احکام غصب | سوال دو

پرسش :

اگر غاصب، لباس خود را با نخ هاى غصب شده خیّاطى کند، سپس مالک آن نخ ها را مطالبه نماید، لطفاً بفرمایید: الف) آیا با امکان جدا کردن، نخ ها به مالک بازگردانده مى شود؟ در صورتى که مستلزم فساد لباس باشد، مانند چوب در ساختمان یا آهن و آجر و سایر مصالح در ساختمان و مانند آن چه حکمى دارد؟ ب) اگر جدا کردن مستلزم نقص قیمت نخ ها شود، آیا غاصب ضامن نقص قیمت، یا ردّ مغصوب است؟ ج) در فرض فوق اگر باعث فساد نخ ها شود، آیا ضامن قیمت کامله است؟ د) آیا پس از پرداخت تمام قیمت (نخ ها به مالک آن) تصرّف در آن لباس جایز است؟

پاسخ :
معمولاً جدا کردن نخ ها به طور سالم امکان پذیر نیست و از این جهت نخ ها جزء تالف (اموال تلف شده) محسوب مى شود، و باید مثل یا قیمت آن را به مالک پرداخت کند و در این صورت تصرّف در آن جایز است. و در مورد اشیاى دیگر، هرگاه در نظر عرف تالف محسوب شود پرداختن مثل (در صورتى که مثلى باشد) یا قیمت آن لازم است و در غیر این صورت باید خود آن را پرداخت کند. و در صورتى که بازگرداندن خود آن سبب تخریب ساختمان مى شود، در اینجا نیز جزء تالف محسوب مى شود.

منبع: استفتائات جدید (ج 4)، آیت‌‌ الله العظمی مکارم، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، 1393.