پرسش :
مهريه ی حضرت زهرا(س) چه مقدار بوده است؟
پاسخ :
مهرية حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ پانصد درهم يا 400 مثقال نقرة خالص بود كه به فرمودة رسول خدا چنين مهريه‌اي را خداوند تعيين فرموده تا براي امت اسلام، سنت باشد و مسلمانان در امر ازدواج از آن پيروي نمايند. 400 مثقال نقره در آن زمان معادل با 5/2 مثقال طلای ناب بوده است(مهرالسنه همين است)
افراد زيادي از بزرگان قريش، از جمله ابي‌بكر و عمر تقاضاي خواستگاري حضرت فاطمه (س) را از پيامبر نمودند و پيامبر قبول نفرمودند و در جواب ايشان فرمودند: «كه امر ازدواج فاطمه (س) با وحي الهي صورت مي‌گيرد.»
اما هنگامي كه علي به قصد ازدواج فاطمه (س) به منزل پيامبر رفت، پيامبر به ام سلمه فرمود: «برخيز و در را بگشاي، كه اين همان است كه خدا و رسولش او را دوست دارند.» ام سلمه فوراً در را باز كرد و علي داخل شد. علي در كمال حجب و حيا و خجالت بود كه پيامبرفرمود: علي جان حاجتي داري؟ آسوده باش، اميدوارم كه حاجت تو برآورده شود. علي نيز قصد خود را بازگو نمود و از فاطمه (س) خواستگاري نمود. پيامبر فرمود: چه چيزي براي تو است كه مهرية فاطمه (س) قرار دهي؟ علي عرض كرد: اي رسول خدا! تو خود شاهد هستي كه براي من به جز شمشير و شتر و زره، از مال دنيا چيزي نيست. پيامبر فرمود: اي علي شمشير و شتر مورد نياز توست، اما زرهت را بفروش و با آن مراسم ازدواج با فاطمه (س) را فراهم كن.
اما اينكه حضرت آن زره را چه مقدار فروخت و آن را كابين حضرت زهرا قرار داد از نظر تاريخي و روايي اختلاف جزيي در آن وجود دارد. لكن قدر مسلم اين است كه كابين آن حضرت بيشتر از پانصد درهم نبوده البته اين مقدار مهريه، مهرية رايج آن زمان بوده به طور متوسط.[1] به جهت نمونه و اطلاع چند نمونه تاريخي و روايي را ذكر مي نماييم.
ابن شهر آشوب در كتاب شريف مناقب آل ابي طالب مي‌گويند: «اين چنين روايت شده كه مهرية آن حضرت 400 مثقال نقره مي‌باشد و همين طور روايت شده كه مهرية آن بانوي بزرگوار پانصد درهم مي‌باشد كه اين قول دوم صحيح‌تر مي‌باشد[2].»
جناب شيخ حر عاملي (ره) در كتاب وسايل الشيعه روايتي را از حضرت رسول نقل مي‌كنند كه ايشان خطاب به حضرت زهرا مي‌فرمايند: «سوگند به خدا اگر در ميان اهل بيت من كسي نيكوتر از علي بود تو را به ازدواج او درمي‌آوردم لكن خدا تو را تزويج كرده و صداق تو را به خمس دنيا مقرر داشت تا زماني كه آسمان و زمين پايدار است.[3] و همين طور در خبر هست كه خداوند ربع دنيا را به صداق فاطمه داد و بهشت و جهنم را از جمله مهر او نهاد، تا دشمنان را بدان كيفر كند و دوستانش را پاداش فرمايد و در زمين مهر آن حضرت را مشهور به پانصد درهم است.[4]»
و در روايتي ديگر آمده خدا چنين به رسول خويش وحي فرستاد كه من خمس دنيا و ثلث بهشت را به مهر فاطمه دادم و در زمين چهار نهر را خاص او نهادم، نخستين نهر فرات، دوم رود نيل سوم نهروان و چهارم نهر بلخ و تو اي محمد مهرية فاطمه را در زمين به پانصد درهم قرار بده تا اين مهر سنت براي امت تو باشد.[5]
و استاد توفيق ابوعلم نيز در كتاب فاطمه زهراء ـ سلام الله عليها ـ مي‌گويند: «مهرية حضرت زهرا در روايت انس بن مالك چهارصد درهم و در روايت ابن مردوية پانصد درهم و بنابر قولي چهارصد و هشتاد درهم بود كه از فروش زره علي ـ عليه السلام ـ فراهم شد.[6]» شما می توانيد با محاسبه ی قيمت فعلی نقره ميزان مهريه حضرت را محاسبه کنيد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1-كتاب «فاطمة زهرا» (س) ، توفيق ابوعلم ، ترجمة علي اكبر صادقي
2-فاطمه زهرا شادی قلب مصطفی، احمد رحمانی همدانی.
