رياست ديوان عالي كشور و نيز نمايندگي مردم تهران در مجلس نيز دست يافت.

تاریخ رویداد : 22 شهریور