نسیم
شرایط مرجع تقلید
مرجع تقلید باید مردی بالغ عاقل زنده و عادل باشد؟
مشاور: محمد علی رضایی
با سلام و احترام پرسشگر گرامی: در شرايط مرجع تقليد آمده از مجتهدى بايد تقليد كرد كه مرد، بالغ، عاقل، شيعه دوازده امامى، حلالزاده، زنده و عادل باشد و نيز بنابر احتياط واجب، حريص به دنيا نباشد و از مجتهدين ديگر اعلم باشد؛ يعنى در فهميدن حكم خدا از تمام مجتهدين زمان خود استادتر باشد. توضیح سه شرایط از شرايط مرجع تقليد می توان گفت: 1- زنده بودن: با توجه به اين كه «زنده بودن» يكى از شرايط مرجع تقليد است، «تقليد ابتدايى» از مجتهدى كه از دنيا رفته جايز نيست؛ يعنى كسى كه تازه به سن بلوغ رسيده و يا تاكنون تقليد نمى كرده، بايد از مجتهد زنده تقليد كند. اما «تقليد استدامه اى» (يعنى تقليد از مجتهدى كه در قيد حيات نيست) مانعى ندارد و آن زمانى است كه مقلد از مرجعى تقليد كند و او از دنيا برود، در اين صورت - با اجازه مرجع تقليد زنده - مى تواند بر همان تقليد سابق خود باقى بماند.[تحرير الوسيله، ج 1، ص 7، مسأله 13.] 2- عادل بودن: عدالت، ملكه راسخى است كه همواره شخص را به تقوا وامى دارد و عادل كسى است كه واجبات را انجام داده و كارهاى حرام را ترك مى كند. از راه هاى شناخت عدالت مى توان به «شهادت دو نفر عادل»، «معاشرت مفيد علم يا اطمينان»، «مشهور بودن به عدالت - در صورتى كه اين شهرت، علمآور باشد»، «حسن ظاهر، مواظبت بر احكام شرعى، حضور در جماعت هاى مسلمانان و...» اشاره نمود.[ تحرير الوسيله، ج 1، ص 9-10، مسأله 28. ] 3- عدالت اقتضا مى كند كه مرجع تقليد حريص بر دنيا نبوده و در پى دستيابى به اموال دنيوى و رياست نباشد؛ «تحرير الوسيله، ج 1، ص 7» با آروزی موفقیت و سربلندی حضرت عالی