پرسش :
مسئولان کشور باید در قبال رفتار خصمانه دولت آمریکا به‌خصوص در مورد نقض عهد آمریکا درباره برجام، چه اقداماتی انجام دهند؟
پاسخ :
پاسخ برگرفته از فرمایشات امام خامنه‌ای مدظله‌العالی:
در چندروز گذشته بحث در مورد نقض عهد آمریکا درباره برجام بالا گرفته است. این موضوع حتی در صحبت‌های رکس تیلرسون، وزیرخارجه‌ی آمریکا نیز مطرح شده است. این فضاسازی در حالی است که ایران مطابق گزارش رسمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به همه‌ی تعهداتش بر اساس متن برجام عمل کرده است. براساس گزارش نیویورکر از دیدار اخیر وزرای خارجه‌ی ایران و ۱ ۵، وزیرخارجه‌ی کشورمان در ابتدای این نشست فهرستی از گلایه‌های ایران را طرح کرده و گفته است ایالات متحده آن‌طور که در توافق هسته‌ای مقرر شده، تحریم‌ها را رفع نکرده و ما هنوز نمی‌توانیم در انگلیس یک حساب بانکی باز کنیم.
علت افزایش عصبانیت و شرارت دولت آمریکا
علت این رفتارهای خصمانه‌ی آمریکا روشن است؛ آمریکایی‌ها برجام را فراتر از یک "توافق"، به‌عنوان "پروسه‌ای" برای "مهار کامل" ایران می‌دانستند. آنها امیدوار بودند برجام هسته‌ای، پله‌ی اول برای مهار ایران قدرتمند باشد و به تبع آن، تضعیف سایر مؤلفه‌های قدرت آن، در برجام‌های بعدی دنبال شود؛ نقشه‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی با تیزبینی آن را رصد کردند و چند روز پس از امضای برجام در خطبه‌های عید سعید فطر فرمودند: «سیاست ما در مقابل دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نخواهد کرد. همان‌طور که بارها تکرار کردیم، ما با آمریکا در مورد مسائل گوناگون جهانی و منطقه‌ای مذاکره‌ای نداریم.»(1)
البته آمریکایی‌ها اثر این سخنان صریح را در عمل نیز دیدند و نقشه‌ی "خاورمیانه‌ی بزرگ" و "خاورمیانه‌ی جدید" آنها در منطقه، به‌علت ایستادگی و الهام‌بخشی جمهوری اسلامی ایران کاملاً شکست خورد. برای همین «آن عکس‌العملی که آنها دارند نشان می‌دهند، نشانه‌ی ضعف است، نشانه‌ی عقب‌ماندگی آنها است، و نشانه‌ی عصبانیت ناشی از شکست‌خوردگی آنها است. بینی‌شان به خاک مالیده شده» است.(2)
چند اقدام لازم در مقابل خیمه‌شب‌بازی جدید ایالات متحده
با این حال، رفتارهای خصمانه‌ی آمریکا ادامه دارد و با خیمه‌شب‌بازی جدیدی که در آستانه‌ی آن هستیم، احتمالاً وارد فاز جدیدی خواهد شد. اما در مقابل این دشمنی‌ها، نوع واکنش، مواضع و اقدامات متقابل مسئولان جمهوری اسلامی، تأثیر تعیین‌کننده‌ای در محاسبات و رفتارهای دولت آمریکا خواهد داشت. مسئولان نظام به‌عنوان کسانی که در خط مقدم مقابله با بدعهدی‌ها و تجاوز به حقوق ملت هستند و در واقع «مخاطبان اول این سخن‌اند»(3) با مواضع و اقدامات خود باید در چند سطح، نشانه‌ها و علائم واضحی را برای طرف مقابل ارسال کنند:
۱- موضع‌گیری مقتدرانه و مدبرانه:
