پرسش :
من دختر 23 ساله هستم… من نمی‌خواهم به این زودی ازدواج كنم، آیا می‌شود با دوست پسرم صیغه موقت بخوانم؟
پاسخ :
كشش ها، تمایلات و غرایزی كه در درون انسان به ودیعه گذاشته شده است، همچون لبه تیز چاقو دارای وظایف دو بعدی هستند، كه هم می توانند وسیله ارتقاء و تعالی انسان باشند و هم وسیله تنزّل و فرومایگی او باشند. انسان اگر سوار بر مركب اندیشه و اعتدال باشد، و در مجرای فطرت كه شاخص اصلی و پایه تعالیم الهی است، سیر كند، به سعادت، كامیابی، آرامش و لذت واقعی دست خواهد یافت. والاّ اگر دنبال كامجوی ها و لذت های زودگذر باشد، در باتلاقی فرو می رود، كه نجات یافتنش مشكل است.
از این رو دین مقدس اسلام دستور به كنترل و تعدیل امیال غریزی را داده است؛ و امروزه دانشمندان و روانشناسان آن را اساس كار خود قرار داده و می گویند: مراتب شدت و ضعف این امیال غریزی، منجر به اختلال در اعمال حیاتی و مانع سلامتی جسمی و روانی می شود. معمولاً افراد معنی اعتدال و میانه روی در رفتارهایی مانند گرسنگی را متوجه هستند؛ چرا که مستقمیاً پیامدهای پرخوری و زیاده روی را در چاقی می بینند اما زمانی که نوبت به غریزه جنسی می شود کمتر به پیامدهای لاابالی گری در آن توجه دارند! در حالی که پیامدهای عدم کنترل غریزه جنسی بسی خطرناک تر است. بنابراین
غریزه جنسی و ازدواج
غریزه جنسی یك خواسته طبیعی و فطری انسان است، كه از صاحب خود تمنّای ارضاء و اشباع را دارد. امّا از هر راهی نمی شود؛ و بهترین و تنها ترین راه ارضاء آن ازدواج و تشكیل خانواده است.
اساس برنامه حیات اسلامی آن است كه ازدواج به صورت دائم صورت بپزیرد. و این چنین نهادی است كه موجب آرامش و آسایش و تعادل واقعی روحی می شود. « ... وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَیها ...»[1]؛ «از آیات و نشانه های حكیمانه خداوند این است كه برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در كنار آنان آرامش یابید.» و آنهایی كه پدر و مادر شدن را تجربه كرده اند، می دانند كه چقدر فرزند داشتن لذت بخش است.
از نظر روانشناسی، یكی از علّت های عمده و اصلی پریشانی و عقده های روانی و اخلاقی و ضعف های عصبی، «بی همسری» و «فشارهای جنسی» و «انحرافات جنسی» می باشد، و ارزش و فلسفه ازدواج علاوه بر ارضاء غریزه، تعّهد، تكامل، رشد، شخصیت، آرامش، عفاف و پاكدامنی و فواید ارزنده دیگر است.[2]
بهترین وقت ازدواج
شاید در این اندیشه باشید كه ازدواج شما را محدود می كند؛ قید و بندهای زناشویی آزادی و آسایش شما را می گیرد، و می خواهید در زندگی بیشتر لذت ببرید و كامجویی كنید؛ امّا افرادی كه در سنین بزرگسالی ازدواج می كنند، خود را از بسیاری از نعمت ها و عنایت ها محروم می دارند، و حتی غرامت این تأخیر را به از دست دادن سلامت جسم و روان خود باید بپردازند. ازدواج در سنین قدرت و جوانی در قدرتمندی نسل اثر می گذارد. و هر چه سن مادر هنگام ایجاد نسل بالاتر باشد ابتلای نسل به ضعف و ناتوانی ها بیشتر است كه یكی از آنها امكان معلول شدنش می باشد.[3]
عشق زنده و جوان و با نشاط است كه به زندگی شور و صفا می بخشد؛ و اگر این شور و نشاط از دست برود، دیگر انسان نمی تواند از زندگی زناشویی لذّت و استفاده كامل ببرد.[4] با زود ازدواج كردن، علاوه بر اینكه عفیف و پاكدامن می مانید، به لذت و آرامش واقعی كه حتما دنبال آن هستید، دست پیدا می كنید.
پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می فرماید: «دوشیزگان» همانند میوه های درختان می باشند؛ هنگامی كه رسیدند. اگر چیده نشوند، تابش آفتاب آنها را فاسد می كند و بادهای خزان پراكنده شان می نماید! ... و اگر ازدواج نكنند، اطمینانی نیست كه به فساد و تباهی كشیده نشوند.»[5]
درباره ازدواج موقت
ازدواج موقت از نظر شرع و قانون جایز است، هر چند به قصد تلذّد و بازی باشد و دخولی صورت نگیرد. امّا واجب است كه با اجازه و صلاح دید پدر یا جد پدری دوشیزه باكره باشد؛ و تمام شرایط عقد موقت اجراء شود.[6] اما به هیچ وجه توصیه نمی شود.
تذكر: رابطه جنسی طبیعی بین زن و شوهر از عوامل مهم استحكام و دوام زندگی زناشویی و مایه ایجاد روابط احساسی و عاطفی بین زن و شوهر است. و اگر شما به نوعی غریزه جنسی خود را ارضاء و اشباع كنید، علاوه بر اینكه پاكی روحی و معنوی خود را از دست می دهید. امكان دارد بعدها كه ازدواج كردید، دچار اختلال روانی – جنسی بشوید و نتوانید به خوبی خود و همسرتان را ارضاء كنید.[7]
در صورت نبود شرایط ازدواج، تنها راه ازدواج موقت نیست
اگر چه در ازدواج غریزه جنسی در چارچوب ازدواج به صورت صحیح ارضاء می شود اما اهداف مهتر دیگر در زندگی یک دختر خانم وجود دارد که در سایه یک ازدواج موفق محقق می شوند. بنابراین عاقلانه نیست که این اهداف مهم نادیده گرفته شوند و فقط به علت توجه به لذات زودگذر، لذات پایدار از دست بروند. از این رو می توان با تنظیم رفتار و کنترل مناسب غرایز برای رسیدن به لذات پایدار در ازدواجی موفق آماده شوید. اگر زمینه برای ازدواج شما فراهم نیست می توانید با راهکارهایی که در زیر می آید به کنترل غرایز و تنظیم رفتارهایتان بپردازید تا شرایط برای ازدواجی موفق برایتان فراهم گردد:
1. عوامل اعتقادی
الف) تقویت ایمان: یكی از بزرگترین نتایج ایمان واقعی به خداوند مهار كردن غرایز سركش و تسلط بر هوی و تمایلات غیر مشروع است. «بوسوئه» روحانی عالی مقام فرانسوی می گوید: «علم ما را تنها بر طبیعت مسلط و پیروز می گرداند و فقط ایمان است كه آدمیان را بر خویشتن تسلط می بخشد؛ این خلاء ایمان است كه آدمیان را این چنین بی بند و بار كرده است.»[8]
ب) پرورش معنویت و تقوی: تقوی داشتن قدرت و نیروی درونی است كه انسان را در هر شرایطی از ارتكاب به گناه حفظ می كند. نماز نه فقط بهترین و نزدیكترین راه ارتباطی خداست؛ بلكه همچون سد پولادینی در برابر امواج گناه عمل می كند؛ «إِنَّ الصَّلاه تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ».[9] «اصولاً تمامی عبادات از قبیل: نماز و روزه و ... همگی در یك جهت واحد شریكند، و آن تحقق معنای عبودیت برای خدا و توجه به سوی او و رهایی از چنگال غرایز و لذائذ حیوانی بشریت می باشد.»[10]
ج) شناخت و آگاهی: انسان اگر به تمام ابعاد فعلی كه می خواهد انجام دهد، آگاهی داشته باشد؛ و بداند كاری كه انجام می دهد چه عواقب و عوارضی دارد، هرگز آن را انجام نمی دهد.
