پرسش :
دختري هستم 25 ساله كه حدود 6 ماه است به عقد آقايي 27 ساله درآمده‌ام (قابل ذكر است كه به پيشنهاد يكي از مشاورين در دوران عقد رابطه زناشویی داشتیم) مدتي است كه ايشان ديگر علاقه به من ندارد و بارها شده كه مبهوت زنان بي‌حجاب مي شود و مرا فراموش مي‌كند چه كنم تا زندگي‌ام حفظ شود؟
پاسخ :
1. ذهن خواني، آفت روابط:
يكي از خطاهاي شناختي كه باعث اذيت ما مي شود و رابطة ما را با ديگران به هم مي‌زند ذهن‌خواني است. يعني بدون اين كه حرفي و نقلي در ميان باشد انسان مسائلي را كنار هم بچيند و يك باور بسازد. شما در نامة خود نوشته‌ايد: احساس مي‌كنم ديگر دوستم ندارد آيا اين احساس شما، واقعاً حكايت از واقع دارد؟ چه چيز باعث شده شما اين احساس را داشته باشيد؟ بهتر است با همسرتان روراست باشيد و صميمي. مراقب باشيد كه گاهي انسان به دليل اهميتي كه به مسايل مي‌دهد، ممكن است دچار اين ذهن خواني گردد.[1]
2. اشتغالات، مسئوليت‌ها و استرس‌ها
زندگي زناشويي با عشق شروع ميشود. زن و مرد جوان در ابتداي زندگي، خالصانه‌ترين عشق‌ها را نثار هم مي‌كنند و از اظهار عشق و محبت ابايي ندارند. گاهي هيجانات آن ايام آن قدر شور و شدت دارد كه آنها نمي‌دانند درجة مهر ورزيشان چقدر است؟ همين كه زندگي زناشويي روي جدي خود يعني مسئوليت‌ها و تعهدات را به آنها نشان مي‌دهد دلمشغولي‌ها زيادتر ميشود. آن مرد ديگر وقت كمتري دارد در كنار همسر باشد گاهي نمي‌تواند ريسمان تعهدات و گرفتاري‌هاي سر كارش را از دل و ذهنش ببرد به همين جهت حتي در منزل نيز ناخواسته و بي گاه غرق در مسايل زندگي، مسئوليت‌ها و مسايل شغلي خود ميشود. از سوي ديگر عروس كه با صد ناز به خانه آمده با شروع زندگي مسايل خانه‌داري، نظافت، شستشو و آشپزي و انتظارات جديد و... سريع به سراغش مي‌آيد و نيز گرفتار مسايل زندگي مي شود اين امر باعث مي شود كه زن و شوهر گمان كنند كه مهر و علاقه آنها كمتر شده است. اگر منفي نگري‌ها، دخالت‌هاي ديگران، نقدهاي بي‌اساس و پي در پي نيز به آن ضميمه شود زن و شوهر به اين نتيجه مي‌رسند كه آنها زندگي شيريني ندارند.[2]
بنابراين تا حدودي سرد شدن «ظاهري عشق» اول زندگي طبيعي است. بايد با تفقد و دلجويي، ابراز كلامي و غير كلامي علاقه، حذف دخالت‌هاي ديگر، حل سريع ناسازگاري و گفتگوي صميمانه روزانه به بر فروغ نگه داشتن علاقه و عشق كمك كرد.
