قضاوت‌ها و گمانه‌زنی‌های بی‌پایه درباره منشاء شیوع کرونا
پرسش :
شیوع ویروس کرونا از قم، تاوان سوزاندن کتاب پزشکی هاریسون توسط آقای تبریزیان از علمای قم است! ویروس آمد تا علمای قم به درگاه علم پرشکی مدرن پناه آورده و انتظار گره گشایی داشته باشند!
پاسخ :
در این که سوزاندن کتاب هاریسون (بدون نظر داشتن به مفید بودن یا نبودن آن برای جامعه بشری) کار اشتباهی بوده، جای تردیدی نیست؛ اما آیا این عمل از سوی همه علما تأیید شده است؟ آیا این رفتار می‌تواند عامل شیوع بیماری در شهر قم باشد؟ پاسخ ضمن نکاتی ارائه می‌شود:
یکم: رفتار آقای تبریزیان از سوی همه علمای دینی محکوم و تقبیح شد. علم موهبتی ارزشمند است و در هرجا و در نزد هرکس باشد، قابل احترام است؛ هرچند ممکن است برخی از دانشمندان از علم خود در جهت آسیب به انسان ها سوءاستفاده کنند.
دوم: اگر مراد از این ادعا که: « ویروس کرونا تاوان سوزاندن کتاب پزشکی هاریسون است» اثبات ملازمه عقلی بین این دو باشد، چنین ادعایی هم از نظر عقلی و هم از نظر علمی مردود است. اما از نظر عقلی مردود است زیرا بین علت و معلول همواره باید سنخیت باشد؛ یعنی از علت خاصی معلول مرتبط با آن صادر می‌شود و هرمعلولی، علت خاص خویش را طلب می‌کند. بنابراین نمی‌توان هر معلولی را به علتی غیرمرتبط با آن نسبت داد.
در محل بحث ما نیز شیوع ویروس کرونا در قم معلولی است که با علتی که بیان شده (آتش زدن کتاب هاریسون) ارتباط اثبات شده‌ای وجود ندارد؛ چه ارتباطی منطقی بین شیوع بیماری و آتش‌زدن کتاب وجود دارد؟ کسی که چنین ارتباطی را ادعا می‌کند، باید برای تبیین آن دلیل معتبری اقامه کند؛ وگرنه به صرف ادعا می‌توان هرچیزی را به چیز دیگری ربط داد! از نظر علمی نیز مردود است؛ زیرا علم نیز شیوع بیماری را معلول عواملی از قبیل عدم رعایت بهداشت فردی و غیره می داند. هیچ دانشمند تجربی، علت شیوع بیماری را را آتش زدن کتاب خاصی نمی‌داند. حال کسانی که چنین ادعایی دارند به روش تجربی آن را ثبات کنند! چنین ادعاهایی بیشتر به تخیلات شاعرانه می‌ماند که آسمان و ریسمان را به هم گره زده و هرچیزی را به چیز دیگری ربط می‌دهد. وجود ارتباط علیّ میان دو پدیده باید به واسطه عقل یا علم اطمینان‌بخش و یا دین حقیقی اثبات شود و غیر از این سه روش، هیچ روشی اعتبار معرفت‌شناختی ندارد و اگر مراد آن باشد که ویروس کرونا، تاوان و نتیجه گناه سوزاندن کتاب هاریسون بوده است، باید گفت: اولا گناه بودن چنین امری اثبات شده نیست تا عقوبتی در پی داشته باشد. ثانیا اگر فرض بگیریم آتش‌زدن کتاب هاریسون گناه بوده و عقوبت دنیایی داشته باشد، شاید تنها افراد بسیار معدودی از مردم قم با چنین رویدادی موافق بوده‌اند، حال آیا عدالت الهی این را بر می‌تابد که هزاران فرد بی‌گناه را به سبب گناه شمار معدودی مبتلا سازد؟! یقینا چنین امری با عدالت خداوند سازگار نیست.
سوم: ویروس کرونا متأسفانه نه تنها در قم بلکه در شهرهای متعددی در ایران و نه تنها در ایران، بلکه تا اینک در بیش از 100 کشور جهان در حال گسترش است. بنابراین بر فرض اگر قبول کنیم آتش‌زدن کتاب هاریسون عامل شیوع بیماری در قم است، در شهرهای دیگر ایران و در کشورهای دیگر که مدت‌ها قبل از ایران گرفتار این ویروس شدند، چه باید گفت؟! آیا در چین که بیش از 3000 نفر جان خویش را از دست دادند، کرونا ویروس به علت آتش زدن کتاب هاریسون در قم بوده است؟!
چهارم: کلیپی که از فردی به نام آقای تبریزیان منتشر شده، مربوط به بیش از 3 سال قبل و در پاسخ به آتش زدن کتاب قانون بوعلی توسط برخی از یهودیان صورت گرفته است. حال اگر ارتباطی میان کار آقای تبریزیان و شیوع بیماری در قم باشد، طبیعتا باید قم سه سال قبل به این بیماری گرفتار می‌شد، نه پس از گذشت سه سال از آن رویداد! بنابر این ارتباط دادن میان کتاب‌سوزی آقای تبریزیان و شیوع کرونا در قم، انگاره بسیار دور از ذهنی است.