2. عوامل روحی و روانی
الف) حفظ و تقویت كرامت و عزّت نفس: انسان اگر به گوهر پاك روح و نفس خود توجه كند، هیچ گاه دنبال گناه و شهوت نمی رود، تا آنكه آن را آلوده و سیاه گرداند. امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرماید: «من كرمت علیه نفسه، هانت علیه شهواته» «آن كس كه واجد بزرگواری و كرامت نفس باشد، تمایلات شهوانیش در نظر او خوار می نماید.»[11]
گاندی می گوید: «تمدن غربی اگر غربیان را مبتلا به خوردن مشروب و توجه به مسایل جنسی نموده است، به خاطر این است كه غربی به جای «خویشتن جویی» در پی نسیان و هدر ساختن خویشتن است.»[12]
ب) تقویت اراده: برخی از اموری كه در تقویت اراده مؤثر است، عبارتند از:
1. تمركز بخشیدن به فعالیت های گوناگون و پراكنده زندگی و به پایان رساندن كارهای نیمه تمام.
2. تلقین به نفس: هر لحظه به خود بگویید كه من می توانم این عادت زشت را كنار بگذارم، چون اراده دارم؛ و برای من شكست معنایی ندارد.
3. مثبت گرایی: همیشه به رشد و پیشرفت نظر داشته باشید، و هیچ وقت به شكست و ناامیدی فكر نكنید.[13]
4. آنچه به شما كمك می كند عبارتند از: جدّیت عمل - لیاقت - راهنمایی. و آنچه مانع شماست عبارتند از: رخوت - نگرانی- نداهای گذشته - عادات زشت و ناخواسته.
ج) اعتماد به نفس داشته باشید. انتظار نداشته باشید كه شک شبه عادت خود را تغییر دهید؛ بلكه به پیشرفت تدریجی و یك نواخت برنامه ریزی كنید. برای كسب اعتماد به نفس،
1. صبور و بردبار باشید؛ 2. استقامت داشته باشید؛ 3. خود را با دیگران مقایسه نكنید؛ 4. شاد باشید و هیچ وقت نترسید؛ 5. امیدوار باشید.[14]
د) هیچ وقت بیكار نباشید؛ چون كه ریشه كلیه مفاسد فكری و اخلاقی بیكاری است. اوقات فراغت خود را به تفریحات سالم و ورزش كردن بپردازید.
ح) سبک زندگی خود را تغییر دهید و فكر و خیال و محرك های ناهنجار شهوانی محیط اطراف خود را كنترل كنید.
به عنوان مثال اگر در پارتی ها شركت می كنید و یا با دوستان ناباب رفت و آمد می كنید، آن را ترك كنید و جایگزین مناسبی برایش انتخاب كنید، مثلا برای تخلیه روانی و ارضای نیاز های هیجانی و عاطفی خود، به مجالس معنوی و مذهبی، تناتر و سینما (با برنامه های سازنده و مفید)، سفره های سیاحتی و زیارتی بروید؛ با دوستان سالم و تاثیر گذار مثبت (كه همسال و همجنس شما هستند) یا یک استاد یا مشاور دلسوز، معنوی، عاقل و عفیف رفت آمد كنید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1.حسین‌خانی نائینی، هادی،7 روش مهار غریزه جنسی، یزد: شهد علم، 1393.
2.صدری، نوروز، فتنه نفس: غریزه جنسی و خطر خودارضایی، قم: سبط النبی، 1390.
3.کجباف، محمدباقر، روانشناسی رفتار جنسی (نظریه‌ها و دیدگاه‌ها)، تهران: روان، 1391.
