برطرف نمودن عادت بد فرزند
پرسش :
من یک پسر هفت ساله دارم. او از دو سال پیش تا حالا روی زمین سینه خیز می رود و از این کار لذّت می برد. من مدام او را از این کار نهی می کنم و می گویم که اگر این کار را انجام دهی، باید به دکتر مراجعه کنی؛ با این حال خودش هم از این کار خسته شده است. حال سوال من این است که آیا این عمل نوعی آسیب جنسی است؟ چگونه باید این عادت را از سر او بیاندازم؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
یکی از نگرانی های والدین این است که وقتی فرزند با اندام خاص بدنش بازی می کند، نکند به یک سری از آسیب های جنسی دچار شود. والدین باید توجّه کنند که بیشتر بچّه ها در سنّ هفت، هشت و نه سالگی، دارای آن میل خاص نیستند و اگر آن عضو خاصّ خود را به چیزی تماس می دهند، برای این است که از این کار به آرامش می رسند؛ لذا در این دوره آن میل خاص، هنوز در آنها شکل نگرفته است و ما نباید از کار آنها خیلی نگران شویم. ولی ممکن است این کار تبدیل به یک عادت شود و این عادت ادامه پیدا کند تا در سنّین بالاتر منجر به اختلالات جنسی شود؛ لذا ما باید کاری کنیم که این عادت در سنّین کوچکی از سر آنها خارج شود.
راه کارهایی برای درمان
حال برای درمان این حالت باید چه کاری انجام داد؟
الف. استفاده از روش های غیر مستقیم
ما معمولاً به والدین توصیه می کنیم که از روش های مستقیم استفاده نکنند؛ ما در جلسات خود یک نمونه داشتیم که پیش کارشناسی رفته بود. او به آنها گفته بود که شما باید برای فرزند یک نقّاشی بکشید و همه عضوها را برای او ترسیم کنید و به او بگویید که این عضو، عضو خصوصی آدم است.
والدین باید توجّه کنند که بیان این موارد در این سنّین خوب نیست؛ خصوصاً زیر هفت سال؛ چون با این کار بچّه ها را به آن اندام خاص متوجّه می کنیم و اگر توجّه آنها به این موضوع جلب شود، باعث می شود که آنها پنهان کار شوند.
ب. حواس پرتی
بهترین روش برای درمان این حالت، روش حواس پرتی است؛ مثلاً وقتی مادر می بیند که این بچّه سینه خیز می رود، به او بگوید: پسرگلم! آیا می توانی یک دور، دور قالی بزنی؟! یعنی مادر یک طوری سر بچّه را گرم کند. والدین اصلاً نباید به او بگویند که با این کار مریض می شوی و باید به دکتر مراجعه کنی؛ با این حرف ها عادت او ترک نمی شود. اگر فرزند این توضیحات را بشنود، گمان می کند که پدر و مادر می خواهند او را به دکتر ببرند؛ لذا این کار را پنهانی انجام می دهد.
ج. قصّه گویی
یک نمونه از روش هایی که والدین می توانند در این زمینه انجام دهند، روش قصّه گویی است؛ یعنی وقتی فرزند این حرکت را انجام داد، مادر به او بگویید: مامان جان! بیا کنار من بنشین تا آن قصّه ای را که دوست داری، برای تو تعریف کنم.
د. مراقبت بیشتر
والدین باید یک مقدار حواس خود را نسبت به این بچّه بیشتر جمع کنند. جمع کردن حواس یعنی چی؟ یعنی فرزند نباید جایی باشد که والدین در آنجا حضور نداشته باشند تا زمانی که این عادت از او رفع شود.
رفع عادت رنگ رزی نیست
رفع عادت هم مانند رنگرزی نیست که وقتی پارچه را در رنگ فرو بردیم، سریع رنگ دیگری به خود بگیرد. تغییر عادت نیاز به زمان دارد؛ نگاه کنید، این عادت از دو سال پیش در بچّه اتّفاق افتاده است و همین طور مانده تا جایی که الان خود بچّه از این بابت ابراز ناراحتی می کند. لذا والدین باید به فرزند زمانی را اختصاص دهند؛ حالا این زمان ممکن است، یک ماه باشد یا یک سال. ما باید حواس بچّه را این قدر پرت کنیم که او دیگر این کار را انجام ندهد.
