پرسش :
با دلايل عقلي و نقلي خاتميت پيامبر اكرم (ص) را ثابت كنيد.
پاسخ :
دلايل خاتميت پيامبر اكرم(ص) را مي توان به دو بخش عقلي و نقلي تقسيم نمود و دلايل نقلي نيز به دو بخش استناد به قرآن كريم و استناد به روايات تقسيم بندي مي شوند كه در ذيل توضيح هر قسمت ارائه خواهد شد:
دلايل عقلي خاتميت پيامبر(ص)
1- كامل و جامع نبودن اديان قبلي: اولين علت تجديد نبوت ها كامل و جامع نبودن اديان قبلي مي تواند باشد. چون بشر اولي در ابتدا راه بوده، قوانين و معارف درخور همان مرحله براي آنها فرستاده شده و در دوره هاي بعد كامل تر شد تا مي رسد به دين اسلام كه كاملترين دين و قوانين از طريق قرآن به بشريت عرضه شده است. البته آن هم با بودن امام و امامت در كنار قرآن «اليوم اكملت دينكم» و در حديث هم چنين مي خوانيم كه پيامبر اسلام (ص) فرمود: «مثل من در مقايسه با انبياء همانند مردي است كه بنايي بسيار زيبا و جالب مي سازد، مردم گرد آن بگردند و بگويند: بنايي زيباتر از اين نيست جز اين كه جاي يك خشت آن خالي است و من همان خشت آخرين (دين) مي باشم»(1)
به بيان ديگر پيشرفت زمان و نياز به قوانين جديد براي حل اختلاف و رفع نيازها باعث تجديد نبوت ها مي شد، چنانكه علي (ع) مي فرمايد: «پيامبر را پس از يك دوران فترت بعد از پيامبران گذشته فرستاد. به هنگامي كه ميان مذاهب مختلف نزاع درگرفته بود به وسيله او سلسله نبوت را تكميل كرده و وحي را با او ختم نمود»(2)
2- عدم توان بهره برداري از شريعت موجود: چنانچه استاد مطهري (ره) مي گويد: «نياز به وجود انبيايي كه از جانب خدا بر او وحي يا القاء و ... مي شود از اين جهت است كه راه ديگري براي اين كه شريعت ابراهيمي را به مردم تعليم بدهند جز اين كه عده اي از افراد بشر از طريق الهام مبعوث شوند نيست، يعني اگر زمان، زماني بود كه مردم علم و تمدن مي داشتند و پايه تمدن بالا مي رفت كه كتاب ابراهيم و ... نوشته اش ضبط شده و چاپ مي شد و ... و در ميان يك عده از علما و دانشمندان مي بودند، كه قادر بودند مردم را به شريعت ابراهيم و ... دعوت بكنند ديگر نيازي به (انبياي تبليغي يعني) افرادي كه از طريق الهام اين مأموريت را پيدا كنند نبود» (3)
3- تحريف كتب مقدس اديان قبلي: يكي از علت هاي تجديد نبوت ها و خاتم قرار نگرفتن اديان قبلي، تحريف كتب اديان گذشته بوده، كه بشر آن وقت نتوانستند كتبشان را از دسترس محرفين به دور نگه دارند، لهذا مي بينيد هر يك از پيغمبران گذشته با هر كتابي در هر زماني كه آمد، كتابش از ميان رفت، بشر چون بالغ و رشيد نبود نتوانست كتاب آسماني خود را حفظ كند. كجاست صحف ابراهيم؟ كجاست تورات واقعي؟ كجاست انجيل واقعي؟ كجاست آن چه بر نوح نازل شد؟ كجاست اوستاي اصلي و تعليمات واقعي زرتشت؟
حالت واقعي بشر در آن دوره عين حالت بچه مكتبي بوده كه بعد ازمدتي كتاب خود را تكه تكه نموده و از بين مي برد.(4)
دلايل نقلي خاتميت
1- با استناد به قرآن كريم:
درباره ى خاتميت پيامبر اكرم(ص) آيات فراوانى در قرآن كريم وارد شده است، براى نمونه به يك مورد از آيات كه وضوح بيشترى دارد اشاره مى كنيم:
مَا كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَد مِنْ رِجَالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيّينَ وَ كَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَيْء عَلِيماً(5) «محمّد پدر هيچ يك از مردان شما نيست، بلكه پيامبر خدا و ختم كننده ى پيامبران است وخدا به همه چيز دانا است»
2- با استناد به روايات:
روايات فراواني از طريق شيعه و اهل تسنن در اثبات خاتميت پيامبر اكرم اسلام شده است كه به يك مورد به عنوان نمونه اشاره مي كنيم:
پيامبر اكرم(ص) به علي ابن ابيطالب(ع) مي فرمايد: «انت مني بمنزله هارون من موسي الا انه لا نبي بعدي؛ (6) يعني يا علي! تو براي من به منزله هارون هستي براي موسي (چرا كه هارون وصي و خليفه حضرت موسي بود) فقط تفاوتي كه در كار است اين است كه بعد از موسي پيامبر آمد ولي بعد از من پيامبري نخواهد آمد».
پي نوشتها:
1- آيت الله مكارم شيرازي و همكاران، تفسير نمونه، دار الكتب الاسلاميه، هشتم، 1370، ج 17، ص 343
2- نهج البلاغه، محمد دشتي، خطبه 133، ص 25
3- مرتضي مطهري، خاتميت، قم، انتشارات صدرا، هشتم، 1374، ص 33
4- همان، ص 35
5- سوره احزاب، آيه 40
6- صحيح بخارى، جزء 6، ص 3 ؛ صحيح مسلم، ج 1، ص 44 و ج 4، ص 187؛ تاريخ بغداد، ج 7، ص 452.