4.مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، تهران: صدرا، ۱۳۶۸.
5.مکارم شیرازی، ناصر، مشکلات جنسی جوانان، قم: نسل جوان، ۱۳۸۷.
6.دیانت مقدم، سید مصطفی، آرامش طوفانی، قم: موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1388.
7.رئیسی، مسعود و باختر، سیداحمد، مجموعه کامل قوانین و مقررات ازدواج موقت، تهران: خط سوم، 1390
پی‌نوشت‌ها:
[1]. روم/21.
[2]. مظاهری، علی اكبر، جوانان و انتخاب همسر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، 1374، ص 47.
[3]. قائمی، علی، تشكیل خانواده در اسلام، تهران، امیری، 1372، ص 24؛ و پاك نژاد، سید رضا، ازدواج مكتب انسان سازی، یزد، مؤسسه علمی و دینی مهدیه، چاپ چهارم، ج1، ص87.
[4]. جوانان و انتخاب همسر، همان، ص 42.
[5]. وسائل الشیعه، ج 14، ص 36.
[6]. بنی هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، مسأله 2376، دفتر انتشارات اسلامی، 1378، ص 387.
[7]. عسگری فر، حسین، نقش بهداشت روان در ازدواج، تهران، گفتگو، 1380، ص 161.
[8]. قاسمی، حمید محمد، اخلاق جنسی در دیدگاه اسلام، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1373، ج اول، ص 191؛ به نقل از عبدالمجید رشیدپور، پرورش های اخلاقی، ص 101.
[9]. عنكبوت/45.
[10]. اخلاقی جنسی، همان، ص 45.
[11]. فیض الاسلام، نهج البلاغه، ص1283.
[12]. مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا، چاپ هشتم، 1357، ص 143.
[13]. گیل لیندن فیلد، اعتماد به نفس برتر، ترجمه حمید و نگار اصغری پور، تهران، جوانه رشد، 1382، ج اول، ص 102.
[14]. همان، ص 163.
منبع: اندیشه قم
كشش ها، تمایلات و غرایزی كه در درون انسان به ودیعه گذاشته شده است، همچون لبه تیز چاقو دارای وظایف دو بعدی هستند، كه هم می توانند وسیله ارتقاء و تعالی انسان باشند و هم وسیله تنزّل و فرومایگی او باشند. انسان اگر سوار بر مركب اندیشه و اعتدال باشد، و در مجرای فطرت كه شاخص اصلی و پایه تعالیم الهی است، سیر كند، به سعادت، كامیابی، آرامش و لذت واقعی دست خواهد یافت. والاّ اگر دنبال كامجوی ها و لذت های زودگذر باشد، در باتلاقی فرو می رود، كه نجات یافتنش مشكل است.
از این رو دین مقدس اسلام دستور به كنترل و تعدیل امیال غریزی را داده است؛ و امروزه دانشمندان و روانشناسان آن را اساس كار خود قرار داده و می گویند: مراتب شدت و ضعف این امیال غریزی، منجر به اختلال در اعمال حیاتی و مانع سلامتی جسمی و روانی می شود. معمولاً افراد معنی اعتدال و میانه روی در رفتارهایی مانند گرسنگی را متوجه هستند؛ چرا که مستقمیاً پیامدهای پرخوری و زیاده روی را در چاقی می بینند اما زمانی که نوبت به غریزه جنسی می شود کمتر به پیامدهای لاابالی گری در آن توجه دارند! در حالی که پیامدهای عدم کنترل غریزه جنسی بسی خطرناک تر است. بنابراین
غریزه جنسی و ازدواج
غریزه جنسی یك خواسته طبیعی و فطری انسان است، كه از صاحب خود تمنّای ارضاء و اشباع را دارد. امّا از هر راهی نمی شود؛ و بهترین و تنها ترین راه ارضاء آن ازدواج و تشكیل خانواده است.