آمریکایی‌ها باید با همه‌ی وجود احساس کنند که مسئولان ایران در واکنش و اقدام متقابل در جایی که پای منافع و حقوق ملت در میان باشد، محکم ایستاده‌اند و به‌طور جدی، محاسبه‌شده و هماهنگ، هزینه‌های بدعهدی آمریکا را به او تفهیم می‌کنند، چراکه «اگر ما در مقابل دشمنی دشمنانمان با شجاعت و با اقتدار نایستیم، ما را خواهند خورد، خواهند بلعید... ما مسئول کشوریم، مسئول ملّتیم، مسئول تاریخیم؛ نباید اجازه بدهیم.»(4)
در این شرایط، ابراز برخی سخنان مبنی بر باقی‌ماندن در برجام به هر قیمتی ولو با نقض آن از جانب آمریکا، صرفا موجب وقاحت بیشتر دشمن خواهد شد: «وقتی طرف مقابل با وقاحت می‌آید می‌ایستد و یک چیزی را می‌گوید، ما هرچه در این زمینه کوتاه بیاییم، حمل بر ضعف خواهد شد؛ حمل بر این خواهد شد که ما ناچاریم، ناگزیریم؛ احساس ناچاری در ما، دشمن را تشجیع می‌کند به اینکه بر فشارهای ناحقّ خودش بیفزاید.»(5)
۲- اقدامات ویژه‌ی اقتصادی:
دشمن باید به‌عینه ببیند که کشور معطل و وابسته‌ی تصمیمات او در برجام و غیربرجام نیست؛ یکی از مهم‌ترین عرصه‌ها برای نشان دادن این توانمندی، عرصه‌ی اقتصاد و معیشت مردم است؛ کار جهادی و اقدام ویژه در اقتصاد، باید نشان بدهد که مسئولان ایران کشور را معطل اخم و لبخند دیگران نگذاشته‌اند. «در اقتصاد مقاومتی آن چیزی که مورد انتظار است، یک کار جهشی است... به کارهای روزمرَّه‌ِی معمولی دستگاه‌های اقتصادی قانع نشوید.»(6)
۳- حفظ وحدت ملی و پرهیز از ایجاد شکاف در جامعه:
یکی از مهم‌ترین عواملی که تأثیر واضحی در فروکاستن از شرارت آمریکا دارد، وجود اتحاد در سطوح مختلف جامعه اعم از مردم و مسئولان است. «اگر همه تلاش کردیم، می توانیم بِایستیم، می‌توانیم استقامت کنیم، می‌توانیم دشمنمان را به زانو دربیاوریم؛ اگر همه با هم باشیم.»(7) در مقابل، بیان برخی سخنان اختلاف‌آفرین که موجب بروز شکاف‌های اجتماعی یا دمیدن در آنها می‌شود، نه تنها هیچ نفعی برای کشور و ملت ندارد بلکه تنها دشمن را به کارگر افتادن شیطنت‌هایش امیدوارتر خواهد کرد.
پی‌نوشت‌ها:
1. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی، ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
2. همان، ۱۳۹۶/۰۶/۳۰
3. همان، ۱۳۹۶/۰۵/۱۲
4. همان، ۱۳۹۴/۱۲/۲۰
5. همان، ۱۳۹۶/۰۳/۲۲
6. همان، ۱۳۹۵/۰۶/۰۳
7. همان، ۱۳۹۶/۰۳/۲۲
پاسخ برگرفته از فرمایشات امام خامنه‌ای مدظله‌العالی:
در چندروز گذشته بحث در مورد نقض عهد آمریکا درباره برجام بالا گرفته است. این موضوع حتی در صحبت‌های رکس تیلرسون، وزیرخارجه‌ی آمریکا نیز مطرح شده است. این فضاسازی در حالی است که ایران مطابق گزارش رسمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به همه‌ی تعهداتش بر اساس متن برجام عمل کرده است. براساس گزارش نیویورکر از دیدار اخیر وزرای خارجه‌ی ایران و ۱ ۵، وزیرخارجه‌ی کشورمان در ابتدای این نشست فهرستی از گلایه‌های ایران را طرح کرده و گفته است ایالات متحده آن‌طور که در توافق هسته‌ای مقرر شده، تحریم‌ها را رفع نکرده و ما هنوز نمی‌توانیم در انگلیس یک حساب بانکی باز کنیم.
