امضاي پيمان آتلانتيك شمالي "ناتو" توسط كشورهاي اروپاي غربي (1949م)

پيمان آتلانتيك شمالي كه به اختصار ناتو ناميده مي‏شود اتحاديه‏اي سياسي - نظامي است كه در چهارم آوريل 1949م با عضويت كشورهاي بلژيك، فرانسه، لوكزامبورگ، هلند، انگليس، كانادا، دانمارك، ايسلند، ايتاليا، نروژ، پرتغال و امريكا در پايتخت امريكا شكل گرفت. به موجب اين پيمان، حمله به هر يك از كشورهاي عضو، حمله به تمام اعضا تلقي شده و بايد بقيه كشورها از آن كشور حمايت نمايند. سازمان آتلانتيك شمالي در آغاز براي جلوگيري از نفوذ كمونيسم و مقابله با تهديد نظامي شوروي در اروپا به وجود آمد و عامل مؤثري براي تثبيت سلطه و نفوذ امريكا در اروپا بود. اين سازمان بيشتر يك تشكيلات نظامي است كه داراي يك سازمان اداري و يك دبير كل غيرنظامي مي‏باشد. ولي بازوي اجرايى اين سازمان، ستاد فرماندهي مشترك نيروهاي پيمان است كه هميشه يكي از افسران ارشد امريكايى در رأس آن قرار دارد، زيرا قسمت اعظم بودجه اين سازمان را امريكايى‏ها تأمين مي‏كنند و به همين جهت بود كه فرانسه در سال 1960م نيروهاي نظامي خود را از ناتو خارج ساخت. آلمان، يونان، اسپانيا و تركيه از ديگر كشورهايى بودند كه در مراحل بعدي به اين پيمان ملحق شدند. تشكيل پيمان ناتو، از نتايج جنگ سرد و واكنشي در برابر تهديدات احتمالي شوروي بود. اما با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي و بلوك كمونيست و انحلال سازمان پيمان ورشو كه براي مقابله با ناتو به وجود آمده بود، سازمان پيمان آتلانتيك شمالي نيز هدف و ماهيت قبلي خود را از دست داد و بعضي از كشورهاي اروپاي شرقي و حتي خود روسيه نيز خواهان عضويت در اين سازمان شدند. با وجود اين، امريكا اصرار دارد كه سازمان در قالب پيشين خود هرچند با تشكيلات نظامي محدودتري باقي بماند. سازمان پيمان آتلانتيك شمالي، مهم‏ترين عامل نفوذ و قدرت امريكا در اروپا به شمار مي‏رود و امريكايى‏ها در پوشش اين سازمان، بيش از سي‏صد هزار نيرو و نيز پايگاه‏هاي متعددي در اين قاره دارند. هم‏چنين ناتو در بسياري از مواقع به عنوان بازوي نظامي اروپا و امريكا، اهداف سياسي اعضاي خود را نيز دنبال مي‏كند. مقر پيمان سازمان آتلانتيك شمالي در بروكسل پايتخت بلژيك است و تشكيلات اداري آن، تحت نظر يك دبير كل اداره مي‏شود.

تاریخ رویداد : 4 آوریل