پی نوشتها:
[1] ـ شيخ حر عاملی (ره)، وسايل الشيعه، مؤسسه آل البيت ، ج 21، ص 248.
[2] ـ علامه مجلسي (ره)، بحارالانوار، مؤسسه الوفاء بيروت، ج 43، ص 112 و ابن شهر آشوب، مناقب آل ابي طالب، مطبعه الحيدريه، نجف، ج 3، ص 128.
[3] ـ شيخ حر عاملی (ره)، وسايل الشيعه، مؤسسه آل البيت ، ج 21، ص 250.
[4] ـ محمد تقي سپهر، ناسخ التواريخ، مؤسسة مطبوعات ديني، ج 3، ص 53.
[5] ـ علامه مجلسي (ره)، بحارالانوار، مؤسسه الوفاء بيروت، ج 43، ص 113.
[6] ـ استاد توفيق ابوعلم، ترجمه، علي اكبر صادقي، فاطمه زهرا ـ سلام الله عليها ـ انتشارات اميركبير، تهران، ص 154.
منبع: اندیشه قم
مهرية حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ پانصد درهم يا 400 مثقال نقرة خالص بود كه به فرمودة رسول خدا چنين مهريه‌اي را خداوند تعيين فرموده تا براي امت اسلام، سنت باشد و مسلمانان در امر ازدواج از آن پيروي نمايند. 400 مثقال نقره در آن زمان معادل با 5/2 مثقال طلای ناب بوده است(مهرالسنه همين است)
افراد زيادي از بزرگان قريش، از جمله ابي‌بكر و عمر تقاضاي خواستگاري حضرت فاطمه (س) را از پيامبر نمودند و پيامبر قبول نفرمودند و در جواب ايشان فرمودند: «كه امر ازدواج فاطمه (س) با وحي الهي صورت مي‌گيرد.»
اما هنگامي كه علي به قصد ازدواج فاطمه (س) به منزل پيامبر رفت، پيامبر به ام سلمه فرمود: «برخيز و در را بگشاي، كه اين همان است كه خدا و رسولش او را دوست دارند.» ام سلمه فوراً در را باز كرد و علي داخل شد. علي در كمال حجب و حيا و خجالت بود كه پيامبرفرمود: علي جان حاجتي داري؟ آسوده باش، اميدوارم كه حاجت تو برآورده شود. علي نيز قصد خود را بازگو نمود و از فاطمه (س) خواستگاري نمود. پيامبر فرمود: چه چيزي براي تو است كه مهرية فاطمه (س) قرار دهي؟ علي عرض كرد: اي رسول خدا! تو خود شاهد هستي كه براي من به جز شمشير و شتر و زره، از مال دنيا چيزي نيست. پيامبر فرمود: اي علي شمشير و شتر مورد نياز توست، اما زرهت را بفروش و با آن مراسم ازدواج با فاطمه (س) را فراهم كن.