اساس برنامه حیات اسلامی آن است كه ازدواج به صورت دائم صورت بپزیرد. و این چنین نهادی است كه موجب آرامش و آسایش و تعادل واقعی روحی می شود. « ... وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَیها ...»[1]؛ «از آیات و نشانه های حكیمانه خداوند این است كه برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در كنار آنان آرامش یابید.» و آنهایی كه پدر و مادر شدن را تجربه كرده اند، می دانند كه چقدر فرزند داشتن لذت بخش است.
از نظر روانشناسی، یكی از علّت های عمده و اصلی پریشانی و عقده های روانی و اخلاقی و ضعف های عصبی، «بی همسری» و «فشارهای جنسی» و «انحرافات جنسی» می باشد، و ارزش و فلسفه ازدواج علاوه بر ارضاء غریزه، تعّهد، تكامل، رشد، شخصیت، آرامش، عفاف و پاكدامنی و فواید ارزنده دیگر است.[2]
بهترین وقت ازدواج
شاید در این اندیشه باشید كه ازدواج شما را محدود می كند؛ قید و بندهای زناشویی آزادی و آسایش شما را می گیرد، و می خواهید در زندگی بیشتر لذت ببرید و كامجویی كنید؛ امّا افرادی كه در سنین بزرگسالی ازدواج می كنند، خود را از بسیاری از نعمت ها و عنایت ها محروم می دارند، و حتی غرامت این تأخیر را به از دست دادن سلامت جسم و روان خود باید بپردازند. ازدواج در سنین قدرت و جوانی در قدرتمندی نسل اثر می گذارد. و هر چه سن مادر هنگام ایجاد نسل بالاتر باشد ابتلای نسل به ضعف و ناتوانی ها بیشتر است كه یكی از آنها امكان معلول شدنش می باشد.[3]
عشق زنده و جوان و با نشاط است كه به زندگی شور و صفا می بخشد؛ و اگر این شور و نشاط از دست برود، دیگر انسان نمی تواند از زندگی زناشویی لذّت و استفاده كامل ببرد.[4] با زود ازدواج كردن، علاوه بر اینكه عفیف و پاكدامن می مانید، به لذت و آرامش واقعی كه حتما دنبال آن هستید، دست پیدا می كنید.
پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می فرماید: «دوشیزگان» همانند میوه های درختان می باشند؛ هنگامی كه رسیدند. اگر چیده نشوند، تابش آفتاب آنها را فاسد می كند و بادهای خزان پراكنده شان می نماید! ... و اگر ازدواج نكنند، اطمینانی نیست كه به فساد و تباهی كشیده نشوند.»[5]
درباره ازدواج موقت
ازدواج موقت از نظر شرع و قانون جایز است، هر چند به قصد تلذّد و بازی باشد و دخولی صورت نگیرد. امّا واجب است كه با اجازه و صلاح دید پدر یا جد پدری دوشیزه باكره باشد؛ و تمام شرایط عقد موقت اجراء شود.[6] اما به هیچ وجه توصیه نمی شود.