منبع: اندیشه قم
در این که سوزاندن کتاب هاریسون (بدون نظر داشتن به مفید بودن یا نبودن آن برای جامعه بشری) کار اشتباهی بوده، جای تردیدی نیست؛ اما آیا این عمل از سوی همه علما تأیید شده است؟ آیا این رفتار می‌تواند عامل شیوع بیماری در شهر قم باشد؟ پاسخ ضمن نکاتی ارائه می‌شود:
یکم: رفتار آقای تبریزیان از سوی همه علمای دینی محکوم و تقبیح شد. علم موهبتی ارزشمند است و در هرجا و در نزد هرکس باشد، قابل احترام است؛ هرچند ممکن است برخی از دانشمندان از علم خود در جهت آسیب به انسان ها سوءاستفاده کنند.
دوم: اگر مراد از این ادعا که: « ویروس کرونا تاوان سوزاندن کتاب پزشکی هاریسون است» اثبات ملازمه عقلی بین این دو باشد، چنین ادعایی هم از نظر عقلی و هم از نظر علمی مردود است. اما از نظر عقلی مردود است زیرا بین علت و معلول همواره باید سنخیت باشد؛ یعنی از علت خاصی معلول مرتبط با آن صادر می‌شود و هرمعلولی، علت خاص خویش را طلب می‌کند. بنابراین نمی‌توان هر معلولی را به علتی غیرمرتبط با آن نسبت داد.
در محل بحث ما نیز شیوع ویروس کرونا در قم معلولی است که با علتی که بیان شده (آتش زدن کتاب هاریسون) ارتباط اثبات شده‌ای وجود ندارد؛ چه ارتباطی منطقی بین شیوع بیماری و آتش‌زدن کتاب وجود دارد؟ کسی که چنین ارتباطی را ادعا می‌کند، باید برای تبیین آن دلیل معتبری اقامه کند؛ وگرنه به صرف ادعا می‌توان هرچیزی را به چیز دیگری ربط داد! از نظر علمی نیز مردود است؛ زیرا علم نیز شیوع بیماری را معلول عواملی از قبیل عدم رعایت بهداشت فردی و غیره می داند. هیچ دانشمند تجربی، علت شیوع بیماری را را آتش زدن کتاب خاصی نمی‌داند. حال کسانی که چنین ادعایی دارند به روش تجربی آن را ثبات کنند! چنین ادعاهایی بیشتر به تخیلات شاعرانه می‌ماند که آسمان و ریسمان را به هم گره زده و هرچیزی را به چیز دیگری ربط می‌دهد. وجود ارتباط علیّ میان دو پدیده باید به واسطه عقل یا علم اطمینان‌بخش و یا دین حقیقی اثبات شود و غیر از این سه روش، هیچ روشی اعتبار معرفت‌شناختی ندارد و اگر مراد آن باشد که ویروس کرونا، تاوان و نتیجه گناه سوزاندن کتاب هاریسون بوده است، باید گفت: اولا گناه بودن چنین امری اثبات شده نیست تا عقوبتی در پی داشته باشد. ثانیا اگر فرض بگیریم آتش‌زدن کتاب هاریسون گناه بوده و عقوبت دنیایی داشته باشد، شاید تنها افراد بسیار معدودی از مردم قم با چنین رویدادی موافق بوده‌اند، حال آیا عدالت الهی این را بر می‌تابد که هزاران فرد بی‌گناه را به سبب گناه شمار معدودی مبتلا سازد؟! یقینا چنین امری با عدالت خداوند سازگار نیست.
سوم: ویروس کرونا متأسفانه نه تنها در قم بلکه در شهرهای متعددی در ایران و نه تنها در ایران، بلکه تا اینک در بیش از 100 کشور جهان در حال گسترش است. بنابراین بر فرض اگر قبول کنیم آتش‌زدن کتاب هاریسون عامل شیوع بیماری در قم است، در شهرهای دیگر ایران و در کشورهای دیگر که مدت‌ها قبل از ایران گرفتار این ویروس شدند، چه باید گفت؟! آیا در چین که بیش از 3000 نفر جان خویش را از دست دادند، کرونا ویروس به علت آتش زدن کتاب هاریسون در قم بوده است؟!
چهارم: کلیپی که از فردی به نام آقای تبریزیان منتشر شده، مربوط به بیش از 3 سال قبل و در پاسخ به آتش زدن کتاب قانون بوعلی توسط برخی از یهودیان صورت گرفته است. حال اگر ارتباطی میان کار آقای تبریزیان و شیوع بیماری در قم باشد، طبیعتا باید قم سه سال قبل به این بیماری گرفتار می‌شد، نه پس از گذشت سه سال از آن رویداد! بنابر این ارتباط دادن میان کتاب‌سوزی آقای تبریزیان و شیوع کرونا در قم، انگاره بسیار دور از ذهنی است.
منبع: اندیشه قم
