آغاز بحران شديد اقتصادي امريكا موسوم به "والْ استريتْ" (1929م)
آغاز بحران شديد اقتصادي امريكا موسوم به "والْ استريتْ" (1929م)
دولتهاي اروپايى پس از آسودگي از جنگ جهاني اول، تدريجاً به بازسازي نظام اقتصادي كشور خود پرداختند و اين بازسازي و تلاش مجدد براي بازيابي بازارهاي گذشته، امريكا را با توليدات فراواني كه اكنون بدون بازار مانده بود روبرو ساخت. نتيجه آن، ركود بزرگ و سقوط بازار بورس امريكا موسوم به والْ استريت بود. وال استريت خياباني در نيويورك است كه به دليل قرار داشتن مؤسسات مالي و بانكهاي متعدد و بزرگ در آن، به عنوان مركز مهم اقتصادي امريكا به شمار ميرفت و اقتصاد منطقه را تحت الشعاع خود قرار ميداد. اين اقتصاد در جريان جنگ جهاني اول و پس از آن دستخوش ضايعات مالي فراواني گرديد و فاجعهاي پولي و كسادي بيسابقه چند سالهاي را به دنبال آورد. در روز 24 اكتبر 1929م اوج اين فاجعه بر سر بازار بورس اسناد و سهام امريكا در وال استريت فرود آمد و عمق اين كسادي را بيشتر كرد. سقوط بازار جهاني مزبور، بزرگترين و وخيمترين نمونه سقوط در تاريخ پولي جهان و سرآغاز دوراني است كه روزگار كسادي نام گرفته است. ادامه اين وضعيت به بيكاري بيش از سيزده ميليون كارگر امريكايى، قحطي شديد كشاورزان، بيخانمان شدن ميليونها تن ديگر و ورشكستگي كارخانهها و بانكها انجاميد. همچنين مردم امريكا كه در روزهاي شكوفايى نسبي اقتصادي، سهام زيادي جمع كرده بودند و از اين طريق ثروت زيادي بر روي كاغذ براي خود فراهم آورده بودند، از ترس از دست دادن دارايى خود شروع به فروش سهام خود كردند. اين امر سبب كاهش مجدد قيمت سهام شد، به طوري كه ظرف نوزده روز، قيمت سهام از 400 دلار به 30 دلار رسيد و در ظرف يك ماه، قيمت رسمي سهام امريكا، 40 ميليارد دلار تنزل پيدا كرد. با كم شدن قيمت سهام، قدرت خريد مردم پايين آمد و در نتيجه، تقاضا براي خريد كالا كم شد. فروش نرفتن محصولات كارخانهها، سبب بيكاري كارگران و ورشكستگي كارخانهها و مراكز توليد گرديد و تعداد بيكاران تا ده درصد جمعيت كشور بالا رفت. دولت امريكا براي مقابله با بحران، مالياتها را افزايش داد، در نتيجه، ماليات دهندگان توان خريد خود را هرچه بيشتر از دست دادند و دور باطل تورم و بيكاري از سر گرفته شد. در اين ميان، از آنجا كه از سوي سرمايهداران امريكايى، سرمايهگذاريهاي كلاني در اروپا صورت گرفته بود، دامنه بحران اقتصادي امريكا به سرعت به قاره اروپا نيز كشيده شد و بيكاري و ورشكستگي در اين قاره نيز رواج پيدا كرد. هيچ يك از ركودهاي اقتصادي تاريخ امريكا به اندازه اين بحران، موجب نارضايتي مردم از بيكفايتي مسؤولان و برنامهريزان اقتصادي امريكا نشده بود. اين بحران در آن زمان بزرگترين لطمه را بر وجهه نظام سرمايهداري نزد مردم و دولتهايي كه مستقيماً از اين بحران متضرر شده بودند وارد آورد. بحران اقتصادي وال استريت سرانجام با روي كار آمدن فرانكلين روزولت به رياست جمهوري امريكا در سال 1932م، پايان يافت.
