شبهه درباره جدا خوابی فرزندان

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

در بحث جدا خوابی منظور ما این نیست که حتماً به بچّه ها یک اتاق خواب بدهیم. ما در گذشته از خانواده ها آماری گرفتیم و متوجّه شدیم که حدود ۷۰ درصد خانواده ها امکان اتاق جدا دادن به فرزند خود را دارند.  امروزه خانه هایی به صورت سوئیت وجود دارد که اتاق خواب جدا ندارد. ما در این مورد توصیه می کنیم که بچّه ها در دورترین نقطه از محلّ خواب پدر و مادر بخوابند یا اگر می توانیم با پرده ای محلّ خواب آنها را از والدین جدا کنیم.

توصیه ای به والدین
حال یک سوال در این جا مطرح می شود و آن این است که آیا باید بچّه ها حتماً یک اتاق جداگانه داشته باشند؟ ما این را نمی گوییم که باید به هر بچّه ای یک اتاق بدهیم. بچّه ها می توانند در یک اتاق چند تایی بخوابند؛ ولی در این مورد نیاز به مراقبت های ویژه ای است.
توصیه ی ما به والدین این است که هیچ وقت زودتر از بچّه ها نخوابند؛ یعنی همیشه از خواب فرزندان اطمینان حاصل کنند و بعد بخوابند. البته کودکان در ۴ یا ۵ سالگی زودتر از پدر و مادر می خوابند.
 وقتی فرزندان به سنّ نوجوانی رسیدند ما می توانیم به آنها یک اتاق بدهیم. امّا آن چیزی که باید در این جا به آن توجّه شود، این است که آنها در یک بستر نخوابند. ما روایتی داریم که می گوید: بستر فرزندان در هفت یا نُه سالگی باید از هم دیگر جدا شود؛ یعنی  والدین فقط باید بستر را از هم دیگر جدا کنند نه اتاق را.

دلیل جدا خوابی فرزندان
ایشان در سوال خود فرمودند: “ فقط جای بچّه ها را از والدین جدا کنید“. ظاهراً این عبارت با مضمون روایاتی که ما داریم خیلی هم خوانی ندارد.
 دلیل این که ما می گوییم: والدین بچّه ها را جدا بخوابانند، چیست؟ چون پدر و مادر به عنوان زن و شوهر باید با هم دیگر خلوت های خاصّی داشته باشند. روایات ما بیان می کند که اگر بچّه ها در آن وضعیت خاص صدای نفس زدن پدر و مادر را بشنوند، انحرافاتی در آنها ایجاد می شود. یا در روایات داریم که اگر بچّه ای با دیدن این صحنه زناکار شد، والدین غیر از خود را ملامت نکنند؛ لذا ممکن است که ما بستر فرزند را در آن اتاق جدا کنیم، ولی به آن نتیجه ای که در روایت وجود دارد، نرسیم. پس منظور ما از جدا خوابی این است که  فضای خواب بچّه ها را از فضای خواب پدر و مادر جدا کنیم.

وابستگی کاذب به والدین
ما نمونه هایی از بچّه های هفت ساله داریم که وقتی مادر در شب به آنها می گوید: برو از اتاق خود اسباب بازی را بیاور، می گوید: می ترسم. در این جا ما اوّلین سوالی که از والدین می کنیم این است که: آیا او در اتاق پدر و مادر می خوابد؟ خیلی از والدین می گویند: بله. این با هم خوابیدن خیلی از وابستگی های کاذب را در بچّه ایجاد می کند؛ مثلاً بچّه تنهایی نمی تواند به توالت برود و می ترسد. ما وقتی بچّه را جدا می خوابانیم به تدریج یک استقلال منطقی به او می دهیم.
فرزندان را جدا بخوابانیم چون…

 ما باید فرزندان خود را جدا بخوابانیم؛ چراکه پدر و مادر در اصل زن و شوهر هستند و نسبت به هم دیگر وظایفی دارند و باید یک خلوتی داشته باشند. خیلی جالب است ما در بعضی از آیات قرآن کریم داریم که وقتی بچّه ها می خواهند در بعضی از اوقات وارد اتاق پدر و مادر شوند، باید در بزنند؛ از این آیات معلوم می شود که باید آن خلوت ها برای پدر و مادر حفظ شود و والدین باید در سنّین بالاتر این اجازه گرفتن را به بچّه ها آموزش دهند.
البته والدین باید دقّت کنند که بچّه ها نسبت به رفتار آنها حسّاس نشوند؛ لذا ما به پدر و مادر ها توصیه می کنیم که موقع خواب در اتاق را باز بگذارند؛ مگر در موارد خاص. ولی غیر از آن موارد در اتاق باز باشد تا در بچّه ها حسّاسیّت ایجاد نشود.