اثر منفی امر و نهی کودک
پرسش :
من یک دختر ۳ ساله و یک پسر ۹ ساله دارم. دختر ۳ ساله من هیچ وقت امر و نهی من را قبول نمی‌کند. این درحالی است که وقتی با دختر عموی خود بازی می‌کند، تمام حرف های او را انجام میدهد. چگونه رفتار کنم که فرزندم به امر و نهی های من گوش کند؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیتی کودک و نوجوان):
اگر بخواهیم بچّه‌های خود را لجوج، سرکش و نافرمان تربیت کنیم، باید به آن‌ها زیاد امر و نهی کنیم. اصلاً امر و نهی در حوزه‌ی تربیت و ارتباط خیلی جایگاهی ندارد؛ لذا والدین نباید کارهای خود را با جملات آمرانه یا ناهیانه بگویند. اصلاً بچّه‌ها را نباید با امر و نهی هدایت و راهنمایی کرد؛ بلکه ما معمولاً باید از فرزندان خود درخواست کنیم و با جملات تلطیف شده با آن‌ها ارتباط برقرار کنیم.
دقّت در لحن خطاب
یک موقعی من به فرزند خود میگویم: تلویزیون را خاموش کن و برو بخواب؛ در این صورت او می‌گوید نه! ولی یک موقعی به او میگویم که دختر گلم می خواهد که تلویزیون را خاموش کند و آرام آرام برای خوابیدن خود آماده شود. اینجا دیگر بچّه نمی‌تواند بگوید نه و لجبازی کند. بنابراین لحن و بیان باید تغییر کند.
دنیای رفیق بازی کودکان
امّا این‌که چرا از همسال خود حرف شنوی دارد، به این دلیل است که بچّه‌ها از ۳ سالگی تا ۷ سالگی، دنیای آن‌ها دنیای رفیق بازی است؛ یعنی مطیع هم سنّ و سالان خود می‌شوند. وقتی که بچّه‌ی ۴ یا ۵ ساله‌ی ما در کنار یک فرد همسال خود قرار می‌گیرد، تمام حرف‌های آن شخص را گوش می‌کند.
دلیل این‌که این کودک از دختر عموی خود حرف شنوی دارند و حرف او را گوش میدهد، این است که او هم سن و سال دختر ما است، برای همین فرزند ما دوست دارد که با او ارتباط داشته باشد.
اگر بخواهیم بچّه‌های خود را لجوج، سرکش و نافرمان تربیت کنیم، باید به آن‌ها زیاد امر و نهی کنیم. اصلاً امر و نهی در حوزه‌ی تربیت و ارتباط خیلی جایگاهی ندارد؛ لذا والدین نباید کارهای خود را با جملات آمرانه یا ناهیانه بگویند. اصلاً بچّه‌ها را نباید با امر و نهی هدایت و راهنمایی کرد؛ بلکه ما معمولاً باید از فرزندان خود درخواست کنیم و با جملات تلطیف شده با آن‌ها ارتباط برقرار کنیم.
دقّت در لحن خطاب
یک موقعی من به فرزند خود میگویم: تلویزیون را خاموش کن و برو بخواب؛ در این صورت او می‌گوید نه! ولی یک موقعی به او میگویم که دختر گلم می خواهد که تلویزیون را خاموش کند و آرام آرام برای خوابیدن خود آماده شود. اینجا دیگر بچّه نمی‌تواند بگوید نه و لجبازی کند. بنابراین لحن و بیان باید تغییر کند.
دنیای رفیق بازی کودکان
امّا این‌که چرا از همسال خود حرف شنوی دارد، به این دلیل است که بچّه‌ها از ۳ سالگی تا ۷ سالگی، دنیای آن‌ها دنیای رفیق بازی است؛ یعنی مطیع هم سنّ و سالان خود می‌شوند. وقتی که بچّه‌ی ۴ یا ۵ ساله‌ی ما در کنار یک فرد همسال خود قرار می‌گیرد، تمام حرف‌های آن شخص را گوش می‌کند.
دلیل این‌که این کودک از دختر عموی خود حرف شنوی دارند و حرف او را گوش میدهد، این است که او هم سن و سال دختر ما است، برای همین فرزند ما دوست دارد که با او ارتباط داشته باشد.
