پرسش :
آیا در روایتی اعلام شده که حمد و شکر خدا و نیز درود و سلام بر پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، انسانها را از درخواست حاجت نزد پروردگار بی نیاز می کند؟ آیا چنین موضوعی صحیح است؟
پاسخ :
شرح پرسش:
از ابی عبدالله(ع) نقل شده است، اگر یکی از بندگان نیازمند و محتاج خدا، دعا و مناجات خود را با حمد و شکر خدا و فرستادن درود و سلام بر محمد(ص) و اهل بیتش(ع) شروع کند و درخواست و حاجت خود را فراموش کند، خداوند نیازش را بر آورده می‌سازد، اگر چه از خدا نخواسته است. (اصول کافی ج2 ص363 کتاب دعا). سؤال این‌جا است که چگونه فرستادن درود و سلام بر اهل بیت، انسان را از دعا بی‌نیاز می‌کند؛ یعنی آیا نیازی به دعا نیست؟ خلاصه مقصود از روایت چیست؟
پاسخ:
روایت مطرح شده در پرسش چنین است: «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِنَّ الْعَبْدَ لَیَکُونُ لَهُ الْحَاجَةُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَبْدَأُ بِالثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ وَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ حَتَّى یَنْسَى حَاجَتَهُ فَیَقْضِیهَا اللَّهُ لَهُ مِنْ غَیْرِ أَنْ یَسْأَلَهُ إِیَّاهَا»؛[1] بسیار اتفاق می‌افتد بندهاى که از خداى تعالی حاجتى دارد، ابتدا چنان به ستایش خدا و صلوات بر محمد(ص) و آل محمد(ع) میپردازد که حاجت خود را از یاد می‌برد، اما (با این وجود) خداوند حاجت او را برمی‌آورد بىآنکه در باره آن درخواستى از خدا کرده باشد.
این روایت در صدد بیان این مطلب است که اگر انسان درخواست و حاجتی از خدا داشته باشد و برای برآورده شدن حاجتش تصمیم به دعا بگیرد، و ادب را رعایت کرده باشد، قبل از بیان حاجتش به حمد و ستایش خدا پرداخته و درود و سلام بر اولیای او بفرستد، و این مراعات ادب، منجر به فراموشی خواسته‌اش شده باشد؛ چون خدا از آنچه در دل‌های انسانها می‌گذرد آگاه است، به دلیل همین رعایت ادب، خواسته قلبی او را برآورده خواهد ساخت.
البته مضمون این روایت، آن نیست که اگر خواسته‌اش از یادش هم نرفته باشد – تنها به دلیل حمد و ثنایی که نموده و درود و سلامی که فرستاده - از دعا بی‌نیاز خواهد شد.
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 501، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
منبع: www.islamquest.net
شرح پرسش:
از ابی عبدالله(ع) نقل شده است، اگر یکی از بندگان نیازمند و محتاج خدا، دعا و مناجات خود را با حمد و شکر خدا و فرستادن درود و سلام بر محمد(ص) و اهل بیتش(ع) شروع کند و درخواست و حاجت خود را فراموش کند، خداوند نیازش را بر آورده می‌سازد، اگر چه از خدا نخواسته است. (اصول کافی ج2 ص363 کتاب دعا). سؤال این‌جا است که چگونه فرستادن درود و سلام بر اهل بیت، انسان را از دعا بی‌نیاز می‌کند؛ یعنی آیا نیازی به دعا نیست؟ خلاصه مقصود از روایت چیست؟
پاسخ:
روایت مطرح شده در پرسش چنین است: «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِنَّ الْعَبْدَ لَیَکُونُ لَهُ الْحَاجَةُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَبْدَأُ بِالثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ وَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ حَتَّى یَنْسَى حَاجَتَهُ فَیَقْضِیهَا اللَّهُ لَهُ مِنْ غَیْرِ أَنْ یَسْأَلَهُ إِیَّاهَا»؛[1] بسیار اتفاق می‌افتد بندهاى که از خداى تعالی حاجتى دارد، ابتدا چنان به ستایش خدا و صلوات بر محمد(ص) و آل محمد(ع) میپردازد که حاجت خود را از یاد می‌برد، اما (با این وجود) خداوند حاجت او را برمی‌آورد بىآنکه در باره آن درخواستى از خدا کرده باشد.
این روایت در صدد بیان این مطلب است که اگر انسان درخواست و حاجتی از خدا داشته باشد و برای برآورده شدن حاجتش تصمیم به دعا بگیرد، و ادب را رعایت کرده باشد، قبل از بیان حاجتش به حمد و ستایش خدا پرداخته و درود و سلام بر اولیای او بفرستد، و این مراعات ادب، منجر به فراموشی خواسته‌اش شده باشد؛ چون خدا از آنچه در دل‌های انسانها می‌گذرد آگاه است، به دلیل همین رعایت ادب، خواسته قلبی او را برآورده خواهد ساخت.
البته مضمون این روایت، آن نیست که اگر خواسته‌اش از یادش هم نرفته باشد – تنها به دلیل حمد و ثنایی که نموده و درود و سلامی که فرستاده - از دعا بی‌نیاز خواهد شد.
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 501، دار الکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
منبع: www.islamquest.net
