دزدی کودک
پرسش :
پسر ۱۱ ساله ای دارم که هم از خانه و هم از مدرسه، از وسایل هم کلاسی‌های خود دزدی می‌کند؛ حتّی در خانه از جیب مهمان پول برمی‌دارد؛ نمی‌دانم با او چه کار کنم! خواهش می‌کنم من را راهنمایی کنید.
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
پدر و مادر نباید در مواجه با این مشکل از لفظ “دزدی“ استفاده کنند ؛ چون این یک القاء منفی است و ممکن است این مشکل را در نوجوانان استمرار دهد.
امّا والدین چگونه باید با این مشکل برخورد کنند:
الف. پرداخت به موقع پول توجیبی
برخی از پدران هستند که به صورت هفتگی یا ماهیانه به فرزندشان پول می‌دهند؛ این کار اشتباه است؛ زیرا ممکن است نوجوان در همان روزهای اوّل پول‌ها خود را خرج کند و در روزهای بعدی برای رفع نیاز خود دست به دزدی بزند. توصیه‌ی ما این است که پدرها به صورت روزانه به فرزندشان پول بدهند؛ این کار باعث می‌شود آن‌ها دچار ولخرجی نشوند.
ب. حساب و کتاب کردن
پدر و مادر باید بدانند که فرزندشان با چه کسانی دوست است و واقعاً پول‌هایی را که در اختیار او قرار می‌دهند چطور هزینه می‌کند؛ زیرا ممکن است نوجوان از روی ساده لوحی پول خود را برای دوستانش خرج می‌کند.
ج. جهت دهی کردن
والدین باید پول توجیبی فرزند خود را جهت دهی کنند؛ به این صورت که اگر پولی به او می‌دهند، موارد مصرف آن را مشخص کنند و به او بفهمانند که در صورت نیاز می‌تواند به صورت جداگانه از پدر یا مادر پول دریافت کند. این کار باعث می‌شود که اگر نوجوان در طول روز به پول بیشتری احتیاج داشت، آن را از پدر و مادر خود بخواهد و به فکر دست درازی به اموال دیگران نباشد.
د. ارزیابی منطقی
اگر نوجوان برای درخواست پول بیشتر به پدر و مادر مراجعه کرد، آن‌ها نباید در همان ابتدا در خواست او را رد کنند؛ بلکه باید نیاز او را مورد بررسی قرار دهند و به صورت منطقی جواب بدهند.
ه. حساب جیب خود را داشته باشید!
گاهی اوقات بچّه‌ها می‌دانند که پدر و مادر از لحاظ مالی بی‌نظم هستد و نمی‌دانند که در جیبشان چقدر پول است؛ همین مسئله ممکن است زمینه‌ی وسوسه انگیزی را برای فرزندان فراهم کند؛ لذا به والدین توصیه می‌شود که نسبت به اموال خود آگاهی داشته باشند و این موضوع را به فرزند خود بفهمانند.
و. توضیح عقلانی و عاطفی
پدر و مادر اگر می‌خواهند زشتی این کار را برای فرزندشان توضیح دهند، باید به صورت عاطفی و عقلانی با او صحبت کنند و در کنار این موضوع به او بفهمانند که اگر نیازی به پول داشت، هیچ موقع از گفتن آن ترسی نداشته باشد.
برخی از والدین هستند که در مواجهه با این مشکل از روش تنبیه استفاده می‌کنند. این کار درست نیست؛ زیرا باعث می‌شود که نوجوان این مسئله را پنهان کند.
ط. هرگز ابراز عجز نکنید!
والدین هیچ موقع نباید در مورد مسائل مالی ابراز عجز و ناتوانی کنند؛ زیرا این کار باعث می شود که نوجوان با خود فکر کند که می‌تواند از هر راهی یک تمکّن مالی به دست بیاورد.
پدر و مادر نباید در مواجه با این مشکل از لفظ “دزدی“ استفاده کنند ؛ چون این یک القاء منفی است و ممکن است این مشکل را در نوجوانان استمرار دهد.
امّا والدین چگونه باید با این مشکل برخورد کنند:
الف. پرداخت به موقع پول توجیبی
برخی از پدران هستند که به صورت هفتگی یا ماهیانه به فرزندشان پول می‌دهند؛ این کار اشتباه است؛ زیرا ممکن است نوجوان در همان روزهای اوّل پول‌ها خود را خرج کند و در روزهای بعدی برای رفع نیاز خود دست به دزدی بزند. توصیه‌ی ما این است که پدرها به صورت روزانه به فرزندشان پول بدهند؛ این کار باعث می‌شود آن‌ها دچار ولخرجی نشوند.
ب. حساب و کتاب کردن
پدر و مادر باید بدانند که فرزندشان با چه کسانی دوست است و واقعاً پول‌هایی را که در اختیار او قرار می‌دهند چطور هزینه می‌کند؛ زیرا ممکن است نوجوان از روی ساده لوحی پول خود را برای دوستانش خرج می‌کند.
ج. جهت دهی کردن
والدین باید پول توجیبی فرزند خود را جهت دهی کنند؛ به این صورت که اگر پولی به او می‌دهند، موارد مصرف آن را مشخص کنند و به او بفهمانند که در صورت نیاز می‌تواند به صورت جداگانه از پدر یا مادر پول دریافت کند. این کار باعث می‌شود که اگر نوجوان در طول روز به پول بیشتری احتیاج داشت، آن را از پدر و مادر خود بخواهد و به فکر دست درازی به اموال دیگران نباشد.
د. ارزیابی منطقی
اگر نوجوان برای درخواست پول بیشتر به پدر و مادر مراجعه کرد، آن‌ها نباید در همان ابتدا در خواست او را رد کنند؛ بلکه باید نیاز او را مورد بررسی قرار دهند و به صورت منطقی جواب بدهند.
ه. حساب جیب خود را داشته باشید!
گاهی اوقات بچّه‌ها می‌دانند که پدر و مادر از لحاظ مالی بی‌نظم هستد و نمی‌دانند که در جیبشان چقدر پول است؛ همین مسئله ممکن است زمینه‌ی وسوسه انگیزی را برای فرزندان فراهم کند؛ لذا به والدین توصیه می‌شود که نسبت به اموال خود آگاهی داشته باشند و این موضوع را به فرزند خود بفهمانند.
و. توضیح عقلانی و عاطفی
پدر و مادر اگر می‌خواهند زشتی این کار را برای فرزندشان توضیح دهند، باید به صورت عاطفی و عقلانی با او صحبت کنند و در کنار این موضوع به او بفهمانند که اگر نیازی به پول داشت، هیچ موقع از گفتن آن ترسی نداشته باشد.
برخی از والدین هستند که در مواجهه با این مشکل از روش تنبیه استفاده می‌کنند. این کار درست نیست؛ زیرا باعث می‌شود که نوجوان این مسئله را پنهان کند.
ط. هرگز ابراز عجز نکنید!
والدین هیچ موقع نباید در مورد مسائل مالی ابراز عجز و ناتوانی کنند؛ زیرا این کار باعث می شود که نوجوان با خود فکر کند که می‌تواند از هر راهی یک تمکّن مالی به دست بیاورد.
