درگذشت مرشد ولی‌الله ترابی از نقال‌های برجسته تئاتر ایران(1392ش)
درگذشت مرشد ولی‌الله ترابی از نقال‌های برجسته تئاتر ایران(1392ش)
مرشد ترابی از چهره‌های شاخص نقالی و پرده‌خوانی ایران بود که در عرصه بین‌المللی نیز با اجراهای موفقی که داشت جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده بود.
وی متولد سال 1315 در شهر تفرش بود.کودک بود که همراه خانواده به تهران آمدند و در محله دروازه غار ساکن شدند. در تهران به مکتب رفت و خواندن و نوشتن را آموخت. پدرش تعزیه خوان بود و او هم از همان دوران کودکی، نقش طفلان مسلم را در نمایش‌ها بازی می‌کرد.
پس از نقش دو طفلان، به ترتیب نقش‌های حضرت قاسم(ع)، حضرت علی‌اکبر(ع) و حضرت یوسف(ع) را خواند ولی پس از مدتی در حدود 20 سالگی، تعزیه خوانی را رها کرد و به سراغ آموختن فنون ورزش‌های رزمی قدیم چون چوب‌بازی، شمشیرزنی، پرتاب نیزه، کارد و... رفت. مدتی هم گود مقدس زورخانه، فنون کشتی قدیم و خصلت‌های جوانمردی و پهلوانی را تجربه کرد.
با اجازه پدر، در حدود سال 1335، به خدمت مرشد روح‌الله شوقی نقال رفت و روایت‌های سینه به سینه نقالی را از ایشان آموخت و پس از مدتی نقالی را آرام آرام به صورت خودجوش با تمرین و ممارست در زمینه نحوه ورود شخصیت‌ها، رها کردن تیر از کمان، زدن گرز، جیغ و شیون و فریاد و دیگر حرکات نمادین آغاز کرد.
در حدود سال 1340 از محله دروازه غار به محله شهر ری نقل مکان نمود و در حوالی منطقه محل سکونت خود، در یک قهوه‌خانه بزرگ رسماً اجرای نقالی را آغاز کرد.
مرشد در سال 1353 توسط عطاالله بهمنش (از مفسران معتبر ورزشی) به عنوان نقال افتتاحیه جشن طوس انتخاب شد و بعد از آن نیز در جشنواره‌های شیراز و اصفهان و بسیاری دیگر، مقام اول نقالی را کسب کرد.
مرشد ولی‌الله ترابی استاد یگانه نقالی در مکتب تهران است که نه تنها در ایران زمین بلکه در اقصی نقاط جهان، هنر خویش را عرضه نموده و نام بلند ایران و ایرانی را همراه با شعر فاخر شاهنامه فردوسی و سایر بزرگان عرصه ادب فارسی پر آوازه کرده است، او که بر داستان‌های شاهنامه و طومارهای نقالان پیش‌کسوت، تسلط فراوان دارد، خود دارای سبکی ویژه در نقالی است.
شاهنامه خوانى اش در عین اصالت و تکیه بر سنتها از چنان خلاقیتى بهره مى برد که تماشاى آن ، خاطره اى شیرین در ذهن هر مخاطبى به یادگار مى گذارد.
علاوه بر تهیه و تنظیم چندین طومار نقالی، روایت‌های گوناگون شاهنامه را نیز در چندین جلد گردآوری نموده که یک جلد آن با عنوان مشکین‌نامه توسط انتشارات نمایش به چاپ رسیده است.
نقالی شاهنامه از برجسته ترین فعالیت‌های این نقال و پرده‌خوان با سابقه ایران بود. وی طی سال‌های اخیر به دلیل بیماری و وضعیت نامناسب جسمانی نتوانست به فعالیت مؤثر و مستمر خود در زمینه نقالی و پرده‌خوانی ادامه دهد.
وی به دلیل ابتلا به بیماری سرطان در بیمارستان مدائن بستری شد و به دلیل وخامت شرایط جسمی به بخش I.C.U منتقل شد و عصر روز شنبه 12 مردادماه در سن 77 سالگی چشم از جهان فروبست.
