احکام وقف | موقوفه خاص

پرسش :

شخصى در سال 1327 با مراجعه به دفتر اسناد رسمى اقرار نموده که جدّش وصیت نموده نصف منافع و مداخل سه قطعه باغش را وصى (اولاد ذکور الارشد فالارشد) جهت خیرات و مبرات در حقّ وى هزینه کنند و در خصوص احسان مختارند بکنند یا نکنند، سپس اقرار نموده ثلث باغات را که به نام خودش به ثبت رسانده به جدّش تعلق دارد و در ثلث باقى است و باید مدلول وصیّت عمل شود. هیأت تشخیص اداره اوقاف شهرستان مربوطه مراتب را وقف تلقّى، و بنا بر حکم صادره شخص مذکور به عنوان متولّى از سوى دادگاه تعیین گردیده است. وارث نیز با تلقى وقف، به وقف عمل نموده اند، اکنون در وصیّت و وقفیّت اختلاف شده است، لطفاً بفرمایید: الف) سند تنظیمى وصیّت بوده، یا وقف؟ ب) اگر وقف بوده باشد جمله در خصوص احسان مختارند بکنند یا نکنند چه صورتى خواهد داشت؟ ج) اگر وصیّت تلقّى شود وصىّ اوّل نسبت به نصف منافع و مداخل عمل نموده، در حالى که شخص اقرار کننده، به ثلث مالکیّت جدش اعتراف نموده است. نسبت به مازاد بر ثلث چه حکمى جارى است؟

پاسخ :
الف: مدلول این وصیت‌نامه در موردى که ذکر کرده اید حکم وقف را دارد.

ب: منظور از احسان احسان هاى اضافه بر آنچه ذکر شده مى باشد.

ج: در صورتى که در مقدار اقرار (مقرّبه) تناقض باشد، اخذ به قدر متیقن مى شود که همان ثلث است.

منبع: استفتائات جدید (ج 4)، آیت‌‌ الله العظمی مکارم، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، 1393.