روز جهاني مبارزه با دخانيات
تاریخچه پیدایش دخانیات
بومیان قاره ی آمریكا در دوران باستان ، به خواص گیاه تنباكو را پی بردند . در سال 1492 میلادی كریستف كلمب و همراهانش به جزیره ای در میان آمریكای شمالی و جنوبی رسیدند ، آنها دیدند بومی ها برگ های گیاهی عجیب را به روی آتش ریخته و دود آن را داخل ریه های خود می كنند. كریستف كلمب ، تصور كرد چیزی جادویی كشف كرده است و هنگام مراجعت ، مقداری از برگ ها و دانه های آن گیاه را با خود به اسپانیا برد و به این ترتیب ، توتون به اروپا راه یافت . مردم اروپا ، این گیاه را " توباكو" و در ایران" تنباكو" نامیدند. استعمال توتون را فاتحین اسپانیائی آمریكا ، از بومیان آن سرزمین آموختند و لفظ سیگار مأخوذ از اسپانیا و اصولاً از نام توتون به زبان بومی ، احتمالاً زبان " مالیایی " گرفته شده است . توتون كه درسال 1605 م. كم و بیش درعثمانی ، مصر وهند شناخته شده بود ، توسط پرتغالی ها وارد ایران شد . تاریخ ورودش را بعضی 1590 م. مطابق با 999 هجری نوشته اند ، اما آنچه مسلم است ، " دود " در زمان شاه عباس در ایران رواج یافت . این تحفه ی استعماری ، با همان نگرش خرافی درمان كردن دردها، تقریباً امروزه تمام جوامع روی زمین را مبتلا ساخته و معتادان، آن را برای خود از نان شب ضروری تر می دانند!
مبارزه با دخانیات
كشورهای استعماری ، علی رغم اینكه در كشورهای خود سعی در كاهش مصرف این مواد دارند بیشتر تولیدات سیگار خود را به كشورهای جهان سوم صادر می كنند و با ترفندهای مختلف ِ تبلیغاتی ، سعی در افزایش مصرف سیگار در این كشورها دارند .
طبق گزارشها ، در آمریكا طی ده سال اخیر، رقم معتادان به سیگار از 90 میلیون نفر به 45 میلیون تقلیل یافته است و برای این كار از تمهیدات مختلفی چون دادن جوایز به اطباء جهت معالجه معتادان و توصیه به ترك سیگار ، استفاده شده است و در انگلیس ، یازده میلیون نفر از رقم معتادان به سیگار كم شده است . درایران ، جهت مبارزه با مصرف دخانیات ، هیأت وزیران در 30 مرداد 1373 و در اجرای مصوبه مورخه سوم مرداد 1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام و با استناد به اصل 138 قانون اساسی، طرح چگونگی كاهش استعمال دخانیات را در 4 ماده به تصویب رساند.
ماده1- برای حفظ حقوق و تأمین سلامت افراد جامعه در برابر بیماریهای ناشی از استعمال دخانیات و كاهش هزینه های درمانی كشور، كلیه دستگاههای اجرایی موظفند این تصویب نامه را اجرا كنند.
ماده2- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما ، و سایر دستگاه های فرهنگی و شهرداری ها مؤظفند به منظور جلوگیری از اعتیاد جوانان و تبیین مضرات مالی، بهداشتی و اجتماعی ناشی از مصرف دخانیات، برنامه های منظم و منسجم فرهنگی و تبلیغی مناسب را به گونه ای تدوین و اجرا كنند كه:
الف: قبیح و مضر بودن مصرف دخانیات همواره مورد توجه همگان باشد.
ب: جلوگیری ازاعتیاد كسانی كه تا كنون معتاد نشده اند و خصوصاً جوانان، اولویت یابد.
ج: ازهراقدام وتبلیغی كه تشویق یا تحریك افراد به استعمال یا مصرف بیشتر دخانیات را به دنبال داشته باشد، خودداری شود.
ماده3- كلیه دستگاهها ، موظفند پیام های هشدار دهنده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در زمینه مضرات دخانیات را درمعرض دید همگانی قرار دهند و به مفاد آن عمل كنند.
ماده 4- هر اقدام و تبلیغی كه تشویق یا تحریك افراد به استعمال دخانیات را در پی داشته باشد، در كلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، مؤسسات و شركت های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی، شهرداری ها و دستگاه هایی كه شمول قانون بر آنها مستلزم ذكر نام است و همچنین درساختمانهای اداری وابسته به آنها ممنوع است.
