قتل "ملك فيصل" پادشاه پيشين عربستان سعودي (1975م)

ملك فيصل پادشاه اسبق عربستان سعودي، در 9 آوريل 1906م به دنيا آمد. وي پس از تشكيل كشور عربستان سعودي، در دربار پدرش عبدالعزيزِ بن سعود به مدارج ترقي رسيد و در زمان پادشاهي برادر خود، ملك سعود، نزديك به چهارسال، نخست وزيري عربستان سعودي را بر عهده داشت. در اين هنگام بر اثر جريانات سياسي كه به بركناري ملك سعود انجاميد، فيصل در سال 1964م به پادشاهي عربستان رسيد. وي سپس تا حدي دست به اصلاحات اجتماعي و اقتصادي زد و كشور را از حالت قبيله‏اي بيرون آورد و به استان‏هاي گوناگون تقسيم نمود. او براي هر استان شورايى مركب از 30 نفر تشكيل داد و برادرش خالد را به عنوان ولي‏عهد خود انتخاب كرد. ملك فيصل ضمن نزديك كردن هرچه بيشتر عربستان به امريكا در راه به دست گرفتن رهبري جهان عرب به شدت تلاش كرد. او در اين راستا با سياست جمال عبدالناصر رئيس جمهور وقت مصر، در تشكيل جمهوري متحده عربي متشكل از سوريه و مصر به مبارزه برخاست. با اين حال در اوت 1965م، ملك فيصل معاهده‏اي با عبدالناصر، جهت رفع اختلافات دو كشور درباره مسئله يمن منعقد كرد. شهرت و اعتبار ملك فيصل بيشتر به سبب نقشي است كه در تشويق و تحريك اعراب به تحريم نفتي جهان غرب پس از جنگ اكتبر 1973م بين اعراب و اسرائيل ايفا كرد. در اين راستا، به پيشنهاد فيصل، كشورهاي عربي، از پايان اكتبر آن سال، هر ماه 5 درصد از توليدات نفتي خود را كاسته و 5 درصد بر بهاي آن افزودند. در نتيجه، بهاي جهاني نفت در مدت كوتاهي تا هشت برابر افزايش يافت. اين نخستين بار بود كه اُپك در پرتو اتحاد اعضاي خود، قيمت جهاني نفت خود را تعيين مي‏كرد. در جريان اين تحريم، در پائيز 1973م، فروش نفت به امريكا و كمپاني‏هاي خصوصي امريكايى و اروپايى، اساساً ممنوع اعلام شده بود. تصميم به كاهش توليد و افزايش بهاي جهاني نفت، محصول فشار افكار عمومي مردم و احساسات ضد امريكايى و ضد صهيونيستي آنان بود. اين امر چندان به درازا نيانجاميد و ملك فيصل سرانجام در 25 مارس 1975م پس از 11 سال حكومت در سن 69 سالگي به دست برادرزاده‏اش ترور شد و برادرش خالد به جاي وي، بر تخت سلطنت نشست. در آن زمانْ مطبوعات جهاني، قتل فيصل را يك توطئه مشترك از جانب امريكا و رژيم صهيونيستي خواندند. فيصل هنگام مرگ، علاوه بر پادشاهي، سمت نخست وزيري و وزارت امور خارجه عربستان را نيز عهده‏دار بود.

تاریخ رویداد : 25 مارس