پرسش :
چه ضرورت و فایدهای دارد که مردم رای بدهند و رییس جمهور انتخاب کنند. انتخاب مردم چقدر میتواند در اداره کشور اثرگذار باشد؟
پاسخ :
نظام سیاسی ما که از نوع «جمهوری اسلامی» است مردم در آن ستون اصلی هستند که به تحقیق باید گفت اگر این مردم در شکل گیری، تثبیت و تداوم انقلاب اسلامی حضور نداشتند اساساً انقلابی رخ نداده و تا کنون نیز تداوم نیافته بود. این حضور به گونهای بوده است که به طور متوسط، ملت ایران در هر سال یک انتخابات برگزار کردهاند که میتوان آن را در دنیا کمنظیر دانست لذا برای اين که اهميت و فایده رأی مردم روشن گردد به چند نکته اشاره میکنيم:
اولا: اهمیت و ضرورت حضور مردم در انتخابات تا بدانجا است که قانون اساسی، امور نظام را بر آراء عمومی مردم مبتنی دانسته و چنین میگوید: «در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رییس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همهپرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین میگردد»[1]
ثانیا: از آنجا که رییس جمهور بر اساس اصل 113 قانون اساسی،دومین مقام رسمی کشور پس از مقام رهبری به شمار میآید، طبعاً انتخاب این شخصیت حقوقی، بسیار مهم میباشد و از این طریق مردم به طور غیر مستقیم، در مسائل کشور نقش آفرین بوده و موثر میباشند.[2]
ثالثا: با دقت در بیانات امام راحل و همچنین رهبر معظم انقلاب، به خوبی میتوان تعیین کننده بودن حضور مردم را در صحنه انتخاباتهای گوناگون، به دست آورد چنانکه میفرمايند[3]: «حضور مردم در انتخابات، يكى از مهمترين مظاهر اقتدار ملى است.»
امام خمینی(ره) در جای ديگر میفرمایند: «اصل حضور مردم در انتخابات، حتّى از انتخاب اصلح هم مهمتر است.»
زيرا بنا به فرمايش امام راحل، «عظمت ملت ايران را حضور مردم در انتخابات نشان مىدهد.» و «حضور مردم در انتخابات يكى از همان نمايشهاى عزم راسخ و قدرت و تصميم ملت ايران است.» به همين دليل است که امام خمينی فرمودند: «تودههاى مردم، اصل و تعيينكننده و تصميمگيرندهاند و آنها هستند كه جريانها را هدايت مىكنند.» و «آنچه انقلاب و ايران را حفظ كرده حضور مردم در صحنه است.»[4]
رابعا: باید توجه داشت که اگر گاهی زمزمههای عدم تاثیر حضور مردم در انتخابات در سرنوشت کشور مطرح میگردد بیشک نقشهای است که همواره پس از انقلاب از سوی دشمنان ملت ایران مطرح گردیده است. لذا در این جهت، رهبر معظم انقلاب در بیانی چنین می فرمایند: «(دشمنان) هميشه سعى كردهاند انتخاباتهاى ما را كمفروغ كنند تا مردم اطراف عرصهى انتخابات را خالى بگذارند، به صندوقهاى رأى اعتنایى نكنند»[5]
خامسا: بر اساس نگاه دینی، انتخابات،هم حق مردم و هم تکلیفی شرعی میباشد. در این رابطه مقام معظم رهبری در بیانی چنین می فرمایند: «انتخابات، فقط يک پديدهى سياسى نيست. انتخابات، مظهر حضور مردم، مظهر احقاق حق و مظهر توانايى و اقتدار ملى براى يک كشور است... هم حق و هم تكليف مردم است كه بيايند و سرنوشت كشورشان را به دست خودشان معيّن كنند؛ زيرا كه كشور متعلّق به مردم است»[6]
بنابراین بعید به نظر میرسد کسی نسبت به اهمیت و ضرورت حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری تردیدی به خود راه داده و آن را در اداره کشور موثر نداند.
پینوشتها:
[1]- قانون اساسی؛ اصل 6
[2]- همان: «پس از مقام رهبری رییس جمهور عالیترین مقام رسمی کشور است».
