امیداسماعیلی
با دختر نوجوانم چه رفتاری داشته باشم؟
فرزند دختری دوازده ساله دارم. به تازگی پرخاشگر و نسبت به بچه های دیگر حسادت زیادی دارد و با انها بدرفتاری میکند و دوست دارد همیشه تنها باشد. نمی دانم چه رفتاری با او داشته باشم؟
مشاور: احسان فدایی
با سلام و احترام خدمت شما خواهر محترم! خوشحالیم شما مخاطب ما هستید امیدواریم راهنمای خوبی در رابطه با این موضوع برای شما باشیم.
دوره نوجوانی یکی از دوره های حساس زندگی انسان تلقی می گردد. این دوره نقش بسزائی در تکوین شخصیت فرد دارد. نوجوانی دوره انتقال از وابستگی کودکی به استقلال ومسئولیت پذیری نوجوان می باشد. بازنگری و بازسازی ارتباط با والدین، بزرگسالان و جامعه از یک سو و بازشناسی و بازسازی فرد به عنوان یک فرد مستقل از دیگر سو دو مساله اصلی دوره نوجوانی می باشد. فرد در این دوره به دنبال آزمون این است که با چه کسانی و با چه تیپ آدم هایی رابطه داشته باشد و رابطه اش چگونه باشد. شکست در برخی موارد امری طبیعی است و کسب تجربه در این زمینه با آزمون و خطا امکان پذیر است. بهترین نحوه برخورد والدین با فرزندان در این سنین این است که:
1. سعی کنید از این به بعد به استقلال او احترام گذارید. هیچ گاه به شخصیت او بی احترامی نکنید. فراموش نکنید او الان فردی مستقل است و با هر رفتاری که این استقلال را به خطر اندازد مقابله می کند.
2. در عین حال که در برابر رفتارهای نادرست فرزندتان قاطع و محکم هستید، عصبانی نشده و پرخاشگری نکنید.
3. به صحبتهای وی خوب گوش دهید و با او صحبت کنید تا از این طریق به علّت رفتارهای پرخاشگرانه اش پی ببرید.
4. در گفتگو با فرزندتان و در مخالفت با رفتارهای نادرست او دلسوزی، علاقه و محبتتان را به وی نشان داده و نشان دهید که نگران حال او هستید. به او بگویید که قصد کمک کردن به وی را دارید و نمیخواهید او را تنبیه و یا حتّی سرزنش کنید.
5. از ایجاد محدودیت و سختگیری شدید و همچنین سهل گیری و آزاد گزاری وی اجتناب نمایید؛ زیرا در هر دو حالت ذکر شده ارتباط والدین و نوجوان از قاطعیت و استواری برخوردار نخواهد بود. در حقیقت در شیوه اول نوجوانی در سن و سال فرزند شما به دنبال راه گریز از زیر سلطه والدین خواهد بود که در این صورت مجالی برای برقراری ارتباط مناسب وجود نخواهد داشت، زیرا که فاصلهها به قدری به علت سختگیری و محدودیت زیاد میگردد که دیگر مجالی برای پیوند وجود نخواهد داشت. در حالت دوم نیز والدین از اقتدار کافی برای نوجوان برخوردار نبوده و در واقع احساس نیاز به برقراری ارتباط از طرف نوجوان احساس نخواهد شد؛ در حالی که چنین نیازی به صورت یک عامل درونی همچنان پا برجاست و خلأهای حاصل از آن دیر یا زود آشکار خواهد شد.
6. عدم اعمال اجبار والدین در پذیرش تفکرات خود؛ زیرا زمانی که والدین سعی میکنند فرزندان نوجوان خود را با ملاک ها و معیارهای شخصی خود که در اغلب موارد برگرفته از شرائط تربیتی شخص خودشان و خواستهها و تمایلات دوران نوجوانی شان است، موافق کنند، با حالت عناد و سرکشی نوجوان مواجه خواهند شد؛ زیرا نوجوان فاصله عمیقی را بین خواستههای خود و والدین احساس خواهد کرد.
7. توجه به ارزش ها، استعدادها و توانایی های فرزندتان: توجه به ویژگی های مثبت و مفید فرزندتان و ارزش و بهاء دادن به وی بسیاری از نیازهای روحی اش را ارضاء مینماید؛ زیرا افراد و به ویژه نوجوانان بسیار تحت تأثیر توجه مثبت اطرافیان و به ویژه والدین خود قرار میگیرند.
8. از نظارت های بازپرس گونه خودداری نمایید: به جای چنین روشهایی که اغلب سبب سلب اعتماد نوجوان نسبت به اطرافیان و والدین میشود، با نظارت از راه دور و به صورت غیر مستقیم میتوان جهت گیری رفتارهای نوجوان را در نظر داشت و در صورت بروز مشکل او را راهنمایی کرد؛ در غیر این صورت نظارتهای شدید و کنترلهای مستمر نتایج سودمندی نخواهند داشت.
9. به خاطر داشته باشید که در دوران نوجوانی نقش تربیتی پدر بیشتر از مادر است. پدر بر خلاف مادر وظیفه دیگری در تربیت فرزند بر عهده دارد. بهتر است باید و نبایدها توسط پدر به فرزند منتقل شود. چنانچه مادری چنین کاری را انجام دهد، با توجه به اینکه ابزار لازم برای این کار را ندارد، با شکست روبرو می شود. نوجوان از پدر خود حرف شنوی بیشتری دارد. باید تمام تلاش خود را به کار گیرید که به عنوان پدر نوجوان، در زمینه تربیت فرزند فعال شوید و در تربیت او نقش خود را ایفا کنید. در غیر اینصورت هر چند مادر تمام تلاش های خود را به کار گیرد، نتیجه دلخواه و مطلوب حاصل نمیشود. به یاد داشته باشید در سنین نوجوانی برای تربیت فرزند، نیاز به قدرت احساس می شود و منبع قدرت در خانواده مرد است، پس باید پدر به عنوان منبع قدرت خانواده در تربیت فرزندتان نقش خود را به صورت کامل ایفا کند.
10. با او به گونه ای رفتار کنید که احساس کند در کنار او هستید نه در مقابل او.
11. در طول هفته زمانی را مشخص کنید و صمیمانه با او درباره موضوعات مختلف صحبت کنید.
12. هر گاه از او اشتباهی دیدید سعی کنید به هیچ عنوان به صورت مستقیم به او تذکر ندهید.
13. هفته ای یکبار همراه او به تفریح بروید.