احکام نماز | وقت نماز: سوال پنج

پرسش :

در کشور سوئد در بعضى از مناطق به مدت 52 روز خورشید در آسمان غروب نمى کند. و در بعضى از مناطق دیگر طول روز 23 ساعت است. و در بعضى از مناطق دیگر طول روز 17 ساعت است. تکلیف نماز و روزه برادران مسلمان در این مناطق چیست؟

پاسخ :
در فرض اوّل ملاک را براى نماز و روزه بلاد و شهرهاى متعارفه که شب و روز آنها تقریباً مساوى است (مثل مکه و مدینه) قرار دهند، یعنى نماز ظهر و عصر را بخوانند، شش ساعت بعد نماز مغرب و عشاء را بخوانند و یازده ساعت بعد نماز صبح را بخوانند و روزه را هم به همین ملاک بگیرند و در همین فرض مى توانند ملاک را وطن و شهر خود قرار دهند، مثلا اگر از تهران رفته اند با اذان ظهر تهران، نماز ظهر و عصر را بخوانند و با اذان مغرب و عشاء، نماز مغرب و عشاء را و با اذان صبح، نماز صبح را بخوانند و روزه را نیز به همین ملاک بگیرند و در عین حال اگر سفر به آن منطقه لزومى ندارد به مناطقى سفر کنند که بتوانند عبادات خود را در اوقات شرعیه انجام دهند. در فرض دوم و سوّم نماز صبح را قبل از طلوع خورشید بخوانند و نماز ظهر و عصر را در نیمه دوم روز (بعد از زوال) بخوانند و نماز مغرب و عشاء را بعد از غروب (مغرب) بخوانند و روزه را از قبل از اذان صبح تا مغرب بگیرند هرچند مقدارى طولانى است و در فرض دوّم که روز 23 ساعت است، اگر سفر لزومى ندارد و ممکن است به منطقه اى سفر کنند که شب طولانى تر باشد تا بتوانند با فاصله بیشتر بین نمازها، نماز بخوانند و روزه بگیرند.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.