آسیب تنها گذاشتن فرزند
پرسش :
به دلیل اشتغال همسرم، گاهی چند ساعت فرزندان با هم تنها هستند، آیا این تنهایی به آنها آسیب می رساند؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
اگر فرزندان با هم تنها نباشند، بهتر است. ما همیشه در تربیت یک اصل داریم و آن این است که بچّه ها نباید جایی باشند که ما نباشیم؛ یعنی ما در همه جا باید کنار فرزندانمان حضور داشته باشیم؛ حالا این حضور یا مستقیم است یا غیر مستقیم. یک موقع مادر در آشپزخانه مشغول انجام کار است و فرزند هم در اتاق تکالیف خود را انجام می دهد، در اینجا اگر کسی از مادر بپرسد که بچّه در حال انجام چه کاری است؟ می گوید که دارد تکلیف خود را انجام می دهد؛ ولی اگر مادر نداند که بچّه در حال انجام چه کاری است، ممکن است آسیب هایی برای بچّه به دنبال داشته باشد.
گفته ی من به این معنا نیست که ما نسبت به بچّه های خود سوء ظن داشته باشیم و به آنها نگرش منفی پیدا کنیم؛ من اصلاً این مطلب را نمی گویم؛ بلکه می خواهم بگویم که یکی از اصول تربیت فرزندان، فعالیّت و مشغله های سالم است.
در موقع تنهایی برای فرزندان برنامه داشته باشیم
اگر به دلایل و ضرورت هایی، والدین در خانه نباشند و فرزندانشان را تنها بگذارند، در اینجا والدین باید برنامه های تعریف شده ای به فرزندان خود بدهند؛ به فرض مثال والدین می دانند که فرزندان در این سه ساعت حضور نداشتن، دو ساعت را خواب هستند و یک ساعت را مشغول تماشای تلویزیون می شوند؛ لذا به این شیوه مشکلی ندارد که آنها را تنها بگذاریم؛ یعنی در آن زمان هایی که ما در منزل نیستیم، یک سرّی کارهای تعریف شده را برای فرزندان تعیین کنیم.
آسیب تنها گذاشتن فرزند
تنها گذاشتن بچّه ها در سنین کودکی و اوایل دبستان، ممکن است آسیب های تربیتی زیادی نداشته باشد، ولی وقتی بچّه ها از مقطع ابتدایی عبور کردند و به مقطع راهنمایی رفتند یا از کودکی به سمت نوجوانی رفتند، در آنجا باید مراقبت های والدین بیشتر شود؛ چراکه یک سری ویژگی ها در فرزندان ایجاد می شود و ممکن است تنهایی برای آنها آسیب هایی داشته باشد؛ یعنی اگر فرزندان خواهر و برادر باشند یا دو برادر باشند، ممکن است نسبت به هم آسیب هایی داشته باشند؛ مثلاً ممکن است در اثر تنهایی اختلالات جنسی در آنها ایجاد شود. امروزه خیلی از کارشناسان معتقد هستند که علّت مشکلات جنسی تنهایی است؛ یعنی اگر بچّه ها انزواء داشته باشند و تنها باشند، در معرض این مشکلات قرار می گیرند.
اگر فرزندان با هم تنها نباشند، بهتر است. ما همیشه در تربیت یک اصل داریم و آن این است که بچّه ها نباید جایی باشند که ما نباشیم؛ یعنی ما در همه جا باید کنار فرزندانمان حضور داشته باشیم؛ حالا این حضور یا مستقیم است یا غیر مستقیم. یک موقع مادر در آشپزخانه مشغول انجام کار است و فرزند هم در اتاق تکالیف خود را انجام می دهد، در اینجا اگر کسی از مادر بپرسد که بچّه در حال انجام چه کاری است؟ می گوید که دارد تکلیف خود را انجام می دهد؛ ولی اگر مادر نداند که بچّه در حال انجام چه کاری است، ممکن است آسیب هایی برای بچّه به دنبال داشته باشد.
گفته ی من به این معنا نیست که ما نسبت به بچّه های خود سوء ظن داشته باشیم و به آنها نگرش منفی پیدا کنیم؛ من اصلاً این مطلب را نمی گویم؛ بلکه می خواهم بگویم که یکی از اصول تربیت فرزندان، فعالیّت و مشغله های سالم است.
در موقع تنهایی برای فرزندان برنامه داشته باشیم
اگر به دلایل و ضرورت هایی، والدین در خانه نباشند و فرزندانشان را تنها بگذارند، در اینجا والدین باید برنامه های تعریف شده ای به فرزندان خود بدهند؛ به فرض مثال والدین می دانند که فرزندان در این سه ساعت حضور نداشتن، دو ساعت را خواب هستند و یک ساعت را مشغول تماشای تلویزیون می شوند؛ لذا به این شیوه مشکلی ندارد که آنها را تنها بگذاریم؛ یعنی در آن زمان هایی که ما در منزل نیستیم، یک سرّی کارهای تعریف شده را برای فرزندان تعیین کنیم.
آسیب تنها گذاشتن فرزند
تنها گذاشتن بچّه ها در سنین کودکی و اوایل دبستان، ممکن است آسیب های تربیتی زیادی نداشته باشد، ولی وقتی بچّه ها از مقطع ابتدایی عبور کردند و به مقطع راهنمایی رفتند یا از کودکی به سمت نوجوانی رفتند، در آنجا باید مراقبت های والدین بیشتر شود؛ چراکه یک سری ویژگی ها در فرزندان ایجاد می شود و ممکن است تنهایی برای آنها آسیب هایی داشته باشد؛ یعنی اگر فرزندان خواهر و برادر باشند یا دو برادر باشند، ممکن است نسبت به هم آسیب هایی داشته باشند؛ مثلاً ممکن است در اثر تنهایی اختلالات جنسی در آنها ایجاد شود. امروزه خیلی از کارشناسان معتقد هستند که علّت مشکلات جنسی تنهایی است؛ یعنی اگر بچّه ها انزواء داشته باشند و تنها باشند، در معرض این مشکلات قرار می گیرند.
