پرسش :
من عاشق امام حسین (علیه السلام) هستم، اما در ایام محرم حوصله مسجد رفتن را ندارم، چرا که فایده ای در آن نمی بینم، آیا شرکت کردن در این مجالس نفعی هم به حال ما دارد یا خیر؟
شرح پرسش :
پاسخ :
پاسخ از حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي (حفظه الله):
شرکت در مراسم مذهبی و عزاداری سالار شهیدان، فواید و منافع بسیار دارد؛ چنانکه امام حسین (علیهالسلام) فرمودند: کسی که به سوی ما بیاید یعنی در مجالس مذهبی حضور یابد کتابهای مربوط به ما را بخواند و سنّت و سیرت ما را بیاموزد، از چهار فایده که قبلا ً به آنها اشاره شد، بهرهمند میشود:
۱. با آیات محکم الهی و جهان بینی و معارف توحیدی آشنا میشود.
۲. اگر ادراک عمیق معارف دینی میسور او نبود، داستانهای عدالتآموز و تعدیل امور و قوا را میآموزد.
۳. اگر ادراک او در مرحلهٴ پایینتری بود، هماهنگی اجتماعی و آداب برادری و دوستی و آیین داد و ستد را فرا میگیرد.
۴. اگر به هیچ یک از اینها دست نیافت، دست کم از همنشینی با عالمان برخوردار میشود و مشکلاتش را در حضور آنان رفع میکند یا گرفتار مشکلات تازه نمیشود. البته کمال استفاده در جمع بین فواید چهارگانه است؛ وگرنه به مقدار توان باید بین آنها جمع نماید؛ «من أتانا لمیَعدَم خصلةً من أربع: آیةً محکمةً و قضیّةً عادلةً و أخاً مستفاداً و مجالسةَ العلماء»[۱].
بنابراین رهنمود، برنامههای تبلیغات اسلامی و محافلی که به نام امام حسین (علیهالسلام) گرم و روشن است، باید دربارهٴ معارف بلند توحید، نبوت، معاد و دیگر اصول اعتقادی یا در زمینهٴ شناساندن احکام شرع یا پیرامون سنن و آداب اخلاقی و اجتماعی از دیدگاه اسلام باشد یا در کنار این مسائل علمی و مجالس علمی، برادری و اتحاد و محبّت نصیب افراد شرکت کننده یا خوانندهٴ کتابهای مربوط شود و نیز بر اثر دیدار با عالمان و مجالست با آنان، ادب علمی و اجتماعی فراگرفته شود؛ وگرنه بهرهٴ این تبلیغات و محافل، از لحاظ پیوند با سالار شهیدان منتفی یا اندک خواهد بود.
فایدهٴ دیگر حضور در مراکز مذهبی، اثر شگرف آن در تطهیر جان و تهذیب نفس است. قرآن کریم دربارهٴ این مراکز میفرماید: در آنجا مردمانی هستند که تطهیر ضمیر و صفای دل را دوست میدارند؛ ﴿فیه رجال یحبّون أن یتطهّروا و الله یحبّ المطّهّرین﴾[۲]. تفاوت میان مسجد و مدرسه این است که مدرسه مکان دانش آموختن است؛ ولی در مسجد، افزون بر تعلیم و تعلّم، روح نیز پرورش مییابد و از آلودگیها و تیرگیها پاک میشود.
چون قرآن و عترت همتای همند، هر جا که از معارف قرآن یا مآثر عترت سخن به میان میآید و مردان وارستهای به علم و عمل آنها مبادرت میکنند، بارزترین مصداق کلام خدای سبحان است که فرمود: ﴿فی بیوتٍ أذن الله أن ترفع و یذکر فیها اسمه یسبّح له فیها بالغدوّ و الآصال ٭ رجال لا تلهیهم تجارة و لا بیع عن ذکر الله و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة یخافون یوماً تتقلّب فیه القلوب و الأبصار﴾[۳].
حسینیه، کانون صرف اشک و آه و مویه بدون معرفت نیست، بلکه جایگاه شناخت و آموزش است. اشکی که از روی اندیشه و خرد جاری شود، چونان چشمهٴ زلال زمزم به انسان، شجاعت و شهامت و صفای باطن میبخشد.
