پرسش :

شيوه‏ ي تداعي - معاني در تربيت ديني چيست و چگونه مي‏ توان از آن استفاده کرد؟

پاسخ :
تداعي - معاني، يعني همراه شدن آموزش با يک خاطره که اين خاطره مي ‏تواند خوشايند يا ناخوشايند باشد. پدري ممکن است هنگام آموزش نماز، آن را با تنبيه بدني يا داد و فرياد همراه کند. در اين صورت، هرگاه نوجوان، تنبيه بدني شود يا داد و فرياد بشنود، نماز در ذهنش تداعي خواهد شد و هرگاه کسي از نماز بگويد، تنبيه بدني را به ياد خواهد آورد؛ بدين سبب خواهد کوشيد هرگز به نماز نينديشد.
پدري ديگر، هنگام هديه دادن يا خاطره‏ هاي خوش ديگر، فرزندش را به نماز مي‏ خواند. از اين پس، هرگاه نوجوان به نماز بينديشد، خاطره‏ هاي خوش او تداعي مي ‏شود و هرگاه خاطره ‏هاي خوشي برايش پيش آيد، نماز را به ياد مي‏ آورد؛ پس ناخودآگاه از شنيدن واژه‏ ي نماز لذت مي ‏برد و به سوي نماز کشيده خواهد شد.
توصيه مي ‏شود آموزش ارزش‏ هاي ديني را با خاطره‏ هاي خوش همراه کنيد. اولياي محترم مدارس نيز به خوبي نمي‏ توانند از شيوه‏ي تداعي - معاني استفاده کنند. زماني که در حضور تعداد بسياري دانش ‏آموز، به دانش ‏آموزي درسخوان جايزه مي‏ دهيد، بهترين موقعيت، براي القاي درگوشي ارزش‏ها است؛ زيرا او بهترين موقعيت و شيرين ‏ترين خاطره را سپري مي‏کند، و هيچ گونه مقاومتي نخواهد داشت. اردوهاي دانش‏ آموزي، بهترين موقعيت است؛ البته بدان شرط که در القاي مطالب ديني زياده‏ روي نشود.
منبع:سايت انوار طاها