اهمیت خواندن نماز در اول وقت
پرسش :
خواندن نماز در اول وقت، چه اهمیتی دارد؟
پاسخ :
یکی از شرایط پذیرفته شدن عبادات در آیات و روایات، شرط کمال است؛ یعنی آنچه مراعاتش انسان را به خدا نزدیک می کند و به رشد معنوی می رساند و در فرد و جمع تأثیر می گذارد. گاهی عبادت صحیح است، ولی رشدآور نیست؛ مثل دارویی که شفابخش نیست. گاهی عبادت، انسان را از کیفر و عذاب می رهاند، ولی ما را محبوب خدا نمی سازد؛ چون شرط های کمال آن مراعات نشده است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «مَنْ سَمِعَ النِّدا فَلَمْ یُجِبْهُ مِنْ غَیْرِ عِلَّهٍ فلا صَلاه لَه؛ نماز کسی که صدای اذان را در اول وقت بشنود و بی دلیل نماز خود را به تأخیر اندازد و یا در جماعت مسلمانان شرکت نکند، ارزشی ندارد و نماز او کامل نیست».(1)
در حدیث دیگر چنین می خوانیم: «نخواندن نماز در اول وقت، تحقیر و کوچک شمردن نماز است و چنین کسی خدا را تحقیر کرده است.»(2) پس بنا بر احادیث، تنها، نماز کامل می تواند روح و جان را شفا دهد و باعث رشد معنوی انسان باشد. کامل بودن نماز یعنی در اول وقت و با جماعت خواندن آن.
در آموزه های دینی بر نماز اول وقت بسیار تأکید شده است؛ زیرا از نظر روحی، روانی و اجتماعی، آثار مثبت بسیاری دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
الف) عادت دادن شخص به نظم؛
ب) وجود نشاط و آمادگی و حضور قلب بیشتر، برای انس و ارتباط با خدا و تقویت کمالات نفسانی؛
ج) زمینه سازی برای برگزاری جماعت های بزرگ و انس و الفت و اتحاد بیشتر مسلمانان.
وقتی افراد جامعه اسلامی به خواندن نماز در اول وقت پایبند باشند، در هر منطقه، بیشتر مردم هم زمان به نماز می ایستند. این مسئله آمادگی آنان را برای جماعت و ایجاد صفوف گسترده و پرجمعیت بیشتر می کند. در حالی که نماز در غیر اول وقت، از اجتماع و شکوه عبادی و انس و الفت مؤمنان در مراکز دینی می کاهد.
پینوشتها:
1- وسائل الشیعه، ج 5، ص 375.
2- من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 377.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما، 1389.
یکی از شرایط پذیرفته شدن عبادات در آیات و روایات، شرط کمال است؛ یعنی آنچه مراعاتش انسان را به خدا نزدیک می کند و به رشد معنوی می رساند و در فرد و جمع تأثیر می گذارد. گاهی عبادت صحیح است، ولی رشدآور نیست؛ مثل دارویی که شفابخش نیست. گاهی عبادت، انسان را از کیفر و عذاب می رهاند، ولی ما را محبوب خدا نمی سازد؛ چون شرط های کمال آن مراعات نشده است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «مَنْ سَمِعَ النِّدا فَلَمْ یُجِبْهُ مِنْ غَیْرِ عِلَّهٍ فلا صَلاه لَه؛ نماز کسی که صدای اذان را در اول وقت بشنود و بی دلیل نماز خود را به تأخیر اندازد و یا در جماعت مسلمانان شرکت نکند، ارزشی ندارد و نماز او کامل نیست».(1)
در حدیث دیگر چنین می خوانیم: «نخواندن نماز در اول وقت، تحقیر و کوچک شمردن نماز است و چنین کسی خدا را تحقیر کرده است.»(2) پس بنا بر احادیث، تنها، نماز کامل می تواند روح و جان را شفا دهد و باعث رشد معنوی انسان باشد. کامل بودن نماز یعنی در اول وقت و با جماعت خواندن آن.
در آموزه های دینی بر نماز اول وقت بسیار تأکید شده است؛ زیرا از نظر روحی، روانی و اجتماعی، آثار مثبت بسیاری دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
الف) عادت دادن شخص به نظم؛
ب) وجود نشاط و آمادگی و حضور قلب بیشتر، برای انس و ارتباط با خدا و تقویت کمالات نفسانی؛
ج) زمینه سازی برای برگزاری جماعت های بزرگ و انس و الفت و اتحاد بیشتر مسلمانان.
وقتی افراد جامعه اسلامی به خواندن نماز در اول وقت پایبند باشند، در هر منطقه، بیشتر مردم هم زمان به نماز می ایستند. این مسئله آمادگی آنان را برای جماعت و ایجاد صفوف گسترده و پرجمعیت بیشتر می کند. در حالی که نماز در غیر اول وقت، از اجتماع و شکوه عبادی و انس و الفت مؤمنان در مراکز دینی می کاهد.
پینوشتها:
1- وسائل الشیعه، ج 5، ص 375.
2- من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 377.
منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما، 1389.