اما اينكه حضرت آن زره را چه مقدار فروخت و آن را كابين حضرت زهرا قرار داد از نظر تاريخي و روايي اختلاف جزيي در آن وجود دارد. لكن قدر مسلم اين است كه كابين آن حضرت بيشتر از پانصد درهم نبوده البته اين مقدار مهريه، مهرية رايج آن زمان بوده به طور متوسط.[1] به جهت نمونه و اطلاع چند نمونه تاريخي و روايي را ذكر مي نماييم.
ابن شهر آشوب در كتاب شريف مناقب آل ابي طالب مي‌گويند: «اين چنين روايت شده كه مهرية آن حضرت 400 مثقال نقره مي‌باشد و همين طور روايت شده كه مهرية آن بانوي بزرگوار پانصد درهم مي‌باشد كه اين قول دوم صحيح‌تر مي‌باشد[2].»
جناب شيخ حر عاملي (ره) در كتاب وسايل الشيعه روايتي را از حضرت رسول نقل مي‌كنند كه ايشان خطاب به حضرت زهرا مي‌فرمايند: «سوگند به خدا اگر در ميان اهل بيت من كسي نيكوتر از علي بود تو را به ازدواج او درمي‌آوردم لكن خدا تو را تزويج كرده و صداق تو را به خمس دنيا مقرر داشت تا زماني كه آسمان و زمين پايدار است.[3] و همين طور در خبر هست كه خداوند ربع دنيا را به صداق فاطمه داد و بهشت و جهنم را از جمله مهر او نهاد، تا دشمنان را بدان كيفر كند و دوستانش را پاداش فرمايد و در زمين مهر آن حضرت را مشهور به پانصد درهم است.[4]»
و در روايتي ديگر آمده خدا چنين به رسول خويش وحي فرستاد كه من خمس دنيا و ثلث بهشت را به مهر فاطمه دادم و در زمين چهار نهر را خاص او نهادم، نخستين نهر فرات، دوم رود نيل سوم نهروان و چهارم نهر بلخ و تو اي محمد مهرية فاطمه را در زمين به پانصد درهم قرار بده تا اين مهر سنت براي امت تو باشد.[5]
و استاد توفيق ابوعلم نيز در كتاب فاطمه زهراء ـ سلام الله عليها ـ مي‌گويند: «مهرية حضرت زهرا در روايت انس بن مالك چهارصد درهم و در روايت ابن مردوية پانصد درهم و بنابر قولي چهارصد و هشتاد درهم بود كه از فروش زره علي ـ عليه السلام ـ فراهم شد.[6]» شما می توانيد با محاسبه ی قيمت فعلی نقره ميزان مهريه حضرت را محاسبه کنيد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1-كتاب «فاطمة زهرا» (س) ، توفيق ابوعلم ، ترجمة علي اكبر صادقي
2-فاطمه زهرا شادی قلب مصطفی، احمد رحمانی همدانی.
پی نوشتها:
[1] ـ شيخ حر عاملی (ره)، وسايل الشيعه، مؤسسه آل البيت ، ج 21، ص 248.
[2] ـ علامه مجلسي (ره)، بحارالانوار، مؤسسه الوفاء بيروت، ج 43، ص 112 و ابن شهر آشوب، مناقب آل ابي طالب، مطبعه الحيدريه، نجف، ج 3، ص 128.
[3] ـ شيخ حر عاملی (ره)، وسايل الشيعه، مؤسسه آل البيت ، ج 21، ص 250.
[4] ـ محمد تقي سپهر، ناسخ التواريخ، مؤسسة مطبوعات ديني، ج 3، ص 53.
[5] ـ علامه مجلسي (ره)، بحارالانوار، مؤسسه الوفاء بيروت، ج 43، ص 113.
[6] ـ استاد توفيق ابوعلم، ترجمه، علي اكبر صادقي، فاطمه زهرا ـ سلام الله عليها ـ انتشارات اميركبير، تهران، ص 154.
منبع: اندیشه قم
