احکام ازدواج | شیربها: سوال چهار
پرسش :
در هنگام ازدواج، پدر یا اقوام عروس علاوه بر مهریه، پول زیادى به عنوانهاى مختلف، مثل: جعاله، شیربها، مهر حاضر، پدر وکیلى، تهیه جهیزیه مى گیرند. لطفاً حکم آن را بیان کنید؟
پاسخ :
آنچه به عناوین مختلف غیر از مهریه و زاید بر آن گرفته مى شود، چند صورت دارد:
1 ـ اگر به عنوان جعاله، اخذ شود، شرعاً اشکال ندارد و حلال است و زوج هم بعداً حق رجوع ندارد.
2 ـ اگر براى جلب رضایت پدر دختر، یا جلب رضایت خود دختر مى پردازد، گرفتن آن جایز است. ولى اگر زوج بخواهد مى تواند آنرا تا وقتى موجود است، پس بگیرد.
3 ـ اگر پسر و دختر راضى به ازدواج باشند و پدر هم اصل ازدواج را اجازه دهد ولى مبلغى را با زور و اجبار به عنوان اینکه رسم است، از زوج بگیرد گرفتن آن جایز نیست. و باید آنرا به زوج پس بدهد. و حتى اگر تلف شده باشد باید مثل آن را پس بدهد.
4 ـ بلى، اگر پول را جهت تهیه جهیزیه بگیرد و با آن جهیزیه تهیه کند، و همراه دختر به منزل زوج بفرستد، با رضایت زوج اشکالى ندارد. در این صورت جهیزیه به مقدارى که از این پول تهیه شده، ملک زوج است.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.
آنچه به عناوین مختلف غیر از مهریه و زاید بر آن گرفته مى شود، چند صورت دارد:
1 ـ اگر به عنوان جعاله، اخذ شود، شرعاً اشکال ندارد و حلال است و زوج هم بعداً حق رجوع ندارد.
2 ـ اگر براى جلب رضایت پدر دختر، یا جلب رضایت خود دختر مى پردازد، گرفتن آن جایز است. ولى اگر زوج بخواهد مى تواند آنرا تا وقتى موجود است، پس بگیرد.
3 ـ اگر پسر و دختر راضى به ازدواج باشند و پدر هم اصل ازدواج را اجازه دهد ولى مبلغى را با زور و اجبار به عنوان اینکه رسم است، از زوج بگیرد گرفتن آن جایز نیست. و باید آنرا به زوج پس بدهد. و حتى اگر تلف شده باشد باید مثل آن را پس بدهد.
4 ـ بلى، اگر پول را جهت تهیه جهیزیه بگیرد و با آن جهیزیه تهیه کند، و همراه دختر به منزل زوج بفرستد، با رضایت زوج اشکالى ندارد. در این صورت جهیزیه به مقدارى که از این پول تهیه شده، ملک زوج است.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.
