مقتضیات زمان و تغییر مجازات

پرسش :

1. با توجه به مقتضیات زمان و مکان و پیدا شدن ابزارهاى کیفرى مناسب و مورد قبول جامعه، آیا مجازات هاى منصوص قابل تغییر است؟ 2. آیا حبس ابد از مجازات هاى تعزیرى محسوب مى شود و حاکم شرع مى تواند در برخى از جرایم تعزیرى، مرتکب جرم را به حبس ابد محکوم کند؟

پاسخ :
بسمه تعالى:
1. حقیقت اسلام، تسلیم در مقابل احکام خداست و به فرمایش امیرمؤمنان(علیه السلام)«الإسلام هو التسلیم»، بنابراین نمى توان مجازات هاى اسلامى منصوص را تغییر داد.
2. حبس ابد در مواردى به عنوان حد وارد شده است؛ مانند زن مرتّده که توبه نکند، و گیرنده ى مقتول در صورتى که به واسطه ى دیگرى کشته شود، و سارق پس از اجراى حد در مرتبه ى سوم. بنابراین نمى توان حبس ابد را به عنوان تعزیر تلقى کرد، مگر به عنوان ثانوى و با صلاح دید حاکم شرع.

منبع: استفتائات، آیت ‌الله العظمى سبحانى (دام ظله)، جلد اول، قم: مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، 1389.