درگذشت "ميخائيل دوفويه" شرق شناس معروف هلندي (1909م)

ميخائيل يان دوفويه، مستشرق هلندي، در نهم اوت سال 1836م در هلند به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در رشته الهيات و فلسفه دانشگاه ليدن هلند به پايان رسانيد و سپس با انتخاب رشته زبان‏هاي سامي، به آموختن زبان عربي پرداخت. دوفويه پس از آن دروس خود را ادامه داد و با اخذ مدرك دكتراي الهيات، به عنوان مترجم زبان‏هاي شرقي، مشغول به كار گرديد. در همين زمان تنظيم نسخه‏هاي خطي و كشف و شناسايى آنها از گنجينه‏هاي كتابخانه ليدنِ هلند به او محول شد. وي در اين زمان به دست‏نويس‏هاي نفيسي دست يافت كه خاورشناسان پيش از او متوجه آنها نشده بودند كه از اين ميان يك سري از كتاب‏هاي جغرافي‏دان‏هاي قرون اوليه اسلامي بود. دوفويه در جريان تدريس خود، براي دانشجويان زبان عربي اهميتي فراوان قائل بود و يكي از خدمت‏هايش به آنان، تأسيس مؤسسه‏اي براي كمك به آنان بود. وي علاوه بر تدريس، رياست هيأت تحريريه مجلدات سه گانه دايرةالمعارف اسلامي ليدن را برعهده گرفت و در انجمن‏هاي علميِ شرق‏شناسي عضويت يافت. دوفويه هم‏چنين به زبان‏هاي فرانسوي، انگليسي، لاتيني، آلماني و يوناني تسلط داشت و در حدود سي‏صد مقاله در مجلات گوناگون ارائه نمود.اين خاورشناس پركار هلندي، داراي اطلاعات وسيعي در زمينه تاريخ و جغرافياي ممالك اسلامي و ادبيات عرب بود و پس از كشف و شناسايى كتاب معروف تاريخ الرُّسَل و الملوك اثر محمد بن جرير طبري، مورخ و دانشمند مشهور مسلمان، شهرت بيشتري به دست آورد. او دقت خود را روي مؤلفان اوليه اسلامي و به خصوص مورخان و جغرافي‏دان‏هاي مسلمان و شعراي قرون اوليه اسلام متمركز ساخت و براي مقدمه‏نويسي، حاشيه‏نويسي، يادداشت‏نگاري و فهرست‏نويسي بر اين كتب، تلاش فراواني به انجام رساند. شهرت دوفويه به عنوان يكي از دانشمندان طراز اول هلندي، علاوه بر تبحر در تاريخ، جغرافيا، ادبيات و كتاب‏شناسي اسلامي و عربي اين است كه وي به ندرت مرتكب خطا و اشتباه شده است و نسل‏هاي بعد از او با اطمينان خاطر، از يافته‏هاي علمي‏اش بهره مي‏بردند. تهيه و تدوين متون جغرافيايى عربي قرون سوم و چهارم هجري در هشت جلد و نيز انتشار بيش از 30 نسخه از كتاب‏هاي تاريخي و جغرافيايى جهان اسلام، از جمله اقدامات اوست. پروفسور ميخائيل يان دوفويه، سرانجام پس از عمري تحقيق و تاليف، در 17 مه 1909م در 73 سالگي درگذشت.

تاریخ رویداد : 17 می