خمس پول حج | سوال یک
پرسش :
اخیراً طی توافقی که سازمان حج و زیارت با بانک به‌عمل آورده، متقاضیانِ حجّ تمتّع با مراجعه به بانک، مبلغ یک‌میلیون تومان به‌صورت قرارداد مضاربه‌ای به نام خود به حسابی در بانک واریز نموده، فیش آن را دریافت میدارند. این پول تا هنگام تشرّف به نام واریزکننده و در حساب شخصی او باقی می‌ماند و طبق قرارداد مکتوب، مبلغی به دارنده‌ی حساب در پایان هر سال به‌عنوان منفعت مضاربه تعلّق می‌گیرد. سازمان حج و زیارت فقط برای کسانی که زودتر ثبت‌‌نام کرده‌اند اولویت قائل شده و پس از حدود سه سال نوبت اشخاص را اعلام و در صورت تمایل آنها را به حج اعزام می‌دارد. زمان اعزام که فرارسید واریزکننده، پولی را که در حساب مضاربه‌ای خود دارد از بانک اخذ و همراه با مانده‌ی هزینه‌ها به حساب حج و زیارت واریز می‌نماید و سپس به حج مشرّف می‌شود. حال خواهشمند است با عنایت به اینکه قرارداد مذکور به‌صورت کتبی بوده و شفاهی گفتگویی بین صاحب پول و بانک رد و بدل نمی‌شود، بفرمایید مبلغ درصدی که صاحب مال به‌عنوان منفعت مضاربه دریافت می‌کند چه صورتی دارد؟
پاسخ :
عملیات بانکی به‌صورت قرارداد کتبی آن‌گونه که در بالا به آن اشاره شده، بی‌اشکال است و سود به‌دست‌آمده از معامله‌ی مضاربه‌ای برای سپرده‌گذار حلال است و اصل سپرده اگر از درآمد کسب غیرمخمّس(۴) بوده خمس دارد و سود حاصل اگر پیش از سال عزیمت به سفر حج قابل وصول نبوده، جزو درآمد سال وصول محسوب است که اگر در همان سال صرف هزینه‌ی سفر حج شود خمس ندارد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
عملیات بانکی به‌صورت قرارداد کتبی آن‌گونه که در بالا به آن اشاره شده، بی‌اشکال است و سود به‌دست‌آمده از معامله‌ی مضاربه‌ای برای سپرده‌گذار حلال است و اصل سپرده اگر از درآمد کسب غیرمخمّس(۴) بوده خمس دارد و سود حاصل اگر پیش از سال عزیمت به سفر حج قابل وصول نبوده، جزو درآمد سال وصول محسوب است که اگر در همان سال صرف هزینه‌ی سفر حج شود خمس ندارد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