3. مسايل جنسي و زناشويي
مسايل جنسي و ارضاء اين غريزه از نظر كميت و كيفيت، نقش كليدي در سازگاري زن و شوهر دارد به گونه‌اي كه طبق نظر روان شناسان ناسازگاري‌هاي زيادي ريشه در ارضاء نشدن اين نياز دارد؛ از سوي دیگر ارضاء اين نياز باعث مي شود كه زندگي سازگارتر باشد و حتي ناسازگاري‌هاي ديگر در پرتو آن به سازگاري و گذشت تبديل شود. گاهي زنان نمي‌دانند كه مسايل جنسي و آراستگي از چه اهميت بالايي براي شوهرانشان برخوردار است و اين بي‌توجهي باعث مي شود كه زن، هيچ برنامة كلامي و غير كلامي براي اين منظور نداشته باشد بنابراين توصيه مي‌كنيم نسبت به اين امر فوق العاده حساس باشيد و گذشتة خود را بازنگري كنيد. وضعيت لباس و آرايشتان چگونه بوده است؟ چه كلمات احساسي و رمانتيكي با او رد و بدل مي‌كرديد؟ هنگام ورود به خانه چگونه از او استقبال مي‌كرديد آيا لباس‌هاي مورد علاقه او را مي‌پوشيديد، در نظافت بدن خود چقدر كوشا بوديد؟ همة اين مسايل تا حدود زيادي باعث توجه مرد به همسر و زندگي‌اش ميشود البته منظور اين نيست كه بگوئيم مرد هيچ وظيفه‌اي ندارد و او نيز بايد نسبت به آرايش، لباس، بيان كلمات عاطفي و ابراز احساس و علاقه به همسرش دقت به خرج دهد اگر اين خلاء در زندگيتان احساس مي شود مي‌توانيد با شروع خوب و تشويق‌هايتان او را به اين مسايل معطوف كنيد. اين امر باعث ميشود كه او به زندگي و شما دلگرم‌تر شود و توجه‌اش به زنان بدحجاب نيز كمتر و كمتر شود.[3]
4. انتظارات:
در يك فضاي صميمي از او بپرسيد چه انتظاراتي از شما دارد. تشويقشان كنيد روشن‌تر با شما سخن بگويد از فضاي زندگي مورد علاقه، لباس دلخواه، رفتار مورد پسند و نوع همسرداري از او سؤال كنيد و سعي كنيد با اجراي عملي آنها او را به زندگي اميدوارتر كنيد. و بالاخره او نيز اين نوع رفتارها را ياد مي‌گيرد و همين گونه عمل مي‌كند.
5. مقايسه
زندگي و شوهر خود را با زندگي و مردان ديگر مقايسه نكنيد شخصيت همسرتان را همان گونه كه هست بپذيريد. مقايسه و نقدهاي پي در پي زندگي و روابط را كدر مي‌كند.
6. مراقب كلمات خود باشيد
شما يك خانم هستيد. كلمات شما مي‌تواند از بار هيجاني مثبت سرشار باشد. در انتخاب واژه‌ها دقت كنيد ديگر نگوئيد اگر خسته شديد مي‌توانيد زن ديگري بگيريد. به جاي اين كلمات از مشتركات و امتيازات زندگي خود بگوئيد، صفات مثبت همسرتان را بستائيد و نزد نزديكانش آن را بيان كنيد اين امر باعث دلگرم شدن او به شما و زندگي‌اش ميشود و حمايت و تشويق ديگران را با همين رفتارها مي‌خريد. در ناسازگاري‌ها هرگز همديگر را محكوم نكنيد. هنگام جدال و عصبانيت، تصميم گيري نكنيد در عوض به هنگامي كه از نظر عاطفي با هم همنوا هستيد مسايل زندگي را يكي يكي و به تدريج حل كنيد.[4]
7. معنويت
معنويت و دينداري مي‌تواند رضايت زناشويي را زيادتر كند[5] به همين جهت بايد دينداري و توجه آن نقطة ثقل زندگي شما باشد، اين امر آثار فراوان بي شماري در زندگي دارد از جمله اين كه وجدان را هميشه بيدار نگه مي‌دارد و هوس و شهوت منفي را سرد مي‌كند چون فرد هميشه خدا و ائمه را ناظر زندگي خود مي‌بيند. براي اين امر از دعا، توسل، توكل، رفتن به زيارت، ديدار علما، معاشرت با افراد معنوي، پرهيز از دوستان ناصالح، مطالعة كتب مفيد كمك بگيريد.
8. مشاور و تغذيه
حتماً به مشاور تغذيه رجوع كنيد تا چنانچه لاغري شما، از مشكل تغذيه، عدم تنظيم هورمون و گوارش باشد كنترل و درمان نماييد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1.محمدپور، احمدرضا و همکاران، مدیریت تعارض همسران، مشهد: آهنگ قلم، 1389.
2.یونسی، سیدجلال، مدیریت روابط زناشویی: آسیب‌ها و راه‌حل‌ها در روابط زناشویی، تهران: قطره، 1391.
3.شرفی، محمدرضا، خانواده ی متعادل (آناتومی خانواده)، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، 1386.
4.محمدی ری‌شهری، محمد، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ترجمة: حمیدرضا شیخی، قم: دارالحدیث، 1390.
پی نوشت ها:
[1]. خودشناسي از منظر روان شناسي، امان الله خلجي دفتر نشر فرهنگ اسلامي، ص 95.
[2]. كيهان نيا، خانواده خوشبخت، نشر مادر، چاپ دوم، 1383، ص 230 (اقتباس).
[3]. عشق هرگز كافي نيست، آرون، تي بِك، ترجمه قرچه داغي، مهدي، نشر مترجم، چاپ 5، 1372، فصل 18 (اقتباس).
