ناشناس
در مورد خدا
با سلام
آیا سوال پرسیدن در مورد وجود خدا گناه است؟
آیا زیر سوال بردن وجود خدایی که نه زاده شده و نه زاییده گناه است؟ ( خدا از کجا به وجود آمده است)
مشاور: محمد علی رضایی
با سلام و احترام پرسشگر گرامی: سوال از وجود خدا به این معنا که چه علتی ذات باری تعالی به وجود آورده، یا زیر سوال بردن وجود ذات باری تعالی با این بیان که خدا از کجا به وجود آمده است، علت تراشیدن برای خدای است که خالق قانون علیت یعنی تمام علتها و معلول هاست لذا بحثی غیر منطقی و بینتیجه است، امام صادق(ع) فرمود: «بر حذر باشید از تفكر در كنه ذات خدا، چون نتیجه ای غیر از سرگردانی و گمراهی ندارد.»(بحارالانوار، ج74 ، ص239) این گمان که ذات خداوند متعال نیز باید مثل ما علتی در به وجود آمدن داشته باشد به این میماند که مورچهای خدا را مانند خود با دو شاخک تصور کند چنانکه در روایت آمده: «مورچه های کوچک با قیاس به خود، برای خداوند دوشاخک توهّم می کنند و داشتنِ آن ها را کمال خود و خدا می پندارند. عین همین است کسی که کمالاتِ خود را به خداوند نسبت می دهد و متّصف نبودن خدا را به این کمالات نقص او می پندارد.» (بحارالانوار، ج69 ، ص293) و در روایتی دیگر آمده: « هرتصوری در ذهن شما بیاید و آن را تصور كنید در باریكترین جلوه ها و مفهوم هایش، خدا نیست بلكه او هم مخلوقی مثل شماست كه در وجودش احتیاج به شما و برگشت وجود او به شما است.» (بحارالانوار، ج66 ، ص292) درك وجود ذات خداوند متعال برای بشر ممكن نیست، لذا در معنای «الله» آمده: «الله» مشتق از «اَلِه» به معنای «تحیّر» است؛ چون عقول در درک حقیقت ذات و صفات او متحیر و ناتوانند، [الله الاحد" صفاته و کمالاته فی کلماته، ص۱۷۰]چنانکه در قرآن مجید میفرماید: «یَعْلَمُ ما بَیْنَ اَیْدِیهِمْ وَما خَلْفَهُمْ وَلا یُحِیطُونَ بِهِ عِلْماً؛ [طه/ 110]آنچه را پیشرو دارند، و آنچه را پشت سر گذاشتهاند میداند ولی آنها به خدا احاطه علمی ندارند!» پس در این نوع سوالات که مربوط به کنه ذات پروردگار میشود ما اگر به این تیجه رسیدیم که عقل ما عاجز از درک ذات باری تعالی یا نحوه به وجود امدن خداست کاملا درست رفته ایم اما زمانی که احساس کنیم چیزی از ذات خدا یا نحوه به وجود آمدنش می فهمیم کاملا در اشتباه هستیم. ائمه(علیهم السلام)فرمودند: درباره ذات خدا تفكر نكنید (كه به جایی نمی رسید، بلكه از این راه ممكن است شیطان سوء استفاده كرده و شما را منحرف کند).اما درباره نعمت ها و آثار عظمت او فكر كنید (تا هر ساعت به معرفت و ایمان شما افزوده گردد). (اصول كافی، ج 1، ص 93) لذا همین مقدار که ما به اصل وجود و به صفات کمال او اجمالا پی ببریم، برای شناخت خدا کافی بوده؛ سعادت دنیا و آخرت ما را تأمین میکند. اساساً خدا بینهایت است و موجودیت او که عین ذات او نامحدود است، لذا موجود محدودی چون انسان نمیتواند، نحوه به وجود آمدن آن کمال بینهایت را درک کند، چنانکه یک کاسه گنجایش اقیانوس را ندارد. با آروزی موفقیت و سربلندی حضرت عالی