با سلام و سپاس از همراهی شما با مشاورین «راسخون»، از اینکه ما را به عنوان راهنمای خود انتخاب نمودید سپاسگزاریم.

خواهرگرامی؛  ناامید نباشید و بدانید که برای شروع هیچ وقت دیر نیست. از قدیم می‌گویند «ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است». پس حرکت خود را با عزم و اراده آغاز کنید. آنچه برای شما در اولویت است داشتن یک برنامه منسجم و دقیق است. برنامه ریزی یعنی کشیدن طرح و نقشه راه ( با در نظر گرفتن امکانات و موانع راه) برای رسیدن به هدف مورد نظر. برنامه ریزی مانند پلی زمان حال را به آینده مرتبط می سازد. به عبارت دیگر برنامه‌ ریزی میان جایی که هستیم با جایی که می‌ خواهیم به آن برویم پلی می‌ سازد و موجب می‌شود تا آنچه را که در غیر آن حالت شکل نمی‌ گیرد، پدید آید. یکی از عواملی که در برنامه ریزی نقش کلیدی دارد، عنصر زمان است. زمان مورد نیاز برای رسیدن به مقصد و هدف نهایی، شکل برنامه ریزی را مشخص می کند. وقتی کاری نیاز به زمان طولانی داشته باشد، به برنامه ریزی بلند مدت نیاز پیدا می شود. برای مثال فکر کنید شما برای یک روز تعطیل می خواهید با خانواده به یکی از مناطق سرسبز خارج از شهر بروید و ناهار را در فضای آزاد بخورید. برای این کار نیازی به برنامه ریزی بلند مدت ندارید. چون گام های رسیدن به هدف مشخص است و زمان مورد نیاز هم کمتر از یک روز است.پس با یک برنامه ریزی یک روزه (کوتاه مدت) به هدف خود خواهید رسید. (مسیر راه را تعیین کردن، با چه وسیله ای رفتن، مشخص کردن ساعت رفت و برگشت، فراهم کردن وسایل ناهار و ...). اما فرض کنید می خواهید خود را برای کنکور سراسری آماده کنید. در اینجا شما نیاز به برنامه ریزی بلند مدت دارید تا گام به گام شما را به هدفتان نزدیک کند.

برنامه ریزی صحیح

شما برای یک برنامه ریزی صحیح ، باید ابتدا امکانات و توانایی ها و ویژگی های خود را شناسایی کنید و سپس بر اساس آن اقدام کنید زیرا هر کسی ویژگی های مربوط به خود را دارد و نمی توان برای برنامه ریزی کردن در هر زمینه ای (درسی و ...)، نسخه ای ثابت نوشت و گفت همه اینگونه عمل کنند تا موفق شوند. خداوند متعال انسان ها را شبیه به هم خلق نکرده است.برخی از آیاتی که به وجود تفاوت بین انسان ها اشاره می کند عبارتند از ( آیه 22 سوره مبارکه روم، آیه 13 سوره مبارکه حجرات ، آیه 32 سوره مبارکه زخرف و ...).همچنین در روانشناسی اصلی وجود دارد با نام اصل وجود تفاوت های فردی. انسان ها در بسیاری از خصوصیات رفتاری، جسمی، استعدادها، علایق و خواسته ها و .... با یکدیگر تفاوت دارند و این تفاوت های انسان هاست که باعث شده مسیر موفقیت برای همه یکسان نباشد. هر فردی خصوصیات خودش را بهتر می شناسد و با شناختی که از اصول برنامه ریزی صحیح کسب می کند می تواند برنامه ای متناسب با ویژگی های خودش تنظیم کند. مثلاً شما ‌این آگاهی را نسبت به خود دارید که آیا می توانید ساعت‌های متوالی و در سر و صدا و شلوغی و ... درس بخوانید و یا اینکه مطالعه بعد از اذان صبح برای شما امکان پذیر است یا ... ؛ پس با توجه به این ویژگی ها، برنامه ریزی ها هم متفاوت خواهد بود. ما در این جا به طور کلی اصول مربوط به برنامه ریزی صحیح را خدمتتان ارائه می کنیم تا به این شناخت برسید و همچنین مطالبی کاربردی در این زمینه تقدیمتان می کنیم؛ این دیگر به خود شما بستگی دارد که آن را با ویژگی های خود وفق دهید و پیاده کنید. این را نیز بدانید که اگر اراده و همتی پشت بهترین برنامه ریزی ها نباشد، آن ها تنها بر روی کاغذ می مانند و هیچ گاه عملی نخواهند شد. پس ما نمی توانیم برنامه دقیقی برای شما آن هم غیر حضوری داشته باشیم و برای برنامه ریزی دقیق دروس خود می توانید به مراکز آموزشی و کنکوری مراجعه نمایید ولی در ادامه اصول برنامه ریزی را عرض می کنیم که بر طبق آن ها خودتان هم می توانید برنامه منسجمی داشته باشید.