علت افزایش عصبانیت و شرارت دولت آمریکا
علت این رفتارهای خصمانه‌ی آمریکا روشن است؛ آمریکایی‌ها برجام را فراتر از یک "توافق"، به‌عنوان "پروسه‌ای" برای "مهار کامل" ایران می‌دانستند. آنها امیدوار بودند برجام هسته‌ای، پله‌ی اول برای مهار ایران قدرتمند باشد و به تبع آن، تضعیف سایر مؤلفه‌های قدرت آن، در برجام‌های بعدی دنبال شود؛ نقشه‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی با تیزبینی آن را رصد کردند و چند روز پس از امضای برجام در خطبه‌های عید سعید فطر فرمودند: «سیاست ما در مقابل دولت مستکبر آمریکا هیچ تغییری نخواهد کرد. همان‌طور که بارها تکرار کردیم، ما با آمریکا در مورد مسائل گوناگون جهانی و منطقه‌ای مذاکره‌ای نداریم.»(1)
البته آمریکایی‌ها اثر این سخنان صریح را در عمل نیز دیدند و نقشه‌ی "خاورمیانه‌ی بزرگ" و "خاورمیانه‌ی جدید" آنها در منطقه، به‌علت ایستادگی و الهام‌بخشی جمهوری اسلامی ایران کاملاً شکست خورد. برای همین «آن عکس‌العملی که آنها دارند نشان می‌دهند، نشانه‌ی ضعف است، نشانه‌ی عقب‌ماندگی آنها است، و نشانه‌ی عصبانیت ناشی از شکست‌خوردگی آنها است. بینی‌شان به خاک مالیده شده» است.(2)
چند اقدام لازم در مقابل خیمه‌شب‌بازی جدید ایالات متحده
با این حال، رفتارهای خصمانه‌ی آمریکا ادامه دارد و با خیمه‌شب‌بازی جدیدی که در آستانه‌ی آن هستیم، احتمالاً وارد فاز جدیدی خواهد شد. اما در مقابل این دشمنی‌ها، نوع واکنش، مواضع و اقدامات متقابل مسئولان جمهوری اسلامی، تأثیر تعیین‌کننده‌ای در محاسبات و رفتارهای دولت آمریکا خواهد داشت. مسئولان نظام به‌عنوان کسانی که در خط مقدم مقابله با بدعهدی‌ها و تجاوز به حقوق ملت هستند و در واقع «مخاطبان اول این سخن‌اند»(3) با مواضع و اقدامات خود باید در چند سطح، نشانه‌ها و علائم واضحی را برای طرف مقابل ارسال کنند:
۱- موضع‌گیری مقتدرانه و مدبرانه:
آمریکایی‌ها باید با همه‌ی وجود احساس کنند که مسئولان ایران در واکنش و اقدام متقابل در جایی که پای منافع و حقوق ملت در میان باشد، محکم ایستاده‌اند و به‌طور جدی، محاسبه‌شده و هماهنگ، هزینه‌های بدعهدی آمریکا را به او تفهیم می‌کنند، چراکه «اگر ما در مقابل دشمنی دشمنانمان با شجاعت و با اقتدار نایستیم، ما را خواهند خورد، خواهند بلعید... ما مسئول کشوریم، مسئول ملّتیم، مسئول تاریخیم؛ نباید اجازه بدهیم.»(4)
در این شرایط، ابراز برخی سخنان مبنی بر باقی‌ماندن در برجام به هر قیمتی ولو با نقض آن از جانب آمریکا، صرفا موجب وقاحت بیشتر دشمن خواهد شد: «وقتی طرف مقابل با وقاحت می‌آید می‌ایستد و یک چیزی را می‌گوید، ما هرچه در این زمینه کوتاه بیاییم، حمل بر ضعف خواهد شد؛ حمل بر این خواهد شد که ما ناچاریم، ناگزیریم؛ احساس ناچاری در ما، دشمن را تشجیع می‌کند به اینکه بر فشارهای ناحقّ خودش بیفزاید.»(5)
۲- اقدامات ویژه‌ی اقتصادی:
دشمن باید به‌عینه ببیند که کشور معطل و وابسته‌ی تصمیمات او در برجام و غیربرجام نیست؛ یکی از مهم‌ترین عرصه‌ها برای نشان دادن این توانمندی، عرصه‌ی اقتصاد و معیشت مردم است؛ کار جهادی و اقدام ویژه در اقتصاد، باید نشان بدهد که مسئولان ایران کشور را معطل اخم و لبخند دیگران نگذاشته‌اند. «در اقتصاد مقاومتی آن چیزی که مورد انتظار است، یک کار جهشی است... به کارهای روزمرَّه‌ِی معمولی دستگاه‌های اقتصادی قانع نشوید.»(6)
۳- حفظ وحدت ملی و پرهیز از ایجاد شکاف در جامعه:
یکی از مهم‌ترین عواملی که تأثیر واضحی در فروکاستن از شرارت آمریکا دارد، وجود اتحاد در سطوح مختلف جامعه اعم از مردم و مسئولان است. «اگر همه تلاش کردیم، می توانیم بِایستیم، می‌توانیم استقامت کنیم، می‌توانیم دشمنمان را به زانو دربیاوریم؛ اگر همه با هم باشیم.»(7) در مقابل، بیان برخی سخنان اختلاف‌آفرین که موجب بروز شکاف‌های اجتماعی یا دمیدن در آنها می‌شود، نه تنها هیچ نفعی برای کشور و ملت ندارد بلکه تنها دشمن را به کارگر افتادن شیطنت‌هایش امیدوارتر خواهد کرد.
پی‌نوشت‌ها:
1. بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی، ۱۳۹۴/۰۴/۲۷
2. همان، ۱۳۹۶/۰۶/۳۰
3. همان، ۱۳۹۶/۰۵/۱۲
4. همان، ۱۳۹۴/۱۲/۲۰
5. همان، ۱۳۹۶/۰۳/۲۲
6. همان، ۱۳۹۵/۰۶/۰۳
7. همان، ۱۳۹۶/۰۳/۲۲
