کار و کوشش در کنار دعا

پرسش :

آیا برای رفع هر مشکلی دعا کافی است و نیازی به هیچ تلاش و کوششی نیست؟

پاسخ :
اگرچه بزرگان دین پیوسته ما را به دعا فراخوانده اند، ولی همان بزرگوارها تأکید کرده‌اند که به بهانه‌ی دعا نباید تلاش‌های عادی خود را تعطیل کنیم و اقدامات لازم را برای حل مشکلمان انجام ندهیم. دعا ارزش بالایی دارد، اما قرار نیست که ما فقط دعا کنیم و از کار و کوشش دست بکشیم. بر اساس روایات اهل بیت (علیهم السلام) دعایی که با تلاش همراه نباشد هرگز اجابت نمی‌شود. کسی که دنبال روزی نرود و از خدا بخواهد که خدا روزی نصیبش کند(1)، کسی که چهارپایش را نبندد و از خدا بخواهد که او را برایش نگهدارد(2)، کسی که در خانه‌ی ویرانه‌ای وارد شود و برای ایمنی از خطر دعا کند(3)، دعایش به اجابت نمی‌رسد.
 
«شخصی خدمت امام صادق (علیه السلام) رسید و گفت: "برای روزی من دعا کنید؛ زیرا اوضاع من به هم ریخته است." حضرت فرمودند: "نه، برو و روزی را طلب کن."»
 
پی‌نوشت‌ها:
1. نهج‌ الدعاء، ج 1، حدیث 1009.
2. همان، حدیث 1020
3. همان، حدیث 1020.
 
منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.