راه های درمان پرخاشگری
پرسش :
من یک نوجوان شانزده ساله هستم. خیلی طاقت من کم است و سریع عصبانی می شوم، می خواستم اگر می شود من را در این مورد راهنمایی کنید.
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
گاهی اوقات ما می بینیم که پرخاشگری فرزندان در نوجوانی بیشتر می شود. یک بخشی از آن طبیعی است؛ البته ما نمی گوییم که باید این پرخاشگری ها وجود داشته باشد؛ ولی سن نوجوانی سنّی است که آستانه ی تحمّل پذیری کاهش پیدا می کند. بخشی از دلیل کاهش تحمّل، استقلال است؛ بخش دیگر انتظاراتی است که در سنّ نوجوانی برای آنها ایجاد می شود؛ این عوامل منجر می شود که آستانه ی تحلمّشان پایین بیاید.
راه های درمان پرخاشگری
امّا چه راه کارهایی را می شود برای آرامش نوجوانان ارائه کرد:
الف. ذکر گفتن
ذکر خدا آرامش بخش دل هاست. هر وقت دیدیم که حالت های عصبی به ما روی می آورد، حتما به سمت ذکر خداوند متعال برویم؛ مثلاً همین ذکر بی بی دوعالم حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیها را بگوییم یا شروع کنیم با تسبیح ذکر خدا را بگوییم.
ب. وضو گرفتن
وضو گرفتن به انسان آرامش می دهد و زمینه را فراهم می کند که فرد به یک آرامش معنوی و پایدار دست پیدا کند.
ج. تلاوت قرآن
سوّمین مورد، تلاوت قرآن است؛ لذا تلاوت قرآن زمینه را فراهم می کند که انسان از غم های دنیا کنده شود و آن نور الهی در وجودش حفظ شود. امام صادق علیه السلام فرمودند: “مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ وَ هُوَ شَابٌّ مُؤْمِنٌ اخْتَلَطَ الْقُرْآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِه”[۱] یعنی وقتی یک نوجوان یا جوانی قرآن تلاوت می کند، این تلاوت قرآن و این آیات نورانی با گوشت و خون او آمیخته می شود؛ لذا نوجوانان تلاوت قرآن را فراموش نکنند.
د. کنترل افکار
انسان سعی کند که افکار خود را کنترل کند؛ چون فکر های منفی زمینه ی رفتار و گفتارهای منفی را در انسان ها ایجاد می کند. وجود مبارک حضرت علی علیه السلام فرمودند: مراقب فکرت باش که گفتارت می شود. مراقب گفتارت باش که رفتارت می شود. خود افکار انسان زمینه ای را فراهم می کند که او با دیگران پرخاشگری، تندی و بد کلامی داشته باشد.
ه. تغذیه ی مناسب
یکی از نکاتی که می تواند در این سنین آرامش ایجاد کند، تغذیه ی مناسب است؛ خصوصاً در دختر خانم ها. به دلایلی که در طول ماه برای آنها اتفاق می افتد، ممکن است زمینه ای فراهم شود که آستانه ی تحمّل آنها کاهش پیدا کند؛ لذا نیاز به یک تغذیه ی مناسب و برنامه ی تغذیه ای دارند. آنها به ویتامین های گروه “ب“ نیاز دارند که در میوه های مغز دار، در جوانه های گندم، در پودر مالت، جگر، تخم مرغ، جو و ماش وجود دارد. خوردن این ها می تواند به آرامش کمک کند. برخی از کارشناسان، میوه را آرامش بخش می دانند و می گویند: هر وقت حالت های عصبی پیدا کردید، حتماً سراغ میوه بروید.
و. پیاده روی
پیاده روی خیلی می تواند به آرامش کمک کند. برخی از کارشناسان می گویند: شما آرامش را در دویست قدم اوّل می توانید حس کنید.
پی نوشت:
[۱]. الکافی ؛ ج۲؛ ص ۶۰۳
گاهی اوقات ما می بینیم که پرخاشگری فرزندان در نوجوانی بیشتر می شود. یک بخشی از آن طبیعی است؛ البته ما نمی گوییم که باید این پرخاشگری ها وجود داشته باشد؛ ولی سن نوجوانی سنّی است که آستانه ی تحمّل پذیری کاهش پیدا می کند. بخشی از دلیل کاهش تحمّل، استقلال است؛ بخش دیگر انتظاراتی است که در سنّ نوجوانی برای آنها ایجاد می شود؛ این عوامل منجر می شود که آستانه ی تحلمّشان پایین بیاید.
راه های درمان پرخاشگری
امّا چه راه کارهایی را می شود برای آرامش نوجوانان ارائه کرد:
الف. ذکر گفتن
ذکر خدا آرامش بخش دل هاست. هر وقت دیدیم که حالت های عصبی به ما روی می آورد، حتما به سمت ذکر خداوند متعال برویم؛ مثلاً همین ذکر بی بی دوعالم حضرت فاطمه ی زهرا سلام الله علیها را بگوییم یا شروع کنیم با تسبیح ذکر خدا را بگوییم.
ب. وضو گرفتن
وضو گرفتن به انسان آرامش می دهد و زمینه را فراهم می کند که فرد به یک آرامش معنوی و پایدار دست پیدا کند.
ج. تلاوت قرآن
سوّمین مورد، تلاوت قرآن است؛ لذا تلاوت قرآن زمینه را فراهم می کند که انسان از غم های دنیا کنده شود و آن نور الهی در وجودش حفظ شود. امام صادق علیه السلام فرمودند: “مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ وَ هُوَ شَابٌّ مُؤْمِنٌ اخْتَلَطَ الْقُرْآنُ بِلَحْمِهِ وَ دَمِه”[۱] یعنی وقتی یک نوجوان یا جوانی قرآن تلاوت می کند، این تلاوت قرآن و این آیات نورانی با گوشت و خون او آمیخته می شود؛ لذا نوجوانان تلاوت قرآن را فراموش نکنند.
د. کنترل افکار
انسان سعی کند که افکار خود را کنترل کند؛ چون فکر های منفی زمینه ی رفتار و گفتارهای منفی را در انسان ها ایجاد می کند. وجود مبارک حضرت علی علیه السلام فرمودند: مراقب فکرت باش که گفتارت می شود. مراقب گفتارت باش که رفتارت می شود. خود افکار انسان زمینه ای را فراهم می کند که او با دیگران پرخاشگری، تندی و بد کلامی داشته باشد.
ه. تغذیه ی مناسب
یکی از نکاتی که می تواند در این سنین آرامش ایجاد کند، تغذیه ی مناسب است؛ خصوصاً در دختر خانم ها. به دلایلی که در طول ماه برای آنها اتفاق می افتد، ممکن است زمینه ای فراهم شود که آستانه ی تحمّل آنها کاهش پیدا کند؛ لذا نیاز به یک تغذیه ی مناسب و برنامه ی تغذیه ای دارند. آنها به ویتامین های گروه “ب“ نیاز دارند که در میوه های مغز دار، در جوانه های گندم، در پودر مالت، جگر، تخم مرغ، جو و ماش وجود دارد. خوردن این ها می تواند به آرامش کمک کند. برخی از کارشناسان، میوه را آرامش بخش می دانند و می گویند: هر وقت حالت های عصبی پیدا کردید، حتماً سراغ میوه بروید.
و. پیاده روی
پیاده روی خیلی می تواند به آرامش کمک کند. برخی از کارشناسان می گویند: شما آرامش را در دویست قدم اوّل می توانید حس کنید.
پی نوشت:
[۱]. الکافی ؛ ج۲؛ ص ۶۰۳
