تشكيل آژانس بين المللي انرژي هستهاي در سازمان ملل متحد (1957م)
تشكيل آژانس بين المللي انرژي هستهاي در سازمان ملل متحد (1957م)
آژانس بينالمللي انرژي هستهاي فعاليت خود را در 29 ژوئيه 1957م با عضويت هشتاد كشور آغاز كرد. اين آژانس كه از مؤسسات تخصصي سازمان ملل به شمار ميرود، وظيفه دارد در مورد روشهاي بهتر و امنترِ استفاده از انرژي هستهاي در مصارف صلح جويانه تحقيق و مطالعه نموده و با در اختيار گذاردن تجارب خود، كشورهاي در حال توسعه را در راه استفادههاي صنعتي صلحجويانه از انرژي هستهاي، از جمله توليد نيروي برق هستهاي، ياري نمايد. اين سازمان پس از امضاي قرارداد منع گسترش سلاحهاي هستهاي در سال 1968م، علاوه بر وظايف قبلي خود، به صورت بازوي اجرايى سازمان ملل متحد براي جلوگيري از توليد و پخش سلاحهاي هستهاي در كشورهاي امضا كننده اين قرارداد درآمد. سازمان بينالمللي انرژي هستهاي، به موجب اين قرارداد، حق بازرسي از تاسيسات هستهاي كشورهاي عضو را دارد. آژانس همچنين وظيفه دارد با نظارت خود، از تبديل زبالههاي نيروگاههاي هستهاي و استفاده از آنها در صنايع نظامي جلوگيري نمايد. تاسال 2002م، تعداد 131 كشور از جمله ايران، عضو اين آژانس بودهاند. مقر آژانس بينالمللي انرژي هستهاي در شهر وين پايتخت اتريش واقع است. هرچند آژانس بينالمللي انرژي هستهاي وظيفه دارد از توليد، گسترش و پخش سلاحهاي هستهاي در كشورهاي عضو جلوگيري كند، با اين حال در بسياري از موارد، اسير دسيسهبازيها و زورگويىهاي دولتهاي قدرتمند از قبيل امريكا شده و تحت فشار آن از وظيفه اصلي خود دور افتاده است. به عنوان مثال با وجودي كه جمهوري اسلامي ايران، ضمن عضويت در آژانس و رعايت اصول آن، به دليل ساخت نيروگاه هستهاي تحت فشار آژانس قرار ميگيرد، رژيم صهيونيستي با عدم پذيرش عضويت در آژانس، به توليد و انباشت سلاحهاي هستهاي اقدام ميكند و با حمايت امريكا، بيشتر ازقبل به اين روند ادامه ميدهد.