شناخت یگانگی خداوند
پرسش :
از کجا بدانیم که فقط یک خدا وجود دارد؟
پاسخ :
بهترین دلیل برای یکتا بودن خدا، هماهنگی و نظم شگفت انگیزی است که در جهان حکم فرماست. اگر چند خدا وجود داشت، این نظم و هماهنگی تحقق نمی‌یافت. خداوند در قران می‌فرماید: «اگر در آسمان و زمین غیر از الله خدایان دیگری بود، آسمان و زمین خراب می‌شد.» (1)
آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی) در تفسیر این آیه می‌نویسد:
«ما اگر کمی اهل تحقیق و مطالعه باشیم، از بررسی یک کتاب به خوبی می‌توانیم بفهمیم آن را یک نفر نوشته یا چند نفر؟ کتابی که تألیف یک نفر است، از هماهنگی و انسجام مخصوصی در عبارات و جمله بندی‌ها، تعبیرات مختلف، کنایات و اشارات، عناوین و تیتر‌ها و طرز ورود و خروج در بحث‌ها برخوردار است. همه‌ی قسمت‌هایش یکپارچه و هم صداست؛ زیرا که زاییده یک فکر و تراوش یک قلم است.
اما اگر دو یا چند نفر - هر چند هم دانشمند، صمیمی و دارای روح و همکاری نزدیک - هر کدام تألیف بخشی از آن را به عهده می‌گیرند، باز در اعماق عبارت، الفاظ و طرح بحث‌ها، آثار این دو گانگی و چند گانگی نمایان است...
حال هر قدر این کتاب بزرگ تر و مفصل تر باشد و در موضوعات متنوع تری بحث کند، زودتر این ناهماهنگی احساس می‌شود، کتاب بزرگ آفرینش که عظمتش به قدری است که ما با تمام وجودمان در لابه لای عبارتش گم می‌شویم و هم مشمول همین قانون است ...
این کتاب عجیب را ورق می‌زنیم، آثار یک نظم عالی و انسجام هماهنگی غیر قابل توصیف را میان کلمات، سطور و صفحاتش مشاهده می‌کنیم.
اگر در اراده‌ی این جهان و نظام آن، اراده‌ها و مبدأ‌های متعددی دخالت داشت، این هماهنگی امکان پذیر نبود.»
شخصی از امام صادق (علیه السلام) پرسید: چه دلیل داریم که خدا یکی است؟
امام فرمودند: دلیل این حرف پیوستگی و هماهنگی آفرینش و استحکام خلقت است.(2)
در حدیثی از امام علی (علیه السلام) می‌خوانیم: «اگر دو نفر آفریننده‌ی جهان بودند، تدبیر آنها با نظم و هماهنگ نبود و کارشان درست و محکم و بی نقص انجام نمی‌شد.» (3)
جهان هم هماهنگ آفریده شده است و هم هماهنگ اداره می‌شود پس جز یک خدا وجود ندارد. در یکی از دعاهای پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است: «آفریننده و روزی دهنده ای جز تو وجود ندارد.» (4)
همچنین اگر واقعاً خدای دیگری وجود داشت، چرا پیامبر برای معرفی خودش نفرستاده است؟ خدای یگانه‌ای که ما او را می‌پرستیم، صد و بیست و چهار هزار پیامبر را برای معرفی خودش و راهنمایی ما فرستاده است.
اگر خدای دیگر در جهان وجود داشت، چرا حتی یک نفر هم به پیامبری خود برنگزیده است؟ امام علی (علیه السلام) به فرزندش امام حسن (علیه السلام) فرمودند: «پسرم! بدان که اگر پروردگار تو برای خود شریکی داشت، پیامبرهای آن شریک هم نزد تو می‌آمدند و آثار و ملک و قدرتش را می‌دیدی و کارها و صفاتش را می‌شناختی.» (5)
پی نوشت ها:
1. سوره انبیا، آیه‌ی 22.
2. موسوعة العقاید الاسلامیه، ج 3، ح 3972.
3. همان، ح 3968.
4. موسوعة العقاید الاسلامیه، ج 3، ح 3952.
5. نهج البلاغه، نامه‌ی 31.
منبع: هفتاد پرسش و پاسخ درباره خدا، غلامرضا حیدری ابهری، تهران: انتشارات قدیانی، چاپ دوم، 1392.