یکی از نگرانی های والدین این است که وقتی فرزند با اندام خاص بدنش بازی می کند، نکند به یک سری از آسیب های جنسی دچار شود. والدین باید توجّه کنند که بیشتر بچّه ها در سنّ هفت، هشت و نه سالگی، دارای آن میل خاص نیستند و اگر آن عضو خاصّ خود را به چیزی تماس می دهند، برای این است که از این کار به آرامش می رسند؛ لذا در این دوره آن میل خاص، هنوز در آنها شکل نگرفته است و ما نباید از کار آنها خیلی نگران شویم. ولی ممکن است این کار تبدیل به یک عادت شود و این عادت ادامه پیدا کند تا در سنّین بالاتر منجر به اختلالات جنسی شود؛ لذا ما باید کاری کنیم که این عادت در سنّین کوچکی از سر آنها خارج شود.
راه کارهایی برای درمان
حال برای درمان این حالت باید چه کاری انجام داد؟
الف. استفاده از روش های غیر مستقیم
ما معمولاً به والدین توصیه می کنیم که از روش های مستقیم استفاده نکنند؛ ما در جلسات خود یک نمونه داشتیم که پیش کارشناسی رفته بود. او به آنها گفته بود که شما باید برای فرزند یک نقّاشی بکشید و همه عضوها را برای او ترسیم کنید و به او بگویید که این عضو، عضو خصوصی آدم است.
والدین باید توجّه کنند که بیان این موارد در این سنّین خوب نیست؛ خصوصاً زیر هفت سال؛ چون با این کار بچّه ها را به آن اندام خاص متوجّه می کنیم و اگر توجّه آنها به این موضوع جلب شود، باعث می شود که آنها پنهان کار شوند.
ب. حواس پرتی
بهترین روش برای درمان این حالت، روش حواس پرتی است؛ مثلاً وقتی مادر می بیند که این بچّه سینه خیز می رود، به او بگوید: پسرگلم! آیا می توانی یک دور، دور قالی بزنی؟! یعنی مادر یک طوری سر بچّه را گرم کند. والدین اصلاً نباید به او بگویند که با این کار مریض می شوی و باید به دکتر مراجعه کنی؛ با این حرف ها عادت او ترک نمی شود. اگر فرزند این توضیحات را بشنود، گمان می کند که پدر و مادر می خواهند او را به دکتر ببرند؛ لذا این کار را پنهانی انجام می دهد.
ج. قصّه گویی
یک نمونه از روش هایی که والدین می توانند در این زمینه انجام دهند، روش قصّه گویی است؛ یعنی وقتی فرزند این حرکت را انجام داد، مادر به او بگویید: مامان جان! بیا کنار من بنشین تا آن قصّه ای را که دوست داری، برای تو تعریف کنم.
د. مراقبت بیشتر
والدین باید یک مقدار حواس خود را نسبت به این بچّه بیشتر جمع کنند. جمع کردن حواس یعنی چی؟ یعنی فرزند نباید جایی باشد که والدین در آنجا حضور نداشته باشند تا زمانی که این عادت از او رفع شود.
رفع عادت رنگ رزی نیست
رفع عادت هم مانند رنگرزی نیست که وقتی پارچه را در رنگ فرو بردیم، سریع رنگ دیگری به خود بگیرد. تغییر عادت نیاز به زمان دارد؛ نگاه کنید، این عادت از دو سال پیش در بچّه اتّفاق افتاده است و همین طور مانده تا جایی که الان خود بچّه از این بابت ابراز ناراحتی می کند. لذا والدین باید به فرزند زمانی را اختصاص دهند؛ حالا این زمان ممکن است، یک ماه باشد یا یک سال. ما باید حواس بچّه را این قدر پرت کنیم که او دیگر این کار را انجام ندهد.