[4]. خانواده خوشبخت، مهارت‌هاي كلامي (اقتباس). ص 163.
[5]. اين امر در مباحث مربوط به روان شناسي دين، بحث آثار دينداري مورد وفاق روان شناسان است
منبع: اندیشه قم
1. ذهن خواني، آفت روابط:
يكي از خطاهاي شناختي كه باعث اذيت ما مي شود و رابطة ما را با ديگران به هم مي‌زند ذهن‌خواني است. يعني بدون اين كه حرفي و نقلي در ميان باشد انسان مسائلي را كنار هم بچيند و يك باور بسازد. شما در نامة خود نوشته‌ايد: احساس مي‌كنم ديگر دوستم ندارد آيا اين احساس شما، واقعاً حكايت از واقع دارد؟ چه چيز باعث شده شما اين احساس را داشته باشيد؟ بهتر است با همسرتان روراست باشيد و صميمي. مراقب باشيد كه گاهي انسان به دليل اهميتي كه به مسايل مي‌دهد، ممكن است دچار اين ذهن خواني گردد.[1]
2. اشتغالات، مسئوليت‌ها و استرس‌ها
زندگي زناشويي با عشق شروع ميشود. زن و مرد جوان در ابتداي زندگي، خالصانه‌ترين عشق‌ها را نثار هم مي‌كنند و از اظهار عشق و محبت ابايي ندارند. گاهي هيجانات آن ايام آن قدر شور و شدت دارد كه آنها نمي‌دانند درجة مهر ورزيشان چقدر است؟ همين كه زندگي زناشويي روي جدي خود يعني مسئوليت‌ها و تعهدات را به آنها نشان مي‌دهد دلمشغولي‌ها زيادتر ميشود. آن مرد ديگر وقت كمتري دارد در كنار همسر باشد گاهي نمي‌تواند ريسمان تعهدات و گرفتاري‌هاي سر كارش را از دل و ذهنش ببرد به همين جهت حتي در منزل نيز ناخواسته و بي گاه غرق در مسايل زندگي، مسئوليت‌ها و مسايل شغلي خود ميشود. از سوي ديگر عروس كه با صد ناز به خانه آمده با شروع زندگي مسايل خانه‌داري، نظافت، شستشو و آشپزي و انتظارات جديد و... سريع به سراغش مي‌آيد و نيز گرفتار مسايل زندگي مي شود اين امر باعث مي شود كه زن و شوهر گمان كنند كه مهر و علاقه آنها كمتر شده است. اگر منفي نگري‌ها، دخالت‌هاي ديگران، نقدهاي بي‌اساس و پي در پي نيز به آن ضميمه شود زن و شوهر به اين نتيجه مي‌رسند كه آنها زندگي شيريني ندارند.[2]
بنابراين تا حدودي سرد شدن «ظاهري عشق» اول زندگي طبيعي است. بايد با تفقد و دلجويي، ابراز كلامي و غير كلامي علاقه، حذف دخالت‌هاي ديگر، حل سريع ناسازگاري و گفتگوي صميمانه روزانه به بر فروغ نگه داشتن علاقه و عشق كمك كرد.
3. مسايل جنسي و زناشويي
مسايل جنسي و ارضاء اين غريزه از نظر كميت و كيفيت، نقش كليدي در سازگاري زن و شوهر دارد به گونه‌اي كه طبق نظر روان شناسان ناسازگاري‌هاي زيادي ريشه در ارضاء نشدن اين نياز دارد؛ از سوي دیگر ارضاء اين نياز باعث مي شود كه زندگي سازگارتر باشد و حتي ناسازگاري‌هاي ديگر در پرتو آن به سازگاري و گذشت تبديل شود. گاهي زنان نمي‌دانند كه مسايل جنسي و آراستگي از چه اهميت بالايي براي شوهرانشان برخوردار است و اين بي‌توجهي باعث مي شود كه زن، هيچ برنامة كلامي و غير كلامي براي اين منظور نداشته باشد بنابراين توصيه مي‌كنيم نسبت به اين امر فوق العاده حساس باشيد و گذشتة خود را بازنگري كنيد. وضعيت لباس و آرايشتان چگونه بوده است؟ چه كلمات احساسي و رمانتيكي با او رد و بدل مي‌كرديد؟ هنگام ورود به خانه چگونه از او استقبال مي‌كرديد آيا لباس‌هاي مورد علاقه او را مي‌پوشيديد، در نظافت بدن خود چقدر كوشا بوديد؟ همة اين مسايل تا حدود زيادي باعث توجه مرد به همسر و زندگي‌اش ميشود البته منظور اين نيست كه بگوئيم مرد هيچ وظيفه‌اي ندارد و او نيز بايد نسبت به آرايش، لباس، بيان كلمات عاطفي و ابراز احساس و علاقه به همسرش دقت به خرج دهد اگر اين خلاء در زندگيتان احساس مي شود مي‌توانيد با شروع خوب و تشويق‌هايتان او را به اين مسايل معطوف كنيد. اين امر باعث ميشود كه او به زندگي و شما دلگرم‌تر شود و توجه‌اش به زنان بدحجاب نيز كمتر و كمتر شود.[3]
4. انتظارات:
در يك فضاي صميمي از او بپرسيد چه انتظاراتي از شما دارد. تشويقشان كنيد روشن‌تر با شما سخن بگويد از فضاي زندگي مورد علاقه، لباس دلخواه، رفتار مورد پسند و نوع همسرداري از او سؤال كنيد و سعي كنيد با اجراي عملي آنها او را به زندگي اميدوارتر كنيد. و بالاخره او نيز اين نوع رفتارها را ياد مي‌گيرد و همين گونه عمل مي‌كند.
