مرگ "احمدشاه قاجار" آخرين پادشاه سلسله قاجاريه در پاريس (1308ش)

احمدشاه قاجار پسر محمدعلي شاه قاجار در سال 1274ش (1314ق) در تبريز به دنيا آمد. وي در خردسالي به ولايتعهدي پدر دست يافت و در دوازده سالگي پس از فتح تهران توسط مشروطه‏طلبان و خلع محمد علي شاه، به مقام سلطنت رسيد. اما فاتحان تهران به علت صغر سن او، عضدالملك را به سمت نيابت سلطنت احمدشاه انتخاب كردند و سپس ابوالقاسم خان ناصرالملك،عهده دار اين سمت شد. وقتي احمد ميرزا به سن قانوني رسيد، طي مراسم پرهزينه‏اي، تاج‏گذاري كرد و رسماً قدرت را در دست گرفت. در دوران سلطنت وي، حوادث مهمي در عرصه بين‏المللي و داخلي اتفاق افتاد كه شهادت شيخ فضل‏اللَّه نوري، اولتيماتوم روسيه تزاري به ايران و اشغال برخي نقاط كشور توسط قواي روس، آغاز جنگ جهاني اول و تجاوز متفقين به ايران، انعقاد قرارداد ننگين ايران و انگليس معروف به قرارداد 1919 وثوق‏الدوله و وقوع نهضت جنگل و قيام شيخ محمد خياباني و نيز كودتاي اسفند 1299ش از آن جمله‏اند. پس از كودتاي سوم اسفند 1299، احمدشاه به گمان اينكه رضاخان سردار سپه، سلطنت او را حفظ خواهد كرد، از او حمايت نمود و او را تاييد كرد. رضاخان هم در ظاهر، مطيع اوامر احمدشاه بود ولي پس از كودتا، به طور مخفيانه و سپس علني، موجبات بركناري شاه قاجار از فرماندهي كل قوا و سلطنت او را فراهم آورد. سلطان احمدشاه مدتي پس از آن كه از سفر دوم خود به اروپا كه ده ماه به طول انجاميده بود بازگشت، فرمان رياست وزرايي سردار سپه را صادر نمود و چند روز بعد، عازم اروپا گرديد، سفري كه ديگر بازگشت نداشت. غيبت طولاني احمدشاه، زمينه را براي هرگونه فعاليت رضاخان به دست او داد و رضاخان پس از شكست طرح جمهوري، خواستار براندازي و انقراض قاجار گرديد كه در نهايت به آن كار موفق شد. پس از آن، تلاش احمد شاه براي باز پس‏گيري قدرت به جايي نرسيد و سرانجام در نهم اسفند 1308 ش در 34 سالگي درگذشت و در عتبات عاليات به خاك سپرده شد. احمدشاه بر خلاف پدرش، فردي گوشه‏گير و منزوي بود و علاقه‏اي به سلطنت و قدرت نداشت. احمد شاه در حالي به سفرهاي متعدد و طولاني اروپا مي‏رفت كه مردم ايران دوران قحطي و فقر هولناكي را طي مي‏كردند و بيش از هر زمان به امنيت و رفاه نيازمند بودند. ولي او بدون توجه به اين مسائل، بارها به بهانه معالجه و درواقع براي خوشگذراني به اروپا سفر كرد و بارِ مالي فراواني بردوش ملت نهاد.

تاریخ رویداد : 9 اسفند