بهترین دلیل برای یکتا بودن خدا، هماهنگی و نظم شگفت انگیزی است که در جهان حکم فرماست. اگر چند خدا وجود داشت، این نظم و هماهنگی تحقق نمی‌یافت. خداوند در قران می‌فرماید: «اگر در آسمان و زمین غیر از الله خدایان دیگری بود، آسمان و زمین خراب می‌شد.» (1)
آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی) در تفسیر این آیه می‌نویسد:
«ما اگر کمی اهل تحقیق و مطالعه باشیم، از بررسی یک کتاب به خوبی می‌توانیم بفهمیم آن را یک نفر نوشته یا چند نفر؟ کتابی که تألیف یک نفر است، از هماهنگی و انسجام مخصوصی در عبارات و جمله بندی‌ها، تعبیرات مختلف، کنایات و اشارات، عناوین و تیتر‌ها و طرز ورود و خروج در بحث‌ها برخوردار است. همه‌ی قسمت‌هایش یکپارچه و هم صداست؛ زیرا که زاییده یک فکر و تراوش یک قلم است.
اما اگر دو یا چند نفر - هر چند هم دانشمند، صمیمی و دارای روح و همکاری نزدیک - هر کدام تألیف بخشی از آن را به عهده می‌گیرند، باز در اعماق عبارت، الفاظ و طرح بحث‌ها، آثار این دو گانگی و چند گانگی نمایان است...
حال هر قدر این کتاب بزرگ تر و مفصل تر باشد و در موضوعات متنوع تری بحث کند، زودتر این ناهماهنگی احساس می‌شود، کتاب بزرگ آفرینش که عظمتش به قدری است که ما با تمام وجودمان در لابه لای عبارتش گم می‌شویم و هم مشمول همین قانون است ...
این کتاب عجیب را ورق می‌زنیم، آثار یک نظم عالی و انسجام هماهنگی غیر قابل توصیف را میان کلمات، سطور و صفحاتش مشاهده می‌کنیم.
اگر در اراده‌ی این جهان و نظام آن، اراده‌ها و مبدأ‌های متعددی دخالت داشت، این هماهنگی امکان پذیر نبود.»
شخصی از امام صادق (علیه السلام) پرسید: چه دلیل داریم که خدا یکی است؟
امام فرمودند: دلیل این حرف پیوستگی و هماهنگی آفرینش و استحکام خلقت است.(2)
در حدیثی از امام علی (علیه السلام) می‌خوانیم: «اگر دو نفر آفریننده‌ی جهان بودند، تدبیر آنها با نظم و هماهنگ نبود و کارشان درست و محکم و بی نقص انجام نمی‌شد.» (3)
جهان هم هماهنگ آفریده شده است و هم هماهنگ اداره می‌شود پس جز یک خدا وجود ندارد. در یکی از دعاهای پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمده است: «آفریننده و روزی دهنده ای جز تو وجود ندارد.» (4)
همچنین اگر واقعاً خدای دیگری وجود داشت، چرا پیامبر برای معرفی خودش نفرستاده است؟ خدای یگانه‌ای که ما او را می‌پرستیم، صد و بیست و چهار هزار پیامبر را برای معرفی خودش و راهنمایی ما فرستاده است.
اگر خدای دیگر در جهان وجود داشت، چرا حتی یک نفر هم به پیامبری خود برنگزیده است؟ امام علی (علیه السلام) به فرزندش امام حسن (علیه السلام) فرمودند: «پسرم! بدان که اگر پروردگار تو برای خود شریکی داشت، پیامبرهای آن شریک هم نزد تو می‌آمدند و آثار و ملک و قدرتش را می‌دیدی و کارها و صفاتش را می‌شناختی.» (5)
پی نوشت ها:
1. سوره انبیا، آیه‌ی 22.
2. موسوعة العقاید الاسلامیه، ج 3، ح 3972.
3. همان، ح 3968.
4. موسوعة العقاید الاسلامیه، ج 3، ح 3952.
5. نهج البلاغه، نامه‌ی 31.
منبع: هفتاد پرسش و پاسخ درباره خدا، غلامرضا حیدری ابهری، تهران: انتشارات قدیانی، چاپ دوم، 1392.