5. مقايسه
زندگي و شوهر خود را با زندگي و مردان ديگر مقايسه نكنيد شخصيت همسرتان را همان گونه كه هست بپذيريد. مقايسه و نقدهاي پي در پي زندگي و روابط را كدر مي‌كند.
6. مراقب كلمات خود باشيد
شما يك خانم هستيد. كلمات شما مي‌تواند از بار هيجاني مثبت سرشار باشد. در انتخاب واژه‌ها دقت كنيد ديگر نگوئيد اگر خسته شديد مي‌توانيد زن ديگري بگيريد. به جاي اين كلمات از مشتركات و امتيازات زندگي خود بگوئيد، صفات مثبت همسرتان را بستائيد و نزد نزديكانش آن را بيان كنيد اين امر باعث دلگرم شدن او به شما و زندگي‌اش ميشود و حمايت و تشويق ديگران را با همين رفتارها مي‌خريد. در ناسازگاري‌ها هرگز همديگر را محكوم نكنيد. هنگام جدال و عصبانيت، تصميم گيري نكنيد در عوض به هنگامي كه از نظر عاطفي با هم همنوا هستيد مسايل زندگي را يكي يكي و به تدريج حل كنيد.[4]
7. معنويت
معنويت و دينداري مي‌تواند رضايت زناشويي را زيادتر كند[5] به همين جهت بايد دينداري و توجه آن نقطة ثقل زندگي شما باشد، اين امر آثار فراوان بي شماري در زندگي دارد از جمله اين كه وجدان را هميشه بيدار نگه مي‌دارد و هوس و شهوت منفي را سرد مي‌كند چون فرد هميشه خدا و ائمه را ناظر زندگي خود مي‌بيند. براي اين امر از دعا، توسل، توكل، رفتن به زيارت، ديدار علما، معاشرت با افراد معنوي، پرهيز از دوستان ناصالح، مطالعة كتب مفيد كمك بگيريد.
8. مشاور و تغذيه
حتماً به مشاور تغذيه رجوع كنيد تا چنانچه لاغري شما، از مشكل تغذيه، عدم تنظيم هورمون و گوارش باشد كنترل و درمان نماييد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1.محمدپور، احمدرضا و همکاران، مدیریت تعارض همسران، مشهد: آهنگ قلم، 1389.
2.یونسی، سیدجلال، مدیریت روابط زناشویی: آسیب‌ها و راه‌حل‌ها در روابط زناشویی، تهران: قطره، 1391.
3.شرفی، محمدرضا، خانواده ی متعادل (آناتومی خانواده)، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، 1386.
4.محمدی ری‌شهری، محمد، تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ترجمة: حمیدرضا شیخی، قم: دارالحدیث، 1390.
پی نوشت ها:
[1]. خودشناسي از منظر روان شناسي، امان الله خلجي دفتر نشر فرهنگ اسلامي، ص 95.
[2]. كيهان نيا، خانواده خوشبخت، نشر مادر، چاپ دوم، 1383، ص 230 (اقتباس).
[3]. عشق هرگز كافي نيست، آرون، تي بِك، ترجمه قرچه داغي، مهدي، نشر مترجم، چاپ 5، 1372، فصل 18 (اقتباس).
[4]. خانواده خوشبخت، مهارت‌هاي كلامي (اقتباس). ص 163.
[5]. اين امر در مباحث مربوط به روان شناسي دين، بحث آثار دينداري مورد وفاق روان شناسان است
منبع: اندیشه قم
