پرسش :

آيا زن داراى اصالت و استقلال است؟ ‏


شرح پرسش :
پاسخ :
‎انسان - خواه زن، خواه مرد - ابزار فراوانى براى تكامل در اختيار خود دارد، و هرگز خودش ابزارى ‏براى كالاهاى دنيا و متاع زودگذر آن نخواهد بود، چه اين كه وظايفى كه براى انسان‏ها تعيين شده ‏هرگز او را به صورت ماشين كار و ابزار رفع نياز در نمى‏آورد و در اين جهت هيچ امتيازى بين زن و مرد ‏نيست تا گفته شود: نگرش اسلام به زن نگرش ابزارگونه است و زن به عنوان موجود وابسته، تلقى ‏مى‏شود مثلاً هميشه مى‏گويند: زنِ نمونه يك همسر خوب، يك مادر خوب و... است، گويا براى خود ‏او اصالتى نيست و همواره او را با ارزشهاى مردانه مى‏سنجند. البته اين گونه تعبيرها براى مرد نيز ‏وجود دارد و هرگز منظور از اين تعابير حذف استقلال هويتِ انسانى زن يا مرد نبوده و مقصود آن ‏نيست كه زن چون همزه وصل است كه بين مردها سقوط كند، يا ابزار خانواده يا جامعه گردد تا ‏ديگران به كمال برسند و او هماره در حدّ ابزار بماند، چون انسان متكامل، داراى شؤون گوناگون ‏است و نشانه كمال او در چهره وظايف محوّله ظهور مى‏نمايد و خوبىِ زن در سيماى سِمَت‏هاى ياد ‏شده متبلور است چه اين كه خوبىِ مرد در چهره وظايفِ خاصِ خويش جلوه‏گر مى‏باشد، غرض آن ‏كه هرگز زن موجودِ وابسته نيست تا حقوقِ وابستگى دريافت نمايد و هيچگاه هويّتِ ابزارى ندارد تا ‏از استقلالِ ذاتى محروم باشد.‏
‎ ‎نشانه مسؤوليت متقابل زن و شوهر در حريم خانوادگى را مى‏توان از بيان رسول اكرم صلى الله ‏عليه وآله استنباط كرد كه آن حضرت چنين فرمود‎:‎
‎ »‎الرجل راعٍ على أهل بيته وكلّ راعٍ مسؤول عن رعيّته، والمرأة راعية على مال زوجها، ومسؤولة ‏عنه»(1)‏
‎ ‎يعنى مرد مسؤول تأمين نياز و نگهدارى اهل خانه است و زن مسؤول حفظ و نگهدارى مال ‏شوهر مى‏باشد و هر مسؤولى در قبال مسؤوليتى كه دارد متعهد مى‏باشد‎.‎

‏(1) جامع احاديث الشيعه، ج20، ص255.‏

‏( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئينه جلال و جمال، صفحات 338 و 339.)‏