پي نوشتها:
[۱] ـ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۵
[۲] ـ سورهٴ توبه، آیهٴ ۱۰۸
[۳] ـ سورهٴ نور، آیات ۳۶ ـ ۳۷
منبع: شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی، ص ۲۴۳-۲۵۰
پاسخ از حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي (حفظه الله):
شرکت در مراسم مذهبی و عزاداری سالار شهیدان، فواید و منافع بسیار دارد؛ چنانکه امام حسین (علیهالسلام) فرمودند: کسی که به سوی ما بیاید یعنی در مجالس مذهبی حضور یابد کتابهای مربوط به ما را بخواند و سنّت و سیرت ما را بیاموزد، از چهار فایده که قبلا ً به آنها اشاره شد، بهرهمند میشود:
۱. با آیات محکم الهی و جهان بینی و معارف توحیدی آشنا میشود.
۲. اگر ادراک عمیق معارف دینی میسور او نبود، داستانهای عدالتآموز و تعدیل امور و قوا را میآموزد.
۳. اگر ادراک او در مرحلهٴ پایینتری بود، هماهنگی اجتماعی و آداب برادری و دوستی و آیین داد و ستد را فرا میگیرد.
۴. اگر به هیچ یک از اینها دست نیافت، دست کم از همنشینی با عالمان برخوردار میشود و مشکلاتش را در حضور آنان رفع میکند یا گرفتار مشکلات تازه نمیشود. البته کمال استفاده در جمع بین فواید چهارگانه است؛ وگرنه به مقدار توان باید بین آنها جمع نماید؛ «من أتانا لمیَعدَم خصلةً من أربع: آیةً محکمةً و قضیّةً عادلةً و أخاً مستفاداً و مجالسةَ العلماء»[۱].
بنابراین رهنمود، برنامههای تبلیغات اسلامی و محافلی که به نام امام حسین (علیهالسلام) گرم و روشن است، باید دربارهٴ معارف بلند توحید، نبوت، معاد و دیگر اصول اعتقادی یا در زمینهٴ شناساندن احکام شرع یا پیرامون سنن و آداب اخلاقی و اجتماعی از دیدگاه اسلام باشد یا در کنار این مسائل علمی و مجالس علمی، برادری و اتحاد و محبّت نصیب افراد شرکت کننده یا خوانندهٴ کتابهای مربوط شود و نیز بر اثر دیدار با عالمان و مجالست با آنان، ادب علمی و اجتماعی فراگرفته شود؛ وگرنه بهرهٴ این تبلیغات و محافل، از لحاظ پیوند با سالار شهیدان منتفی یا اندک خواهد بود.
فایدهٴ دیگر حضور در مراکز مذهبی، اثر شگرف آن در تطهیر جان و تهذیب نفس است. قرآن کریم دربارهٴ این مراکز میفرماید: در آنجا مردمانی هستند که تطهیر ضمیر و صفای دل را دوست میدارند؛ ﴿فیه رجال یحبّون أن یتطهّروا و الله یحبّ المطّهّرین﴾[۲]. تفاوت میان مسجد و مدرسه این است که مدرسه مکان دانش آموختن است؛ ولی در مسجد، افزون بر تعلیم و تعلّم، روح نیز پرورش مییابد و از آلودگیها و تیرگیها پاک میشود.
چون قرآن و عترت همتای همند، هر جا که از معارف قرآن یا مآثر عترت سخن به میان میآید و مردان وارستهای به علم و عمل آنها مبادرت میکنند، بارزترین مصداق کلام خدای سبحان است که فرمود: ﴿فی بیوتٍ أذن الله أن ترفع و یذکر فیها اسمه یسبّح له فیها بالغدوّ و الآصال ٭ رجال لا تلهیهم تجارة و لا بیع عن ذکر الله و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة یخافون یوماً تتقلّب فیه القلوب و الأبصار﴾[۳].
حسینیه، کانون صرف اشک و آه و مویه بدون معرفت نیست، بلکه جایگاه شناخت و آموزش است. اشکی که از روی اندیشه و خرد جاری شود، چونان چشمهٴ زلال زمزم به انسان، شجاعت و شهامت و صفای باطن میبخشد.
پي نوشتها:
[۱] ـ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۵
[۲] ـ سورهٴ توبه، آیهٴ ۱۰۸
[۳] ـ سورهٴ نور، آیات ۳۶ ـ ۳۷
منبع: شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی، ص ۲۴۳-۲۵۰
تازه های پرسش و پاسخ
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}