درگذشت مارشال "ژوزف تيتو" رهبر يوگسلاوي و يكي از بنيانگذاران جنبش عدم تعهد (1980م)
درگذشت مارشال "ژوزف تيتو" رهبر يوگسلاوي و يكي از بنيانگذاران جنبش عدم تعهد (1980م)
مارشال ژوزف بُروز تيتو رهبر پيشين يوگسلاوي در 25 مه 1892م در ايالت كولدات كرواسي به دنيا آمد. وي در ابتدا مدتي به تحصيل و كار پرداخت و سپس به ارتش پيوست. تيتو در جريان جنگ جهاني اول در سال 1915م در جبهه جنگ عليه روسيه دستيگر شد و پس از آزادي، همراه كمونيستها بر ضد حكومت تزاري جنگيد. تيتو سپس به يوگسلاوي بازگشت و به عنوان يك سازمان دهنده تشكيلات سياسي به متشكل ساختن كمونيستها پرداخت. وي مدتي در حزب كمونيست يوگسلاوي نيز نقش فعالي داشت و به اين جرم به 6 سال زندان محكوم شد. تيتو پس از حمله آلمان به يوگسلاوي در جريان جنگ جهاني دوم، اقدام به تشكيل جبهه آزادي بخش ملي نمود و نيروهاي چريكي تربيت كرد. او در سال 1943م به درجه مارشالي نائل آمد و از نيروهاي متفقين خواست حكومت در تبعيد يوگسلاوي را به رسميت بشناسند. وي در 1944م با بهرهگيري از 200 هزار چريك تحت فرماندهي خود و حمايت نيروهاي شوروي سابق، موفق به شكست ارتش نازي در يوگسلاوي گرديد. او در سال بعد، پايان حكومت سلطنتي و آغاز استقرار جمهوري سوسياليستي يوگسلاوي را اعلام كرد و خود سمت نخست وزيري و وزارت دفاع را بر عهده گرفت. تيتو در سال 1953 به رياست جمهوري، رياست شوراي اجرايى فدرال و فرماندهي عالي نيروهاي مسلح برگزيده شد و در سال 1974م نيز رئيس جمهور مادام العمر گرديد. تيتو در سالهاي حكومت خود سياستي را پي گرفت كه مبتني بر ملي كردن صنايع در سطح گسترده و هماهنگسازي و يكنواخت سازي زندگي بود. او همچنين به اصلاحات ارضي پرداخت و زمينهاي بزرگ ملاّكان را ميان كشاورزان و زارعان تقسيم نمود. تيتو در برابر تقاضاي مقامات كرملين در زمينه اشتراكي كردن مالكيت زمين و رواج كشاورزي به شيوه شوروي سابق به شدت مقاومت كرد و به همين دليل توانست حمايت اكثريت مردم يوگسلاوي را جلب كند. او همواره در سياست خارجي خود برخلاف مسير ساير كشورهاي اروپاي شرقي، استقلال از شوروي سابق را حفظ كرد و به همين سبب از جرگه احزاب كمونيست جهان اخراج شد. اين اختلاف به حدي رسيد كه تيتو تمام مستشاران نظامي شوروي را از يوگسلاوي اخراج كرد و حضور نظامي شوروي را در افغانستان محكوم نمود. با اين حال، در سال 1976م كمونيستهاي اروپاي شرقي وي را پس از 28 سال بايكوت، به جمع خود پذيرفتند كه اين امر نشانه اهميت فوق العاده تيتو در منطقه بود. اعتقاد تيتو مبني بر در پيش گرفتن سياست مستقل، ملي و بيطرف، اساس سياست خارجي يوگسلاوي را در سالهاي پس از جنگ جهاني دوم را شكل داد. مارشال ژوزف تيتو سرانجام در چهارم مه 1980م در سن 88 سالگي به دنبال يك بيماري طولاني و پس از 35 سال حاكميت مطلق بر يوگسلاوي درگذشت. پس از مرگ تيتو، دوره رياست جمهوري در يوگسلاوي، يك ساله شد اما سياست تيتو بر اساس قبل ادامه يافت. اين سياست در نهايت با فروپاشي نظامهاي سوسياليستي اروپاي شرقي و تجزيه كشور يوگسلاوي، خاتمه پيدا كرد.