اصل 1 : اهداف خود را روشن کنید. برای برنامه‌ریزی در کلیه امور باید اهداف دقیق و روشنی داشته باشید. این مسأله در برنامه ریزی تحصیلی (درس خواندن و مطالعه) حائز اهمیت فراوان تری است. براى منظم شدن، بایستى اهداف را در دو گروه بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم کرد و سپس برنامه‏ اى زمان بندى شده براى وصول به آن طراحى و عمل نمود. چرا که اگر تمام اهداف بلند مدت باشند احتمال اینکه شما با گذر زمان دچار خستگی و نا امیدی گردید زیاد است اما اگر اهداف کوتاه مدت نیز در نظرتان باشد بعد از مدت کوتاهی با رسیدن به اهداف کوتاه مدت بسیار تقویت گردیده و آن را پاداشی برای زحمات تان در نظر گرفته و با قوت و قدرت بیشتری برنامه هایتان را دنبال خواهید کرد. پس برای خود روشن کنید اهداف بلند مدت شما کدامها هستند و اهداف کوتاه مدت کدامها هستند؛ مثلاً : الف: هدف بلند مدت : فراگیری کل منابع امتحانی ب: هدف کوتاه مدت : مطالعه و یادگیری چند بخش در این ماه یا در این هفته

 اصل 2 : اهداف خود را زمان بندی کنید. زمان دقیقی برای هر یک از اهداف کوتاه مدت تعیین کنید. مثلا تعیین کنید که مطالعه چه دروسی را در چه مدت زمانی به اتمام خواهید برد. به خوبی مراقب باشید که برنامه های تنظیم شده را به موقع و بدون تأخیر انجام دهید ؛زیرا که خوب می دانید تأخیر در اجرای به موقع برنامه ها برابر با عدم موفقیت است.

اصل 3 : تشخیص نیازها و کاستی ها: باید خواست‏ها و احتیاجات اساسى خود را در زمینه ای که قصد دارید برای آن برنامه ریزی کنید شناسایی کنید. به عنوان مثال : در یک مقطع مشخص، چه درسى را باید مطالعه کرد.

اصل 4 : تعیین زمان لازم فرصت‏ها و اوقاتى که باید صرف تحقق اهداف برنامه شود را باید مشخص کرد تا در نهایت معلوم شود چقدر زمان در هر روز یا هفته به آن موضوع اختصاص خواهد یافت. به عنوان مثال اگر قرار باشد یک کتاب 300 صفحه‌ ای در طول یک ماه خوانده شود لازم است حداقل روزی 11 صفحه از کتاب مطالعه شود و این نیاز به حداقل یک ساعت وقت دارد.

اصل 5 : طبقه‌بندی اهداف بر اساس اولویت کارهایی را که می خواهید انجام دهید، برحسب اولویت‌ها و میزان اضطرار و اهمیت آن،طبقه بندی کنید. بهترین زمان‌ها و اوقات را برای مهمترین کارها قرار دهید. در این صورت اگر وقت کم داشته باشید و یا به هر دلیل نتوانید به همه اهداف و کارهایتان برسید، مطمئن هستید که اهداف و برنامه های اصلی را انجام خواهید داد.

اصل 6 : تناسب با توانمندی برنامه باید در حد توان باشد نه خارج از توان. پس باید مطابق طاقت و توان جسمی و روحی تان برنامه را طرح ریزی و اجرا کنید و از حد تعادل خارج نشوید. اگر شما برنامه ای طرح کنید که در آن خودتان را موظف به روزی 18 ساعت کار و تلاش کنید حتما با شکست مواجه خواهید شد. باید زمان هایتان را به درستی، برای انجام امور مختلف تقسیم کنید (مطالعه، تفریح، استراحت، عبادت و ...).

اصل 7 : عدم ایده آل نگری ایده آل نگر و مطلق گرا نباشید، یعنی نخواسته باشید تمام خواسته ها و آرزوهایتان فوری و به شکل کامل و تمام برآورده شود هر چند در راه به دست آوردن آن تلاش می کنید. در نظر نگرفتن واقعیات، برنامه را با شکست مواجه می کند. یادتان باشد که بدون تعیین اهداف، برنامه ‏ریزى غیرممکن و بدون برنامه ‏ریزى، نظم نامیسّر است. امیدواریم با یک برنامه ریزی دقیق به نقطه‌ های بلندی برسید.

موفق باشید.