روز ملي و اعلام جمهوري تركيه با روي كار آمدن "آتاتورك" در اين كشور (1923م)

تركيه، بازمانده قلمرو امپراتوري بزرگ عثماني است كه پس از 623 سال، در پي شكست در جنگ جهاني اول و تجزيه امپراتوري عثماني تشكيل شد. با اين حال، نظام پادشاهي و خلافتي خود را پس از جنگ نيز حفظ كرد. در اين سال‏ها، بر اثر پيروزي‏هايى كه قواي ترك به فرماندهي مصطفي كمال پاشا بر نيروهاي يونان به دليل منازعه بر سر زمين‏هاي مورد اختلاف، به دست آوردند، مصطفي كمال به شهرت فراواني دست يافت و درصدد سرنگوني رژيم عثماني برآمد. اما الغاء رژيم سلطنتي در تركيه كه با مذهب پيوند خورده بود كار آساني به نظر نمي‏رسيد. مصطفي كمال براي حل اين مشكل، مقام سلطنت و خلافت عثماني را از هم جدا كرد و ضمن الغاء رژيم سلطنتي و خلع سلطان محمد ششم از سلطنت، مقام خلافت را به عنوان يك مقام مذهبي، به پسر عموي سلطان مخلوع، به نام عبدالمجيد سپرد. پس از چندي، مجلس جديد تركيه در 29 اكتبر 1923م، ضمن اعطاي لقب آتاتورك به معني پدر ترك، وي را به رياست جمهوري انتخاب كرد و او يكسال بعد با لغو مقام تشريفاتي خلافت، دوران ديكتاتوري بلامنازع خود را آغاز نمود. آتاتورك بيش از پانزده سال با ديكتاتوري بر مردم مسلمان تركيه حكومت كرد و كوشيد با حذف مقررات و ارزش‏هاي اسلامي، قوانين و مظاهر زندگي غربي را در چار چوب نظام غيرديني در تركيه رواج دهد. اقدامات آتاتورك پس از مرگش در سال 1938م نيز ادامه يافت. اگرچه در جمهوري تركيه در سال 1945 به تدريج، زمينه براي مردم سالاري چند حزبي آماده شد، اما نظامياني كه خود را حافظان نظام لائيك در تركيه مي‏دانند، همچنان بر سياست‏هاي داخلي و خارجي اين كشور نظارت مي‏كنند. حذف قوانين اسلامي و مظاهر ديني از سطح جامعه، تطبيق قوانين مدني و قضايى با خواسته‏هاي غرب، همكاري گسترده و پيروي از امريكا و اروپا در مسائل مختلف در عرصه بين‏الملل، حضور در پيمان ناتو و تلاش براي عضويت در اتحاديه اروپا، از جمله گام هايى است كه اين كشور، براي اروپايى شدن برداشته است. در حقيقت، اروپايى شدن به عنوان يكي از اهداف مشترك سردمداران تركيه به حساب مي‏آيد. با اين حال اتحاديه اروپا با عنوان كردن موانعي چون مسئله قبرس، وجود حكم اعدام و نقض حقوق بشر در اين كشور همچنان از پذيرش تركيه در اين اتحاديه خودداري كرده است. كشور تركيه در همسايگي جمهوري اسلامي ايران، با 779/542 كيلومتر مربع وسعت و بيش از 67 ميليون نفر جمعيت در منطقه آسياي صغير و جنوب شرقي اروپا قرار دارد. بيش از 98% جمعيت تركيهْ مسلمان و بقيه مسيحي و يهودي مي‏باشند. زبان رسمي، تركي (با حروف لاتين) و پايتخت آن، آنكارا است. پيش‏بيني مي‏شود جمعيت تركيه تا سال 2025 بيش از 87 ميليون نفر خواهدبود. واحد پول تركيهْ ليره است و استانبول، ازمير، آدانا از شهرهاي مهم آن هستند. نظام سياسي حاكم بر تركيه جمهوري است.(ر.ك: 10 نوامبر)

تاریخ رویداد : 29 اكتبر

روز ملي و اعلام جمهوري تركيه با روي كار آمدن "آتاتورك" در اين كشور (1923م)

تازه های تقویم

بیشترین بازدید هفته