احکام اولاد: سوال هشت
پرسش :
مراتب حق الحضانه طفل را بصورت مشروح بیان فرمایید.
پاسخ :
بطور کلى حق حضانت طفل در مدت رضاع و شیرخوارگى یعنى تا دو سالگى با مادر است، چه او را شیر بدهد و چه شیر ندهد، پسر باشد یا دختر. و پدر در این مدت حق گرفتن او را ندارد. پس از دو سال اگر طفل پسر باشد پدر احق است، و اگر دختر باشد مادر تا هفت سالگى احق است.
و حتى اگر زن مطّلقه شود، تا شوهرنکرده حق الحضانه او محفوظ است.
بلى اگر شوهر کرد حق الحضانه او ساقط و به پدر مى رسد، و اگر پدر فوت کند، حق الحضانه با مادر است، هر چند شوهر کند و با وجود مادر حق الحضانه به شخص دیگر نمى رسد، و اگر مادر فوت کند و پدر زنده باشد، حق الحضانه به پدر مى رسد. و اگر پدر و مادر فوت کنند حق الحضانه با جد پدرى است و با نبودن جد پدرى و با نبودن وصى به اقارب و خویشان طفل مى رسد، به ترتیب مراتب ارث. و اگر دو نفر یا بیشتر در یک طبقه ارثى هستند، با قرعه تعیین مى شود. ولى در مورد وصى و سایر خویشان و اقارب اگر تراضى و توافق و تصالح کنند مطابق احتیاط است.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
بطور کلى حق حضانت طفل در مدت رضاع و شیرخوارگى یعنى تا دو سالگى با مادر است، چه او را شیر بدهد و چه شیر ندهد، پسر باشد یا دختر. و پدر در این مدت حق گرفتن او را ندارد. پس از دو سال اگر طفل پسر باشد پدر احق است، و اگر دختر باشد مادر تا هفت سالگى احق است.
و حتى اگر زن مطّلقه شود، تا شوهرنکرده حق الحضانه او محفوظ است.
بلى اگر شوهر کرد حق الحضانه او ساقط و به پدر مى رسد، و اگر پدر فوت کند، حق الحضانه با مادر است، هر چند شوهر کند و با وجود مادر حق الحضانه به شخص دیگر نمى رسد، و اگر مادر فوت کند و پدر زنده باشد، حق الحضانه به پدر مى رسد. و اگر پدر و مادر فوت کنند حق الحضانه با جد پدرى است و با نبودن جد پدرى و با نبودن وصى به اقارب و خویشان طفل مى رسد، به ترتیب مراتب ارث. و اگر دو نفر یا بیشتر در یک طبقه ارثى هستند، با قرعه تعیین مى شود. ولى در مورد وصى و سایر خویشان و اقارب اگر تراضى و توافق و تصالح کنند مطابق احتیاط است.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.