پرسش :

شخصى در حین مرض موت تقریبا شصت هزار تومان مقروض بوده و زمینش در گرو همین پول بوده، و مقدار سى هزار تومان دیگر به طور غصبى داشته که در حقیقت به مردم بدهکار بوده و نمى‌‌‏دانسته است، و بعض افراد که از مسائل شرعى آگاه نبوده‏‌اند به فرد مذکور گفته‏‌اند که تو از قیمت زمین خودت مستطیع هستى، و لذا وصیت نموده که ثلث زمینم را بفروشید و از جانب من به حجّ بروید (او دو پسر صغیر و یک دختر صغیره نیز دارد) تکلیف وصىّ و اقارب در این باره چیست؟ آیا زمین و پول غصبى را به صاحبانش مسترد کنند و یا این‌که حجّ بروند در حالى که ثلث زمینش حقوق مردم و خرجى مکه را نمى‌‌‌‌‌‏تواند اداء نماید، لطفا بفرمایید کدامشان مقدّم است.

پاسخ :
آنچه غصب شده جزء ترکه نیست باید به صاحبانش برگردد، و آنچه که از ترکه محسوب است‏1 ثلث آن صرف وصیت و دو ثلث دیگر بین ورثه تقسیم مى‌‏شود.

پی‌نوشت:
1. يعنى آنچه پس از اداء ديون متوفّى، از اموال او باقى مى‏‌‎ماند.
منبع: استفتائات امام خمینی(ره)، ج‏3، ص391