پرسش :

درمان درد شكم چيست؟

پاسخ :
الإمام عليّ عليه‏السلام :
إنَّ رَجُلاً شَكا إلى رَسولِ اللّه‏ِ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم وَجَعاً يَجِدُهُ في جَوفِهِ فَقالَ :
خُذ شَربَةَ عَسَلٍ وأَلقِ فيها ثَلاثَ حَبّاتِ شونيزٍ أو خَمساً أو سَبعاً ، وَاشرَبهُ تَبَرأ بِإِذنِ اللّه‏ِ .
فَفَعَلَ ذلِكَ الرَّجُلُ فَبَرَأَ .
امام على عليه‏السلام :
مردى نزد پيامبر خدا از دردى كه در درون خويش داشت ، اظهار ناراحتى كرد . پيامبر صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمود : «شربتى از عسل بردار و سه يا پنج يا هفت دانه شونيز در آن بينداز و بنوش تا به اذن خداوند عز و جل بهبود يابى» .
او اين كار را انجام داد و بهبود يافت .
دعائم الإسلام ، جلد 2 ، صفحه 135 ، حديث 476 عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم‏السلام ، حديث 28 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 432
*******
طبّ الأئمّة عن محمّد بن إبراهيم الجعفيّ :
شَكا رَجُلٌ إلى أبِي الحَسَنِ عَلِيِّ بنِ موسَى الرِّضا عليه‏السلام مَغصا كادَ يَقتُلُهُ ، وسَأَلَهُ أن يَدعُوَ اللّه‏َ عز و جل لَهُ فَقَد أعياهُ كَثرَةُ مايَتَّخِذُ لَهُ مِنَ الأَدوِيَةِ ، ولَيسَ يَنفَعُهُ ذلِكَ ، بَل يَزدادُ عَلَيهِ شِدَّةً .
قالَ : فَتَبَسَّمَ - صَلَواتُ اللّه‏ِ عَلَيهِ - وقالَ : وَيحَكَ ! إنَّ دُعاءَنا مِنَ اللّه‏ِ بِمَكانٍ ، وإنّي أسأَلُ اللّه‏َ أن يُخَفِّفَ عَنكَ بِحَولِهِ وقُوَّتِهِ ، فَإذَا اشتَدَّ بِكَ الأَمرُ وَالتَوَيتَ مِنهُ ، فَخُذ جَوزَةً وَاطرَحها عَلَى النّارِ ، حَتّى تَعلَمَ أنَّها قَدِ اشتَوى ما في جَوفِها وغَيَّرَتِ النّارُ قِشرَها ، كُلها ؛ فَإِنَّها تَسكُنُ مِن ساعَتِها .
قالَ : فَوَاللّه‏ِ ، ما فَعَلتُ ذلِكَ إلاّ مَرَّةً واحِدَةً فَسَكَنَ عَنِّي المَغصُ بِإِذنِ اللّه‏ِ عز و جل .
طبّ الأئمّة عليهم‏السلام
- به نقل از محمد بن ابراهيم جعفى: مردى از شكمْ‏دردى كه چيزى نمانده بود باعث مرگش شود ، به نزد على بن موسى الرضا عليه‏السلام ناليد و از ايشان خواست براى او در پيشگاه خداوند عز و جل دعا كند ؛ چرا كه دارو و درمان‏هاى فراوانى كه به وى داده‏اند ، او را به ستوه آورده است و نه فقط او را سودى نرسانده ، بلكه بر شدّت درد او نيز افزوده است .
امام - كه درود خدا بر او باد - لبخند زد و فرمودند : «نيك‏بخت مردا! دعاى ما به درگاه خداوند ، جاى خود دارد و من از خداوند مى‏خواهم به مدد و نيروى خود ، درد تو را بكاهد ، امّا چون درد بر تو غلبه كرد و از آن به خود پيچيدى ، گردويى بردار و بر آتش بگير تا هنگامى كه بدانى آنچه در درون آن هست ، كباب شده و آتش ، رنگ پوست آن را نيز ديگرگون كرده باشد . در اين هنگام ، آن را بخور كه در دم ، درد را آرام مى‏كند» .
او مى‏گويد : به خداوند سوگند ، تنها يك بار اين كار را انجام دادم و به اذن خداوند ، آن شكمْ‏دردِ من ، آرام شد .

في بحار الأنوار : «وغيّرتهُ النار ، قشِّرها وكُلْها» .طبّ الأئمّة لابني بسطام ، صفحه 101 ، بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 176 ، حديث 12 ، دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 432 در بحار الأنوار ، عبارت چنين است : « . . . و آتش آن را ديگرگون كرده باشد ، آن را پوست بكَن و بخور كه در دَم ، درد را آرام مى‏كند» .
*******
الكافي عن خالد بن نجيح :
شَكَوتُ إلَى أبي عَبدِاللّه‏ِ عليه‏السلام وَجَعَ بَطني ، فَقالَ لي : خُذِ الأَرُزَّ فَاغسِلهُ ، ثُمَّ جَفِّفهُ فِي الظِّلِّ ، ثُمَّ رُضَّهُ وخُذ مِنهُ في كُلِّ غَداةٍ مِل‏ءَ راحَتِكَ . - وزادَ فيهِ إسحاقُ الجَريريُّ - : تَقليهِ قَليلاً وَزنَ أوقِيَةٍ وَاشرَبهُ .
الكافى - به نقل از خالد بن نجيح: از شكمْ درد ، نزد امام صادق عليه‏السلام اظهار ناراحتى كردم . به من فرمودند : «قدرى برنج بگير ، آن را بشوى و در سايه ، خشك كن . سپس ، آن را آسياب كن و در هر صبحگاه ، به اندازه يك كف دست از آن بردار» .
اسحاق جريرى بدين حديث افزوده است : «آن را در آبى به وزن يك اوقيه بجوشان و آن‏گاه بخور» .
الكافي ، جلد 6 ، صفحه 342، حديث 6 ، المحاسن ، جلد 2، ص304، حديث 2013 نحوه ، بحار الأنوار، جلد 62، ص173، حديث 3 ، دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 436 اوقيه ، واحد وزن با مقادير متفاوت در زمان‏ها و مكان‏هاى مختلف بوده و در اصل آن را برابر يك دوازدهم رطل دانسته‏اند. اوقيه شرعى در قرون نخستين اسلامى در مكّه معادل چهل درهم برابر با 124 گرم بوده است (ر. ك : اوزان و مقياس‏ها در اسلام : صفحه 54 به بعد) . م.
*******
الإمام الصادق عليه‏السلام :
أطعِمُوا المَبطونَ خُبزَ الأَرُزِّ ، فما دَخَلَ جَوفَ المَبطونِ شَيءٌ أنفَعُ مِنهُ ، أما إنَّهُ يَدبَغُ المَعِدَةَ ، ويَسُلُّ الدّاءَ سَلاًّ .
امام صادق عليه‏السلام :
به كسى كه شكمْ‏درد دارد ، نان برنج بدهيد ؛ چرا كه هيچ چيز ، سودمندتر از آن به شكمِ چنين بيمارى در نيامده است . آن ، معده را پاك مى‏كند و درد را به كلّى از بدن بيرون مى‏كشد .
الكافي ، جلد 6 ، صفحه 305 ، حديث 2 ، بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 274 ، حديث 2 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 436