تولد "امانوئل كانْتْ" فيلسوف شهير آلماني (1724م)
امانوئل كانت فيلسوف بلندآوازه آلماني در بيست و دوم آوريل 1724م در كُنيگسْبِرْگْ آلمان در خانوادهاي متوسط به دنيا آمد و از كودكي به طبيعت علاقهمند شد. وي پس از پايان تحصيلات خود در رشته رياضيات، الهيات و فلسفه، به تدريس در يك روستا پرداخت و بارها دعوت دانشگاه برلين براي تدريس فلسفه را رد كرد. كانت تا 46 سالگي شغل خاصي نداشت و از آن زمان، در دانشگاه شهر خود به تدريس فلسفه روي آورد. كانت در زندگي، بسيار منظم بود و كارهاي خود را با نظم عجيبي انجام ميداد. او در طي اين سالها، سيستم فكري خاصي به عمل آورد كه در كليه فلاسفه پس از او تأثير داشته است. كانت همچنين آثار متعددي به نگارش درآورد كه نقد عقل محض، مباني مابعدالطبيعه اخلاق، نقد عقل عملي و دين در حدود عقل از آن جملهاند. در اين آثار، كانت نظريات خود را با مباحثاتي چنان بغرنج و در هم تشريح ميكند كه تلخيص آنها كار مشكلي است. كانت اشياء را به دو دسته تقسيم ميكند: يكي چيزهاي مربوط به تجربيات ما كه ميتوانند با مقولات فهم ما سازگار شوند، ديگر، چيزهاي قائم بالذّات كه عقل ما نميتواند به راحتي به كُنه آنها پي بَرَد. كانت براي توضيح نارسايى عقل و درك حقيقت اين ذاتها، بحث خود را با تنازعات احكام و تناقضات منطقي اصولي كه نميتوان آنها را تحليل كرد آغاز ميكند و به اين ترتيب ثابت ميكند كه زمان و مكان هم نامتناهي است و هم محدود، هم خدا وجود دارد و هم وجود ندارد. علم اخلاق و زيباشناسي نيز از نظر كانت بر همين مباني استوار است. به عقيده كانت، در انسان احساسي اخلاقي هست كه حكم ميكند فلان كار خير است و فلان امر، شر. خود انسان ممكن است عمل شر و زشتي را انجام دهد، ولي وجدان و احساس اخلاقي او، آن عمل را زشت خواهد دانست، و اگر چنين نبود، اصلاً پشيماني معني نداشت. پس عقل عملي، عقلي است كه انسان را از پرداختن به كارهاي زشت نهي ميكند و به انجام اعمال نيك امر مينمايد. كانت ميگويد: چنان رفتار كن كه دستور عمل تو بتواند قاعده كلي و جهاني گردد و نيز چنان عمل كن كه شايسته انسانيت باشد چه در مورد شخص خود و چه در مورد ديگران. كانت همچنين اعتقاد به اختيار، ابديت و خدا را مربوط به ايمان ميداند نه حكمت. كانت اعلام ميدارد كه دانش ما تماماً ناشي از تجارب حسّي نيست و ذهن ما فقط بستهاي از تاثّرات نيست، بلكه دانش مطلق و مجرد از تجربه و نيز چيز معيني به نام ذهن وجود دارد. معرفت مطلق و ذهن متكي بر تجارب حسي ما چون شنيدن، ديدن، لمس كردن، چشيدن و بوييدن نيست، بلكه اموري قبلي هستند يعني پيش از تجربه ما وجود دارند. بنابراين، حقايق كلي، ذاتاً محقق و معلوماند و احتياج به دريافت اشتباهآميز ما ندارند. كانت در زمينه فلسفه دين، سياست، تاريخ و علوم دقيق زمان خود نيزداراي تاليفات متعدد ميباشد. امانوئل كانت سرانجام در 12 فوريه 1804م در زادگاه خود در هشتاد سالگي و در حالي كه تمام عمر را به صورت مجرد زندگي كرد، درگذشت و در همانجا مدفون شد. بر سنگ قبر او يكي از عبارات معروف او را نوشتهاند: دو چيز است كه روح را به شگفت مياندازد و هر چه بيشتر بينديشي شگفتي تو از آن دو چيز بيشتر خواهد شد. يكي آسمان پر ستارهاي كه بالاي سَرِ ما است و ديگري قانون اخلاقي، كه در دل ماست.
