امکان دیدار خدا در قیامت

پرسش :

در آیه‌ 22 و 23 سوره‌ قیامت می‌خوانیم: «در آن روز چهره‌ هایی شاداب هستند و به پروردگار خویش می‌نگرند.» با توجه به این دو آیه، آیا ما در قیامت می‌توانیم خدا را ببینیم؟

پاسخ :
در تفسیر آیه‌های قرآن هرگز نباید عجله کنیم و برای نتیجه گیری از یک آیه، نباید ایه‌های دیگر قرآن را نادیده بگیریم. قرآن کریم دیدن خدا را محال می‌داند. در آیه‌ی 103 سوره انعام می‌خوانیم: «دیده‌ها او را نمی‌بیند ولی او دیده‌ها را می‌بیند.» این نوع دیدن که در سوره قیامت آمده به معنی نگاه کردن با دل و جان است.

«شخصی از امام صادق (علیه السلام) پرسید، "آیا خدا در قیامت دیده می‌شود؟" حضرت در پاسخ فرمودند: "خدا از چنین نسبت‌هایی پاک و منزه است. چشم‌ها چیزهایی را می‌بیند که رنگ و کیفیت دارند در حالی که خدا آفریننده رنگ و کیفیت‌هاست." [و خودش ویژگی‌های اجسام را ندارد.](1)

البته برخی از مفسرها با دلایل خاص خود، آیه‌ی 22 و 23 سوره‌ی قیامت را چنین معنا کرده‌اند: «در آن روز چهره‌هایی شاداب هستند و تنها از خدا انتظار دارند.» یعنی در روز قیامت مومنان به اعمال خود تکیه نمی‌کنند و فقط منتظر رحمت خدا هستند. اگر این معنا را برای این دو آیه بپذیریم، دیگر موضوع دیدن خدا اصلا پیش نمی‌آید که بخواهیم آن را توضیح دهیم.

تفسیر نمونه برای این دو آیه مذکور هر دو معنا را تایید کرده است. (2)

پی نوشت ها:
1. تفسیر نمونه، ج 5، ص 474.
2. همان، ج 52، ص 305.

منبع: هفتاد پرسش و پاسخ درباره‌ خدا، غلامرضا حیدری ابهری، تهران: انتشارات قدیانی، چاپ دوم، 1392.