[3]- برگرفته از نرم افزار «حدیث ولایت»
[4]- صحيفه امام، ج 17، ص 453
[5]- همان
[6]- همان
منبع: اندیشه قم
نظام سیاسی ما که از نوع «جمهوری اسلامی» است مردم در آن ستون اصلی هستند که به تحقیق باید گفت اگر این مردم در شکل گیری، تثبیت و تداوم انقلاب اسلامی حضور نداشتند اساساً انقلابی رخ نداده و تا کنون نیز تداوم نیافته بود. این حضور به گونهای بوده است که به طور متوسط، ملت ایران در هر سال یک انتخابات برگزار کردهاند که میتوان آن را در دنیا کمنظیر دانست لذا برای اين که اهميت و فایده رأی مردم روشن گردد به چند نکته اشاره میکنيم:
اولا: اهمیت و ضرورت حضور مردم در انتخابات تا بدانجا است که قانون اساسی، امور نظام را بر آراء عمومی مردم مبتنی دانسته و چنین میگوید: «در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رییس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همهپرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین میگردد»[1]
ثانیا: از آنجا که رییس جمهور بر اساس اصل 113 قانون اساسی،دومین مقام رسمی کشور پس از مقام رهبری به شمار میآید، طبعاً انتخاب این شخصیت حقوقی، بسیار مهم میباشد و از این طریق مردم به طور غیر مستقیم، در مسائل کشور نقش آفرین بوده و موثر میباشند.[2]
ثالثا: با دقت در بیانات امام راحل و همچنین رهبر معظم انقلاب، به خوبی میتوان تعیین کننده بودن حضور مردم را در صحنه انتخاباتهای گوناگون، به دست آورد چنانکه میفرمايند[3]: «حضور مردم در انتخابات، يكى از مهمترين مظاهر اقتدار ملى است.»
امام خمینی(ره) در جای ديگر میفرمایند: «اصل حضور مردم در انتخابات، حتّى از انتخاب اصلح هم مهمتر است.»
زيرا بنا به فرمايش امام راحل، «عظمت ملت ايران را حضور مردم در انتخابات نشان مىدهد.» و «حضور مردم در انتخابات يكى از همان نمايشهاى عزم راسخ و قدرت و تصميم ملت ايران است.» به همين دليل است که امام خمينی فرمودند: «تودههاى مردم، اصل و تعيينكننده و تصميمگيرندهاند و آنها هستند كه جريانها را هدايت مىكنند.» و «آنچه انقلاب و ايران را حفظ كرده حضور مردم در صحنه است.»[4]
رابعا: باید توجه داشت که اگر گاهی زمزمههای عدم تاثیر حضور مردم در انتخابات در سرنوشت کشور مطرح میگردد بیشک نقشهای است که همواره پس از انقلاب از سوی دشمنان ملت ایران مطرح گردیده است. لذا در این جهت، رهبر معظم انقلاب در بیانی چنین می فرمایند: «(دشمنان) هميشه سعى كردهاند انتخاباتهاى ما را كمفروغ كنند تا مردم اطراف عرصهى انتخابات را خالى بگذارند، به صندوقهاى رأى اعتنایى نكنند»[5]
خامسا: بر اساس نگاه دینی، انتخابات،هم حق مردم و هم تکلیفی شرعی میباشد. در این رابطه مقام معظم رهبری در بیانی چنین می فرمایند: «انتخابات، فقط يک پديدهى سياسى نيست. انتخابات، مظهر حضور مردم، مظهر احقاق حق و مظهر توانايى و اقتدار ملى براى يک كشور است... هم حق و هم تكليف مردم است كه بيايند و سرنوشت كشورشان را به دست خودشان معيّن كنند؛ زيرا كه كشور متعلّق به مردم است»[6]
بنابراین بعید به نظر میرسد کسی نسبت به اهمیت و ضرورت حضور مردم در انتخابات ریاست جمهوری تردیدی به خود راه داده و آن را در اداره کشور موثر نداند.
پینوشتها:
[1]- قانون اساسی؛ اصل 6
[2]- همان: «پس از مقام رهبری رییس جمهور عالیترین مقام رسمی کشور است».
[3]- برگرفته از نرم افزار «حدیث ولایت»
[4]- صحيفه امام، ج 17، ص 453
[5]- همان
[6]- همان
منبع: اندیشه قم