تذكر: رابطه جنسی طبیعی بین زن و شوهر از عوامل مهم استحكام و دوام زندگی زناشویی و مایه ایجاد روابط احساسی و عاطفی بین زن و شوهر است. و اگر شما به نوعی غریزه جنسی خود را ارضاء و اشباع كنید، علاوه بر اینكه پاكی روحی و معنوی خود را از دست می دهید. امكان دارد بعدها كه ازدواج كردید، دچار اختلال روانی – جنسی بشوید و نتوانید به خوبی خود و همسرتان را ارضاء كنید.[7]
در صورت نبود شرایط ازدواج، تنها راه ازدواج موقت نیست
اگر چه در ازدواج غریزه جنسی در چارچوب ازدواج به صورت صحیح ارضاء می شود اما اهداف مهتر دیگر در زندگی یک دختر خانم وجود دارد که در سایه یک ازدواج موفق محقق می شوند. بنابراین عاقلانه نیست که این اهداف مهم نادیده گرفته شوند و فقط به علت توجه به لذات زودگذر، لذات پایدار از دست بروند. از این رو می توان با تنظیم رفتار و کنترل مناسب غرایز برای رسیدن به لذات پایدار در ازدواجی موفق آماده شوید. اگر زمینه برای ازدواج شما فراهم نیست می توانید با راهکارهایی که در زیر می آید به کنترل غرایز و تنظیم رفتارهایتان بپردازید تا شرایط برای ازدواجی موفق برایتان فراهم گردد:
1. عوامل اعتقادی
الف) تقویت ایمان: یكی از بزرگترین نتایج ایمان واقعی به خداوند مهار كردن غرایز سركش و تسلط بر هوی و تمایلات غیر مشروع است. «بوسوئه» روحانی عالی مقام فرانسوی می گوید: «علم ما را تنها بر طبیعت مسلط و پیروز می گرداند و فقط ایمان است كه آدمیان را بر خویشتن تسلط می بخشد؛ این خلاء ایمان است كه آدمیان را این چنین بی بند و بار كرده است.»[8]
ب) پرورش معنویت و تقوی: تقوی داشتن قدرت و نیروی درونی است كه انسان را در هر شرایطی از ارتكاب به گناه حفظ می كند. نماز نه فقط بهترین و نزدیكترین راه ارتباطی خداست؛ بلكه همچون سد پولادینی در برابر امواج گناه عمل می كند؛ «إِنَّ الصَّلاه تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ».[9] «اصولاً تمامی عبادات از قبیل: نماز و روزه و ... همگی در یك جهت واحد شریكند، و آن تحقق معنای عبودیت برای خدا و توجه به سوی او و رهایی از چنگال غرایز و لذائذ حیوانی بشریت می باشد.»[10]
ج) شناخت و آگاهی: انسان اگر به تمام ابعاد فعلی كه می خواهد انجام دهد، آگاهی داشته باشد؛ و بداند كاری كه انجام می دهد چه عواقب و عوارضی دارد، هرگز آن را انجام نمی دهد.
2. عوامل روحی و روانی
الف) حفظ و تقویت كرامت و عزّت نفس: انسان اگر به گوهر پاك روح و نفس خود توجه كند، هیچ گاه دنبال گناه و شهوت نمی رود، تا آنكه آن را آلوده و سیاه گرداند. امام علی ـ علیه السّلام ـ می فرماید: «من كرمت علیه نفسه، هانت علیه شهواته» «آن كس كه واجد بزرگواری و كرامت نفس باشد، تمایلات شهوانیش در نظر او خوار می نماید.»[11]
گاندی می گوید: «تمدن غربی اگر غربیان را مبتلا به خوردن مشروب و توجه به مسایل جنسی نموده است، به خاطر این است كه غربی به جای «خویشتن جویی» در پی نسیان و هدر ساختن خویشتن است.»[12]
ب) تقویت اراده: برخی از اموری كه در تقویت اراده مؤثر است، عبارتند از:
1. تمركز بخشیدن به فعالیت های گوناگون و پراكنده زندگی و به پایان رساندن كارهای نیمه تمام.
2. تلقین به نفس: هر لحظه به خود بگویید كه من می توانم این عادت زشت را كنار بگذارم، چون اراده دارم؛ و برای من شكست معنایی ندارد.
3. مثبت گرایی: همیشه به رشد و پیشرفت نظر داشته باشید، و هیچ وقت به شكست و ناامیدی فكر نكنید.[13]
4. آنچه به شما كمك می كند عبارتند از: جدّیت عمل - لیاقت - راهنمایی. و آنچه مانع شماست عبارتند از: رخوت - نگرانی- نداهای گذشته - عادات زشت و ناخواسته.
