با سلام و تبریک سال جدیدخدمت برادر گرامی! لطفا در سوالات آینده مرجع تقلید خود را معین فرمایید. الف) در مورد فاصله زن و مرد به هنگام نماز، نظر مراجع مختلف است. از این رو آنچه مورد اتفاق است، در آغاز می‏آوریم و سپس موارد اختلاف را ذکر می‏کنیم.بدیهی است هر کس باید به نظر مرجع تقلید خود مراجعه کند. اتفاق همه مراجع: اگر فاصله زن و مرد بیشتر از پنج متر باشد، یا بین آنها حائلی مانند پرده یا دیوار باشد و یا در دو سطح مختلف (مثل طبقه اول و بالکن بعضی از مساجد) ایستاده باشند و زن جلوتر از مرد باشد، نمازشان صحیح است. موارد اختلاف نظر: 1. امام خمینی(ره):رعایت فاصله بین زن و مرد در نماز مستحب است؛ چنان که اعاده نماز بدون رعایت فاصله استحباب دارد. در هر صورت نماز باطل نیست. 2. آیت الله گلپایگانی و صافی:جلوتر ایستادن زن از مرد در نماز و یا ایستادن مرد پشت سر زن مکروه است؛ ولی باطل کننده نماز نیست. 3. آیت الله خوئی و تبریزی:در صورتی که فاصله زن و مرد کمتر از یک وجب باشد، نماز باطل می‏شود. البته نماز کسی باطل می‏شود که دیرتر نماز را شروع کرده، و اگر هر دو در یک زمان شروع کرده‏اند نماز هر دو باطل است (در صورت مراعات نکردن فاصله یک وجب). 4. آیت الله بهجت:نماز زن و مرد بدون رعایت فاصله (حداقل یک وجب) کراهت دارد و با رعایت فاصله کراهت ندارد و نماز در هر صورت صحیح است. 5. آیت الله مکارم و فاضل:اگر زن جلوتر از مرد بایستد، نماز او باطل است و یا اگر مرد پشت سر زن به نماز بایستد، نماز او باطل است. اگر هم زمان شروع به نماز کنند، نماز هر دو باطل است؛ مگر آن که بین آنها پنج متر فاصله باشد، یا حائلی مانند پرده و دیوار در بین آنها موجود باشد و یا آنکه وضعیت به گونه‏ای باشد که یکدیگر را نبینند. 6. آیت الله سیستانی:احتیاط واجب آن است که زن عقب‏تر از مرد بایستد و در صورت تخلف احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخوانند. 7. آیت الله زنجانی:اگر زن جلوتر از مرد، بدون رعایت فاصله مناسب بایستد و با هم وارد نماز شوند، مستحب است نماز را اعاده کنند (در هر صورت نماز صحیح است). {P - توضیح المسائل مراجع، مساله 886. P} ب) اگر کسی این مسأله را نمی‏دانسته، نمازی که خوانده صحیح است. موفق باشید.