منبع:سایت انوار طاها
دلايل خاتميت پيامبر اكرم(ص) را مي توان به دو بخش عقلي و نقلي تقسيم نمود و دلايل نقلي نيز به دو بخش استناد به قرآن كريم و استناد به روايات تقسيم بندي مي شوند كه در ذيل توضيح هر قسمت ارائه خواهد شد:
دلايل عقلي خاتميت پيامبر(ص)
1- كامل و جامع نبودن اديان قبلي: اولين علت تجديد نبوت ها كامل و جامع نبودن اديان قبلي مي تواند باشد. چون بشر اولي در ابتدا راه بوده، قوانين و معارف درخور همان مرحله براي آنها فرستاده شده و در دوره هاي بعد كامل تر شد تا مي رسد به دين اسلام كه كاملترين دين و قوانين از طريق قرآن به بشريت عرضه شده است. البته آن هم با بودن امام و امامت در كنار قرآن «اليوم اكملت دينكم» و در حديث هم چنين مي خوانيم كه پيامبر اسلام (ص) فرمود: «مثل من در مقايسه با انبياء همانند مردي است كه بنايي بسيار زيبا و جالب مي سازد، مردم گرد آن بگردند و بگويند: بنايي زيباتر از اين نيست جز اين كه جاي يك خشت آن خالي است و من همان خشت آخرين (دين) مي باشم»(1)
به بيان ديگر پيشرفت زمان و نياز به قوانين جديد براي حل اختلاف و رفع نيازها باعث تجديد نبوت ها مي شد، چنانكه علي (ع) مي فرمايد: «پيامبر را پس از يك دوران فترت بعد از پيامبران گذشته فرستاد. به هنگامي كه ميان مذاهب مختلف نزاع درگرفته بود به وسيله او سلسله نبوت را تكميل كرده و وحي را با او ختم نمود»(2)
2- عدم توان بهره برداري از شريعت موجود: چنانچه استاد مطهري (ره) مي گويد: «نياز به وجود انبيايي كه از جانب خدا بر او وحي يا القاء و ... مي شود از اين جهت است كه راه ديگري براي اين كه شريعت ابراهيمي را به مردم تعليم بدهند جز اين كه عده اي از افراد بشر از طريق الهام مبعوث شوند نيست، يعني اگر زمان، زماني بود كه مردم علم و تمدن مي داشتند و پايه تمدن بالا مي رفت كه كتاب ابراهيم و ... نوشته اش ضبط شده و چاپ مي شد و ... و در ميان يك عده از علما و دانشمندان مي بودند، كه قادر بودند مردم را به شريعت ابراهيم و ... دعوت بكنند ديگر نيازي به (انبياي تبليغي يعني) افرادي كه از طريق الهام اين مأموريت را پيدا كنند نبود» (3)
3- تحريف كتب مقدس اديان قبلي: يكي از علت هاي تجديد نبوت ها و خاتم قرار نگرفتن اديان قبلي، تحريف كتب اديان گذشته بوده، كه بشر آن وقت نتوانستند كتبشان را از دسترس محرفين به دور نگه دارند، لهذا مي بينيد هر يك از پيغمبران گذشته با هر كتابي در هر زماني كه آمد، كتابش از ميان رفت، بشر چون بالغ و رشيد نبود نتوانست كتاب آسماني خود را حفظ كند. كجاست صحف ابراهيم؟ كجاست تورات واقعي؟ كجاست انجيل واقعي؟ كجاست آن چه بر نوح نازل شد؟ كجاست اوستاي اصلي و تعليمات واقعي زرتشت؟
حالت واقعي بشر در آن دوره عين حالت بچه مكتبي بوده كه بعد ازمدتي كتاب خود را تكه تكه نموده و از بين مي برد.(4)
دلايل نقلي خاتميت
1- با استناد به قرآن كريم:
درباره ى خاتميت پيامبر اكرم(ص) آيات فراوانى در قرآن كريم وارد شده است، براى نمونه به يك مورد از آيات كه وضوح بيشترى دارد اشاره مى كنيم:
مَا كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَد مِنْ رِجَالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيّينَ وَ كَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَيْء عَلِيماً(5) «محمّد پدر هيچ يك از مردان شما نيست، بلكه پيامبر خدا و ختم كننده ى پيامبران است وخدا به همه چيز دانا است»
2- با استناد به روايات:
روايات فراواني از طريق شيعه و اهل تسنن در اثبات خاتميت پيامبر اكرم اسلام شده است كه به يك مورد به عنوان نمونه اشاره مي كنيم:
پيامبر اكرم(ص) به علي ابن ابيطالب(ع) مي فرمايد: «انت مني بمنزله هارون من موسي الا انه لا نبي بعدي؛ (6) يعني يا علي! تو براي من به منزله هارون هستي براي موسي (چرا كه هارون وصي و خليفه حضرت موسي بود) فقط تفاوتي كه در كار است اين است كه بعد از موسي پيامبر آمد ولي بعد از من پيامبري نخواهد آمد».
پي نوشتها:
1- آيت الله مكارم شيرازي و همكاران، تفسير نمونه، دار الكتب الاسلاميه، هشتم، 1370، ج 17، ص 343
2- نهج البلاغه، محمد دشتي، خطبه 133، ص 25
3- مرتضي مطهري، خاتميت، قم، انتشارات صدرا، هشتم، 1374، ص 33
4- همان، ص 35
5- سوره احزاب، آيه 40
6- صحيح بخارى، جزء 6، ص 3 ؛ صحيح مسلم، ج 1، ص 44 و ج 4، ص 187؛ تاريخ بغداد، ج 7، ص 452.
منبع:سایت انوار طاها
.jpg "معرفی خوشنویسان معروف قرآن کریم")