ج) اعتماد به نفس داشته باشید. انتظار نداشته باشید كه شک شبه عادت خود را تغییر دهید؛ بلكه به پیشرفت تدریجی و یك نواخت برنامه ریزی كنید. برای كسب اعتماد به نفس،
1. صبور و بردبار باشید؛ 2. استقامت داشته باشید؛ 3. خود را با دیگران مقایسه نكنید؛ 4. شاد باشید و هیچ وقت نترسید؛ 5. امیدوار باشید.[14]
د) هیچ وقت بیكار نباشید؛ چون كه ریشه كلیه مفاسد فكری و اخلاقی بیكاری است. اوقات فراغت خود را به تفریحات سالم و ورزش كردن بپردازید.
ح) سبک زندگی خود را تغییر دهید و فكر و خیال و محرك های ناهنجار شهوانی محیط اطراف خود را كنترل كنید.
به عنوان مثال اگر در پارتی ها شركت می كنید و یا با دوستان ناباب رفت و آمد می كنید، آن را ترك كنید و جایگزین مناسبی برایش انتخاب كنید، مثلا برای تخلیه روانی و ارضای نیاز های هیجانی و عاطفی خود، به مجالس معنوی و مذهبی، تناتر و سینما (با برنامه های سازنده و مفید)، سفره های سیاحتی و زیارتی بروید؛ با دوستان سالم و تاثیر گذار مثبت (كه همسال و همجنس شما هستند) یا یک استاد یا مشاور دلسوز، معنوی، عاقل و عفیف رفت آمد كنید.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1.حسین‌خانی نائینی، هادی،7 روش مهار غریزه جنسی، یزد: شهد علم، 1393.
2.صدری، نوروز، فتنه نفس: غریزه جنسی و خطر خودارضایی، قم: سبط النبی، 1390.
3.کجباف، محمدباقر، روانشناسی رفتار جنسی (نظریه‌ها و دیدگاه‌ها)، تهران: روان، 1391.
4.مطهری، مرتضی، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، تهران: صدرا، ۱۳۶۸.
5.مکارم شیرازی، ناصر، مشکلات جنسی جوانان، قم: نسل جوان، ۱۳۸۷.
6.دیانت مقدم، سید مصطفی، آرامش طوفانی، قم: موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1388.
7.رئیسی، مسعود و باختر، سیداحمد، مجموعه کامل قوانین و مقررات ازدواج موقت، تهران: خط سوم، 1390
پی‌نوشت‌ها:
[1]. روم/21.
[2]. مظاهری، علی اكبر، جوانان و انتخاب همسر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سوم، 1374، ص 47.
[3]. قائمی، علی، تشكیل خانواده در اسلام، تهران، امیری، 1372، ص 24؛ و پاك نژاد، سید رضا، ازدواج مكتب انسان سازی، یزد، مؤسسه علمی و دینی مهدیه، چاپ چهارم، ج1، ص87.
[4]. جوانان و انتخاب همسر، همان، ص 42.
[5]. وسائل الشیعه، ج 14، ص 36.
[6]. بنی هاشمی خمینی، توضیح المسائل مراجع، مسأله 2376، دفتر انتشارات اسلامی، 1378، ص 387.
[7]. عسگری فر، حسین، نقش بهداشت روان در ازدواج، تهران، گفتگو، 1380، ص 161.
[8]. قاسمی، حمید محمد، اخلاق جنسی در دیدگاه اسلام، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1373، ج اول، ص 191؛ به نقل از عبدالمجید رشیدپور، پرورش های اخلاقی، ص 101.
[9]. عنكبوت/45.
[10]. اخلاقی جنسی، همان، ص 45.
[11]. فیض الاسلام، نهج البلاغه، ص1283.
[12]. مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، صدرا، چاپ هشتم، 1357، ص 143.
[13]. گیل لیندن فیلد، اعتماد به نفس برتر، ترجمه حمید و نگار اصغری پور، تهران، جوانه رشد، 1382، ج اول، ص 102.
[14]. همان، ص 163.
منبع: اندیشه قم
