پرسش :
از دیدگاه حقوقی رابطه مجلس خبرگان و رهبری چگونه است و آیا خبرگان به دلیل عزل و نصب رهبر این مجلس جایگاه رفیع‌تری ندارد؟
پاسخ :
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، عالی‌ترین مقام در جمهوری اسلامی ایران، «ولی فقیه» است و عقل و شرع نیز رفیع‌ترین جایگاه را به این مقام داده است. ولی به دلیل حوادث و پیش‌آمدهای مختلف از قبیل بیماری، فوت و یا فقدان بعضی از شرایط مضبوط قانون اساسی، خبرگان مردم، وظیفه اعلام نفی شرایط رهبری را دارند.
ازاین‌رو، عزل و نصب هم (به معنای اصطلاحی) توسط خبرگان، نوعی تقویت جایگاه رهبری در جامعه است نه محدودکننده آن. همچنین یکی از حقوق امت بر امام و بالعکس که حضرت علی علیه السلام در نهج البلاغه بیان کرده است، حق نصیحت کردن است. نصح و نصیحت به معنای مطلق خیرخواهی، لازمه‌اش نظارت طرفینی است؛ به این دلیل خبرگان مردم، به عنوان نمایندگان آنان، موظفند بر اعمال رهبری نظارت کنند و در صورت احتمال خطا و اشتباه ـ هرچند به صورت شبهه باشد ـ آن را به آگاهی ولی فقیه برسانند و دراین‌باره بحث و گفت‌گو کنند.
بدین ترتیب، نظارت مجلس خبرگان بر رهبری، نه تنها موجب تنزل اعتبار رهبر و یا محدودکننده قدرت وی نیست، بلکه سبب تقویت و استحکام جایگاه رفیع ولایت فقیه و مظهر جمهوری نظام اسلامی است.
منبع: خبرگان و پرسش‌های مبنایی، علی نهاوندی، قم، نشر مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما، اداره کل پژوهش‌های اسلامی رسانه، 1394.
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، عالی‌ترین مقام در جمهوری اسلامی ایران، «ولی فقیه» است و عقل و شرع نیز رفیع‌ترین جایگاه را به این مقام داده است. ولی به دلیل حوادث و پیش‌آمدهای مختلف از قبیل بیماری، فوت و یا فقدان بعضی از شرایط مضبوط قانون اساسی، خبرگان مردم، وظیفه اعلام نفی شرایط رهبری را دارند.
ازاین‌رو، عزل و نصب هم (به معنای اصطلاحی) توسط خبرگان، نوعی تقویت جایگاه رهبری در جامعه است نه محدودکننده آن. همچنین یکی از حقوق امت بر امام و بالعکس که حضرت علی علیه السلام در نهج البلاغه بیان کرده است، حق نصیحت کردن است. نصح و نصیحت به معنای مطلق خیرخواهی، لازمه‌اش نظارت طرفینی است؛ به این دلیل خبرگان مردم، به عنوان نمایندگان آنان، موظفند بر اعمال رهبری نظارت کنند و در صورت احتمال خطا و اشتباه ـ هرچند به صورت شبهه باشد ـ آن را به آگاهی ولی فقیه برسانند و دراین‌باره بحث و گفت‌گو کنند.
بدین ترتیب، نظارت مجلس خبرگان بر رهبری، نه تنها موجب تنزل اعتبار رهبر و یا محدودکننده قدرت وی نیست، بلکه سبب تقویت و استحکام جایگاه رفیع ولایت فقیه و مظهر جمهوری نظام اسلامی است.
منبع: خبرگان و پرسش‌های مبنایی، علی نهاوندی، قم، نشر مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما، اداره کل پژوهش‌های اسلامی رسانه، 1394.
