میزان توبه از گناه

پرسش :

تا چند بار می‌توان توبه کرد؟

پاسخ :
توبه هیچ عدد معین و سقف مشخصی ندارد. راه توبه و بازگشت به سوی خدا همیشه باز است و هیچ‌گاه بسته نمی‌شود. به قول شاعر:
 
بازآ بازآ هر آنچه هستی بازآ
گر کافر و گبر و بت پرستی بازآ
این درگه ما درگه نومیدی نیست
صدبار اگر توبه شکستی بازآ
 
در هیچ آیه و روایتی نیامده است که خدا تا ده توبه یا چهل توبه را می‌پذیرد و بیش از آن را نمی‌پذیرد.
 
«روزی امام باقر (علیه السلام) به یکی از یارانشان فرمودند: "ای محمدبن مسلم! اگر مؤمن توبه کند، خدا گناه‌هایش را می‌بخشد."
او پرسید: "آیا اگر پس از توبه دوباره گناه انجام دهد و باز توبه کند، خدا او را می‌بخشد؟"
امام باقر (علیه السلام) فرمودند: "آیا فکر می‌کنی اگر بنده‌ی مؤمن از گناه خود پشیمان شود و آمرزش بخواهد و توبه کند. خدا توبه‌اش را نمی‌پذیرد؟"
محمدبن مسلم گفت: "اگر این کار را چند بار تکرار کرد و بعد باز گناه انجام داد  باز از خدا آمرزش خواست، چه؟"
امام (علیه السلام) فرمودند: "هرگاه مؤمن با توبه و استغفار به سوی خدا بازگردد، خدا هم با آمرزش به سوی او باز می‌گردد؛ چرا که خدا آمرزنده و مهربان است و توبه را می‌پذیرد و گناه‌ها را می‌بخشد. پس مبادا مؤمنان را از رحمت خدا ناامید کنی."» (1)
 
البته آدمی که به سعادت خودش علاقه‌مند است، نباید پس از توبه بار دیگر به سوی گناه برود. گناه دل را سیاه می‌کند و آخرت انسان را به خطر می‌اندازد. کسی که در چشمه‌ی توبه شست و شو کرد، نباید بار دیگر خود را با کثافات گناه آلوده کند.
 
پی‌نوشت:
1. موسوعة ‌الاعقائد الاسلامیه، ج 5، ص 21.
 
منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.